به گفته مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی، توافق اتمی با قدرت های جهانی و لغو تحریم های بین المللی می تواند ایران را به مهمترین عامل منطقه خاورمیانه در زمینه انرژی تبدیل سازد. بدین ترتیب این کشور اکثریت سرمایهگذاریهای خارجی را جذب خواهد کرد.
ایران که روی چهارمین ذخیره بزرگ نفت و دومین ذخیره گاز در جهان نشسته، شاهد آن بوده که صادرات طلای سیاهاش پس از اعمال تحریم شدید نفتی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۲ به نصف تقلیل یابد. تهران درحال حاضر به طور روزانه در حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه تولید می کند؛ درحالی که تولید روزانه این کشور در سال ۲۰۱۱ به ۲ ممیز ۵ میلیون بشکه می رسید. ایران در نزد سازمان اوپک جایگاه خود را به عنوان دومین صادرکننده نفت را ازدست داد؛ در رتبه اول عربستان سعودی قرار دارد که رقیب سیاسی و اقتصادی ایران محسوب می شود.
شرکتهای عظیم نفتی به تدریج فعالیتهای خود را در ایران متوقف کردند و جای خود را به عوامل بومی و شرکتهای چینی دادند، و این درحالی است که ذخایر نفتی و گازی این کشور کمتر از میزان لازم مورد بهرهبرداری قرار میگیرند.
ولی دورنمای یک توافق جامع در مذاکرات که قرار است تا ۳۰ ژوئن به نتیجه برسد، و همچنین لغو تحریم ها که پس از آن حادث خواهد شد، باعث برانگیخته شدن اشتهای سرمایهگذاران خارجی شده. اکثر آنان این هفته در نمایشگاه سالانه نفت و گاز تهران شرکت کردند.
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، در زمان افتتاح این نمایشگاه بینالمللی گفت: “اکنون وقت آن رسیده که در روابط با کسانی که به ایران میآیند و میخواهند در اینجا کار کنند، از موضع قدرت صحبت کنیم.”
او در ادامه در برابر شرکت کنندگان حدود ۳۰ کشور افزود: “کاملاً قابل درک است که آنها ما را در زمانهای مشکل بنا به دلایلی ترک کردند. امیدواریم در یک موضع خوب کار با آنها را آغاز کنیم تا بتوانیم به قدرت شماره یک صنعت نفت در منطقه تبدیل شویم.”
او همچنین خاطرنشان کرد: “ما باید از حضور شرکتهای خارجیای که پس از لغو تحریمها به هدف افزایش صادرات و دسترسی به بازارهای منطقهای به ایران میآیند استفاده کنیم.” این درحالی است که اکثریت مشتریان ایران را کشورهای آسیایی تشکیل می دهند: چین، هندوستان، ژاپن و کره جنوبی.
تهران به منظور جذب سرمایهگذاران امیدوار است ماهیت قراردادهای خود را تغییر دهد. این روند که پس از انتخاب حسن روحانی آغاز شد، مستلزم زمان است و ارائه قراردادهای جدید برای ماه سپتامبر پیش بینی شده.
به گفته اسحاق جهانگیری، مشاور اصلی رییس جمهور در امور اقتصادی، ماهیت قراردادهای نفتی جدید که “براساس واقعیت بازار جهانی انرژی طراحی شدهاند، تا حدی افزایش یافته که صنعت ملی به عاملی مهم در جذب سرمایه گذاران خارجی تبدیل شده است”.
او در ادامه گفت که ایران مصمم است تا “خیلی سریع پس از انعقاد توافق اتمی” جایگاه خود را در بازار جهانی به دست آورد.
لا کروا، ۶ مه ۲۰۱۵