تازه های اهل فرهنگ…
نظامی گنجوی: ممیزی ارشاد پس از 9 قرن…
مدیر فرهنگی انتشارات پیدایش، اشکالاتی که بر منظومه “خسرو و شیرین” این ناشر آن هم در چاپ هشتم و پس از 9 قرن از خلق این منظومه از سوی اداره کتاب وزارت ارشاد وارد شده را غیر اصولی دانست.
فریبا نباتی مدیر بخش فرهنگی انتشارات پیدایش از برخی ممیزی‌ها که از سوی وزارت ارشاد به کتاب‌ها وارد می‌شود، گله کرده و گفت: برخی اتفاق‌ها و مسائل باعث می‌شود حال و حوصله کار فرهنگی برایمان باقی نماند. از مسائل اجتماعی و آلودگی هوا که ما نیز مثل همه مردم درگیر آنها هستیم که بگذریم، مشکلات حرفه خودمان و این مساله ممیزی کتاب‌ها خیلی روحیه کار را از بین می‌برد.
وی ادامه داد: ما در انتشارات پیدایش کتاب “خسرو و شیرین” را 7 بار منتشر کرده‌ایم که برای چاپ هشتم تصمیم بر این شد قطع کتاب عوض شود و تنها با همین تغییر ظاهری کتاب برای دریافت مجوز به ارشاد رفت که وقتی کتاب را برگرداندند، چندین و چند مورد اصلاحیه هم بدان وارد کرده‌اند.
مدیر بخش فرهنگی نشر پیدایش درباره یکی از اصلاحیه‌هایی که به این منظومه نظامی گنجه‌ای وارد شده، توضیح داد: بخشی از داستان با این بیت‌ها نقل می‌شود «شکر لب داشت با خود ساغری شیر/ به دستش داد کاین بر یاد من گیر / ستد شیر از کف شیرین جوانمرد/ به شیرینی چه گویم چون شکر خورد / چو شیرین ساقی‌ای باشد هم آغوش/ نه شیر ار زهر باشد هم شود نوش / چو مست از جام می نگذاشت باقی/ ز مجلس عزم رفتن کرد ساقی» که گفته‌اند مصرع «چو مست از جام می نگذاشت باقی» باید حذف شود.
نباتی افزود: همچنین در صفحه 135 کتاب سطر 14 گفته‌اند «در آغوش کشیدن» حذف شود. که این بخش از داستان درباره این است که خسرو را در خواب کشته‌اند و حال شیرین زانو می‌زند و جسد خسرو را در آغوش می‌کشد. و یا در صفحه 45 سطر اول تا سوم تاکید کرده‌اند واژه رقص‌زنان حذف شود که جالب اینجاست که چنین کلمه‌ای در متن نیست.
وی درباره برخی دیگر از اصلاحاتی که برای کتاب در نظر گرفته‌اند، بیان کرد: در صفحات 62، 81 و 82 کتاب هم چنین حذفیاتی اعلام کرده‌اند که باز هم موضوعاتی چون به خلوت رفتن، آغوش، گرفتن دست و از اینگونه موارد مورد نظر بوده است.
این نویسنده در پایان اشاره کرد: همچنین یک کتاب با نام «علوم ترسناک» ویژه گروه سنی الف را برای مجوز فرستاده بودیم که این کتاب مسائل علمی را به زبان طنز برای گروه سنی خردسال آموزش می‌دهد که اینجاها هم ایرادهایی وارد کرده‌اند که به نظر منطقی نمی‌آید و قالب طنز و مخاطب کتاب را در نظر نگرفته‌اند.
جواد مجابی:انتظار برای چاپ شش‌هزار صفحه از آثار
جواد مجابی با بیان اینکه آثار جدیدی را برای دریافت مجوز نشر ارائه می‌کند، از انتظار برای چاپ شش‌هزار صفحه از آثارش تشکر کرد.
این نویسنده و شاعر گفت: می‌خواهم از مسؤولان کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بابت چند سال معطلی برای جواب انتشار شش‌هزار صفحه شعر، رمان، داستان و مقاله‌هایم تشکر کنم و مژده بدهم که به همین میزان نوشته را به دست ایشان خواهم رساند. این نوشته‌ها شامل تاریخ طنز ایران، تاریخ نقاشی مدرن ایران، مجموعه‌ی مقالات و چند کتاب شعر جدید می‌شود.
حافظ موسوی: تعطیلی انتشارات “آهنگ دیگر”
حافظ موسوی مسئول نشر “آهنگ دیگر” با اشاره به اینکه این موسسه انتشاراتی مدتی است هیچ کتابی برای دریافت مجوز به ارشاد نفرستاده است، از نیمه تعطیل بودن این ناشر تخصصی حوزه شعر خبر داد.
وی درباره فعالیت انتشارات متبوعش گفت: مدتی است کتابی برای دریافت مجوز نشر به ارشاد نفرستاده‌ایم و منتظر مجوز همان چند کتابی هستیم که قبلاً فرستاده بودیم.
این شاعر افزود: در حال حاضر 2 تا 3 کتاب از انتشارات “آهنگ دیگر” در انتظار اخذ مجوز نشر هستند.
مسئول این موسسه انتشاراتی با اشاره به دشواری‌های کار نشر از یک سو و تاخیرهای طولانی در بررسی کتاب‌ها از سوی دیگر گفت: دفتر ما فعلاً نیمه تعطیل است و منتظریم ببینیم مجوزمان در آذرماه تمدید می‌شود یا نه! آنوقت درباره ادامه کار تصمیم خواهیم گرفت.
آهنگ دیگر” به عنوان یکی از معدود ناشران تخصصی عرصه شعر، فعالیتش را در سال 1381 را با مدیرمسئولی شهره شریفی الیزی آغاز کرد. این موسسه انتشاراتی که به طور مشترک توسط سه شاعر (حافظ موسوی، شهاب مقربین و محمد شمس لنگرودی) اداره می‌شود، تاکنون حدود 50 کتاب شعر منتشر کرده است.
مهدی اخوان ثالث: انتشار “نقیضه و نقیضه‌سازان” پس از 15 سال
مجموعه‌ی شعر “زمستان” به همراه “نقیضه و نقیضه‌سازان” و یادنامه‌ی مهدی اخوان ثالث دوباره منتشر می‌شود.
زردشت اخوان ثالث - فرزند مهدی اخوان ثالث - با اشاره به تجدید چاپ برخی از کتاب‌های مهدی اخوان ثالث، گفت: مجموعه‌ی شعر “زمستان” اخوان چاپ بیست و چهارم می‌شود. همچنین مجموعه‌ی شعر “باغ بی‌برگی” به کوشش مرتضی کاخی که یادنامه‌ی مهدی اخوان ثالث است و از سوی نویسندگان و شاعران مطرح نوشته شده است، به چاپ چهارم می‌رسد. این دو کتاب در نشر زمستان منتشر می‌شوند.
اخوان ثالث همچنین با اشاره به تجدید چاپ کتاب “نقیضه و نقیضه‌سازان” به کوشش ولی‌الله درودیان، گفت: این کتاب در حدود 15 سال در بازار نبود و به زودی دوباره منتشر می‌شود.
او همچنین از چاپ کتابی منتشرنشده از اخوان خبر داد و گفت: “ذیلی بر امثال و حکم دهخدا» مجموعه‌ای از حواشی و یادداشت‌های مهدی اخوان ثالث بر کتاب “امثال و حکم” دهخدا است که شامل مثل‌هایی می‌شود که در چهار جلد “امثال و حکم” دهخدا نیست. همچنین با نقل شاهد و نمونه‌هایی برای مثل‌هایی همراه است که در کتاب دهخدا آمده است و گاه شامل نقد کار دهخدا می‌شود. این کتاب در 500 صفحه نوشته شده است و به زودی از سوی نشر زمستان منتشر می‌شود.
همچنین مجموعه‌ای از شعرهای منتشر نشده اخوان ثالث با نام “سال دیگر، ای دوست، ای همسایه…” و جلد سوم مجموعه‌ی “حریم سایه‌های سبز” در انتظار دریافت مجوز هستند که در نشر زمستان منتشر خواهند شد.
محمد علی سپانلو: ترخیص از بیمارستان و بازگشت به خانه
- محمد علی سپانلو شاعر و مترجم که به دلیل سرطان ریه و بیماری دیابت ازعصرروز جمعه 21 مرداد در بیمارستان پارسیان بستری شده بود، به خانه بازگشت.
پیام آزاده سرپرست تیم پزشکان محمد علی سپانلو وضیعت عمومی وی را خوب عنوان کرد. صلاح الدین کریم زاده یکی از دوستان سپانلو درباره وضیعت این شاعر گفته است: «در حال حاضر وضیعت جسمی سپانلو به تشخیص پزشکان خوب است و او دوران درمانش را باید در منزل سپری کند.»
حسین پناهی : انتشار مجموعه اشعار با صدای شاعر
مجموعه‌ای از شعر و صدای حسین پناهی هم‌زمان با سالگرد درگذشت این هنرمند (15 مردادماه) منتشر شد.
این مجموعه در قالب دو لوح فشرده با عنوان “راه با رفیق” با شعر و صدای حسین پناهی، دو آواز با خوانندگی حسین بختیاری و عمران طاهری و موسیقی بابک شهرکی در 120 دقیقه با قیمت هفت‌هزار تومان از سوی انتشارات دارینوش عرضه شده است.
به گفته‌ی مجتبی معظمی - ناشر مجموعه -، بن‌مایه‌ی شعرهای عرضه‌شده در این مجموعه که دو روز قبل از فوت حسین پناهی، با صدای او ضبط شده‌اند، بیش‌تر بر اساس فلسفه‌ی مرگ و زندگی است که جنبه‌ی مرگ آن پررنگ‌تر از جنبه‌ی زندگی است؛ اگرچه پناهی به زندگی هم علاقه داشته است.
افلاطون کنار بخاری، خاکانه، شب و من و کلاهم، خواستگاری، بی‌راهه‌ها، در کودکی، چکامه‌ای برای تابه، عاشقانه، لعنت، به وقت گرین‌ویچ، گم شدیم، دست خالی، و دریا و هیچ‌کس از جمله شعرهای “راه با رفیق” هستند.
حسین پناهی که سال 83 از دنیا رفت، چند متن ادبی از جمله “دو مرغابی در مه”، “دو گوش بزرگ دیوار”، “چیزی شبیه زندگی”، “یک گل و بهار” “بی‌بی‌یون” و “پیامبران بی‌کتاب” را به نگارش درآورده که بعضی از آنها از جمله “دو مرغابی در مه” و “چیزی شبیه زندگی” به صورت تله‌تئاتر و تئاتر اجرا شده‌اند.
او همچنین در فیلم‌های سینمایی “سایه‌ی خیال”، “مرد ناتمام”، “اوینار”، “مهاجران” و “گال” و درمجموعه‌ها‌ی تلویزیونی “آژانس دوستی”، “محله‌ی بهداشت”، “روزی روزگاری”، “دزدان مادربزرگ” و “یحیی و گلابتون” به ایفای نقش پرداخته است.
ضیاء موحد: انتشار گزیده‌ی اشعار
این شاعر گفت که گزیده‌ای از سه مجموعه‌ی شعرش با عنوان “آواز‌های آبی” از سوی نشر هرمس منتشر می‌شود. به گفته‌ی او، این گزیده دربرگیرنده‌ی شعرهایی از مجموعه‌های “مشتی نور سرد”، “نردبان اندر بیابان” و “غراب‌های سفید” است که در کنار این‌ها، شعرهای تازه‌ای نیز ارائه شده است.
همچنین اخیرا از آثار ضیاء موحد، کتاب‌های “دیروز و امروز شعر فارسی” در حوزه‌ی ادبیات و “از ارسطو تا گودال؛ مقاله‌های فلسفی - منطقی” در حوزه‌ی منطق و فلسفه برای نوبت دوم از سوی نشر هرمس تجدید چاپ شده‌اند. به گفته‌ی این شاعر و پژوهشگر فلسفه، کتاب “دیروز و امروز شعر فارسی” دربرگیرنده‌ی گفت‌وگوها و نوشته‌های او در نقد شعر فارسی است. همچنین کتاب “از ارسطو تا گودال؛ مقاله‌های فلسفی - منطقی” نخستین‌بار در سال 83 منتشر شده است.
از سویی، اواخر سال 88 نیز کتاب “شعر آینه‌ی اندیشه” تألیف علیرضا پورمسلمی در بررسی شعرهای ضیاء موحد منتشر شد.
ضیاء موحد سال 1321 در اصفهان به دنیا آمده و تحصیلاتش را در دانشکده‌ی علوم دانشگاه تهران در رشته‌ی فیزیک و در یونیورسیتی کاج لندن در رشته‌ی فلسفه انجام داده است. او هم‌اکنون مدیر گروه منطق و عضو هیأت علمی مؤسسه‌ی پژوهشی حکمت و فلسفه‌ی ایران است. از جمله آثار تألیفی او در حوزه‌ی منطق و فلسفه به کتاب‌های “منطق موجهات”، “واژگان توصیفی منطق؛ انگلیسی به فارسی” و “درآمدی به منطق جدید” می‌توان اشاره کرد. همچنین به قلم این شاعر، مجموعه‌های شعر “مشتی نور سرد”، «نردبان اندر بیابان” و “غراب‌های سفید” و پژوهش‌های ادبی “شعر و شناخت؛ مجموعه‌ی مقاله‌های ادبی” و “سعدی” منتشر شده است. ترجمه‌ی کتاب‌های “منتقدان فرهنگ” اثر ماتیو آرنولد و “نظریه‌ی ادبیات” رنه وِلِک و استین وارِن با همکاری پرویز مهاجر از دیگر آثار اوست.
پرویز شاپور: انتشار طرح و کاریکلماتور های منتشر نشده
پرویز شاپور مبدع “کاریکلماتور” بود و حالا چاپ پنجم مجموعه‌ی کاریکلماتور او با نام “قلبم را با قلبت میزان می‌کنم” به پایان رسیده است و به زودی چاپ ششم آن ارائه می‌شود. چاپ چهارم مجموعه‌ی کاریکلماتور “پایین آمدن درخت از گربه” نیز به تازگی منتشر شده است. انتشارات مروارید ناشر این دو کتاب است.
کامیار شاپور - فرزند پرویز شاپور- با اشاره به آثار چاپ‌نشده‌ی پرویز شاپور، گفت: آثاری چاپ‌نشده از شاپور باقی مانده است که شامل طرح و کاریکلماتور می‌شود. این آثار اکنون در اختیار یکی از اقوام است که برای انتشار آنها باید اقدام قانونی انجام شود؛ اما متأسفانه به دلیل روابط فامیلی، مجبورم از این اقدام خودداری کنم.
پرویز شاپور زاده‌ی پنجم اسفندماه سال ۱۳۰۲ در قم بود. در رشته‌ی اقتصاد تحصیل کرده و به استخدام وزارت دارایی درآمده بود. شاپور فعالیت روزنامه‌نگاری خود را در روزنامه‌های محلی خوزستان آغاز کرد. بعد در مجله‌ی “توفیق” با اسم مستعار “کامی”، “کامیار” و “مهدخت” مطلب می‌نوشت. پس از آن در نشریه‌ی “خوشه” به سردبیری احمد شاملو، به فعالیت پرداخت. پس از جدایی از فروغ فرخزاد، شاپور دیگر ازدواج نکرد و تا آخر عمر همراه با کامیار و دکتر خسرو شاپور، برادرش، زندگی می‌کرد. او سرانجام ۱۵ مرداد سال ۷۸ درگذشت و در قطعه‌ی هنرمندان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.
کاریکلماتور کلمه‌ای ترکیب‌یافته از کاریکاتور و کلمه است که احمد شاملو این نام را برای اولین‌بار بر برخی از نوشته‌های پرویز شاپور نهاد. تولد کاریکلماتور در نشریه‌ی “خوشه” به سردبیری شاملو بود.
از میان کاریکلماتور پرویز شاپور می‌توان به این موارد اشاره کرد: برای اینکه پشه‌ها کاملاً ناامید نشوند، دستم را از پشه‌بند بیرون می‌گذارم./اگر بخواهم پرنده را محبوس کنم، قفسی به بزرگی آسمان می‌سازم./دلم به حال ماهی‌ها می‌سوزد چون هیچ کس اشکشان را نمی‌فهمد./وقتی عکس گل محمدی در آب افتاد، ماهی‌ها صلوات فرستادند./گربه بیش از دیگران در فکر آزادی پرنده‌ی محبوس است. /به یاد ندارم نابینایی به من تنه زده باشد. /هر درخت پیر، صندلی جوانی می‌تواند باشد. /به عقیده گیوتین، سر آدم زیادی است.
