هرچند که منافع آمریکا و ایران ممکن است در فضای جنگ داخلی عراق با هم یکی باشد، اما پرزیدنت اوباما و جان کری نباید اجازه دهند سیاست عراق تبدیل به عامل چانه‌زنی ایران در مذاکرات ژنو شود.
این مذاکرات وقتی به مسائل حساسی چون تعداد و نوع سانتریفیوژهایی که ایران می‌تواند فعال نگه دارد، میزان ذخیره اورانیوم این کشور با غنای پایین، میزان بازرسی‌ها و طول مدت توافق می‌رسد، به اندازه کافی هراسناک است. وارد کردن موضوع خشونت‌های عراق به مذاکرات ژنو می‌تواند مشکلات رسیدن به یک توافق پایدار را افزایش دهد.
جمهوریخواهان به مقدار زیادی اوباما را به خاطر تصمیماتی که منجر به بحران‌های جاری در عراق و سوریه شده مورد انتقاد قرار می‌دهند، اما هر خطایی که ممکن است از او سر زده باشد، در مقایسه با اشتباهاتی که تصمیم‌گیرندگان تهران مرتکب شده‌اند، هیچ است. اگر امروز شیعیان سراسر خاورمیانه مورد تهدید تندروهای سنی قرار گرفته‌اند، اولین قدم در مسیر جدایی فرقه‌ای را فرماندهان سپاه پاسداران ایران و رهبر این کشور برداشته‌اند. وقتی آنها تصمیم گرفتند که با حفظ رژیم سوریه به هر قیمت، در جهت منافع استراتژیک ایران حرکت کنند، دروازه‌های جهنم را باز کردند.
افسران نیروی قدس ایران، حزب‌الله وفادار به ایران و شبه‌نظامیان شیعه عراق به سوریه فرستاده شدند تا رژیم اسد را نجات دهند. هدف ایران این بود که مسیر نفوذ خود را در دولت شیعه عراق، دولت علوی سوریه و حزب‌الله لبنان حفظ کنند.
اما حالا رژیم ایران بهای سنگینی برای این تصمیماتش می‌پردازد. کشورهای عرب سنی، ایرانی‌ها و عموما شیعیان را مقصر پشتیبانی از اسد در بمباران مدارس و نانوایی‌ها، شکنجه زندانیان سیاسی و آواره شدن نیمی از جمعیت سوریه می‌دانند.
در جنگ داخلی سوریه بود که دولت اسلامی عراق و شام (داعش) توانست جان بگیرد. در واقع اسد به درستی تعدادی از نیروهای داعش را از زندان آزاد کرد، چون می‌دانست آنها به جای جنگ با رژیم مدتی با گروه‌های دیگر می‌جنگند.
ایران در کنار ایجاد شرایط ظهور داعش در سوریه، از دولت فرقه‌گرای نوری المالکی در عراق هم حمایت می‌کرد. آنها اصرار داشتند که مالکی قرارداد حضور مستشاران نظامی آمریکایی را در عراق را با آمریکا امضاء نکند.
آمریکا سخت تلاش می کند با ایران به توافق هسته‌ای برسد تا به تبع آن این کشور نتواند تا 15 یا 20 سال آینده به سلاح هسته‌ای دست یابد. آمریکا منافع دیگری نیز دارد و آن جلوگیری از قدرت یافتن گروه‌هایی نظیر داعش است. اما واشنگتن هیچ منافعی در همراهی با رهبران ایران در آتش خانمان‌سوز منطقه ندارد.
حالا که فشار منطقه‌ای علیه رژیم ایران زیاد شده، رهبران این کشور باید برای دستیابی به توافق هسته‌ای و پایان دادن به تحریم‌های انرژی که اقتصاد این کشور را به نابودی کشانده مشتاق‌تر باشند. اوباما بهترین کارت‌ها را در ژنو در دست دارد. ممکن است مذاکره‌کنندگان ایرانی چیزهای زیادی از واشنگتن در عراق بخواهند اما چیز زیادی برای ارائه ندارند.
اوباما باید به تهران تضمین علنی بدهد که هدف تحریم‌ها تغییر رژیم نیست و فقط برای دستیابی به یک توافق محکم برقرار شده است. همچنین باید به ایران تضمین دهد که نمی‌تواند به خاطر عراق در مذاکرات هسته‌ای امتیاز بگیرد.
منبع: بوستون گلوب - 25 ژوئن
