خبرگزاری ایلنا ۲۷ بهمن ماه گزارش داد تعداد روزنامه‌نگاران امضا کننده نامه به رئیس جمهوری اسلامی برای بازگشایی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران به هزار و صد و هفتاد نفر رسید. در این نامه خطاب به حسن روحانی آمده بود: “شایسته است این نکته را یادآوری کنیم شرایطی که به پلمب ساختمان انجمن صنفی روزنامه نگاران منجر شد دیگر موضوعیت ندارد و ضرورت وجود انجمنی که پیوسته پیگیر مسائل صنفی و حرفه‌ای روزنامه‌نگاران کشور بوده‌است، بسیار بیشتر از قبل احساس می‌شود. انتظار ما این بود که بازگشایی انجمن صنفی روزنامه نگاران به‌عنوان یکی از اقدامات انجام شده در کارنامه صد روز اول فعالیت دولت تدبیر و امید اعلام می‌شد که متاسفانه این اتفاق به هر دلیلی رخ نداد. با این حال ما هنوز امیدوار به تحقق این وعده جنابعالی هستیم. تقاضا داریم دستور فرمایید موضوع بازگشایی انجمن صنفی روزنامه نگاران تسریع شود.”
دو روز بعد ماشاءالله شمس‌الواعظین، آخرین رئیس انجمن صنفی روزنامه‌نگاران در گفتگو با خبرگزاری دولتی ایرنا احتمال داد که این انجمن تا پایان سال بازگشایی شود. او با اشاره به نامه روزنامه‌نگاران، خبر داده بود: “روحانی رسیدگی به این موضوع را به سه تن از وزرای کابینه دولت یازدهم شامل وزیر فرهنگ ارشاد اسلامی، اطلاعات و کار،تعاون ورفاه و امور اجتماعی ارجاع داد. وزرای تعیین شده با اعضای هیات مدیره انجمن صنفی روزنامه نگاران گفت وگویی داشتند و به دنبال آن کمیته‌ای تشکیل شد. قرار است گفت‌و گویی میان سه وزیر تعیین شده و قوه‌قضاییه برای تصویب رفع پلمپ از انجمن برگزارشود و بنابراین اعضا منتظر اقدام عملی برای رفع پلمپ و بازگشایی آن هستند.”
با اینهمه هنوز نمی‌توان با قاطعیت گفت خانه روزنامه‌نگاران نیز بازگشایی خواهد شد؟ چند روز پیش حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد، طی گفتگویی با روزنامه اعتماد درباره انجمن صنفی روزنامه‌نگاران گفت: “چرا هیچکس نمی‌گوید که سازمان مهندسی یا نظام پزشکی مثلا سیاسی است به دلیل اینکه رییس سازمان نظام پزشکی هیچ‌وقت عنوان نمی‌کند که سیاسی است و هیچکس هم درباره او چنین مطلبی را نمی‌نویسد اما انجمن‌های صنفی روزنامه‌نگاران در ایران، بیشتر افراد سیاسی هستند که به کار روزنامه‌نگاری می‌پردازند و در گذشته هم همین طور بود که عملا اعمال سیاسی انجام می‌دادند و به همین دلیل نظام حاکمیتی عملا آنان را مقصر می‌شناخت.”
سخنان معاون حسین انتظامی، واکنش ماشاءالله شمس‌الواعظین، رییس انجمن صنفی روزنامه‌نگاران، را در پی داشت. او در نوشته‌ای عمومی در صفحه فیسبوک خود تاکید کرد: “آقای حسین انتظامی! جنابعالی اگر در جام جم یا همشهری ویا سایت خبری خودتان فعال بودید این موضع شمارا به حساب دیدگاه شخصی می‌گذاشتم ودر برابر آن «قالوا سلاما» پاسخم بود، اما آیا یادتان رفته است که معاون مطبوعاتی ارشاد هستید وباید در برابر همه روزنامه‌نگاران و مشکلات آنها مسافت یکسانی داشته باشید؟”
او اضافه کرده بود: “آقای انتظامی! شما حداقل از اخلاق وشرافت حرفه‌ای روزنامه‌نگاری مطلعید. بنابراین چگونه پیش از تامین حداقل قواعد یک خبر صحیح به این نتیجه رسیدید که انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران فعالیت سیاسی کرده و مدیران آن چهره سیاسی هستند که کار رسانه‌ای می‌کنند؟ تازه حتی اگر چنین بود که نیست چگونه به خود اجازه دادید از موضع یک مقام رسمی به رقیبتان بتازید؟”
در همان روزها سایت رجانیوز وابسته به محافظه‌کاران تندرو ایران، در گزارشی با عنوان “تیر افراطی‌ها برای احیای انجمن صنفی ـ سیاسی روزنامه‌نگاران به سنگ خورد” از اظهارات معاون مطبوعاتی ارشاد استقبال کرده بود. همچنین نشریه “صبح‌صادق” که زیر نظر نماینده آیت‌الله خامنه‌ای در سپاه پاسداران منتشر می‌شود، در گزارشی با عنوان “حمله شمس‌الواعظین به معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد!” نوشته بود: “این نوع واکنش عجولانه و حساسیت‌برانگیز از سوی افراطی‌ها به خوبی نشان می‌دهد که انتقادات [از] این انجمن به اصطلاح صنفی تنها محدود به اصولگرایان نبوده است و حتی برخی مدیران ارشد دولت تدبیر و امید نیز معتقدند فعالیت‌های این انجمن بیشتر رنگ و بوی سیاسی داشته تا صنفی.”
مقاومت معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در برابر بازگشایی انجمن صنفی روزنامه‌نگاران تنها موردی نبود که مورد انتقاد روزنامه‌نگاران قرار گرفت. تلاش وزارت ارشاد، برای دخالت در حوزه حرفه‌ای مطبوعات، از جمله صدور پروانه خبرنگاری هم نگرانی‌هایی را دامن زد. اولین بار در اواخر آذر ماه گذشته بود که معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد از تشکیل یک هیات پنج نفره با هدف رسیدگی به درخواست صدور پروانه حرفه‌ای برای خبرنگاران خبر داد. این اظهارات اعتراضات زیادی را برانگیخت، اما وزارت ارشاد طرح مزبور را پی‌گیری کرد. حسین انتظامی در همان گفتگویی که روزنامه اعتماد منتشر کرد باز هم از ضرورت “وجود نظام رسانه‌یی” سخن گفت.
انتظامی از فعالان مطبوعاتی نزدیک به علی لاریجانی محسوب می‌شود. او در زمان ریاست‌جمهوری خاتمی و همزمان با گسترش مطبوعات، به کمک علی لاریجانی رئیس وقت سازمان صدا و سیما رفت تا روزنامه جام‌جم را منتشر کند. انتظامی مدتی هم در انتشار روزنامه همشهری به محمد باقر قالیباف کمک کرد. او در زمان محمود احمدی‌نژاد و در حالی که بسیاری از نشریات توقیف شده بودند، به عنوان نماینده مدیران مسئول مطبوعات در هیات نظارت بر مطبوعات انتخاب شده بود.
چند روز پیش خبرگزاری ایسنا از ماشاءالله شمس‌الواعظین، محمدمهدی فرقانی (استاد رشته‌ی ارتباطات) و حسین انتظامی (معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد) دعوت کرد تا در نشستی با عنوان “بررسی طرح صدور پروانه حرفه‌ای خبرنگاری و نظام صنفی رسانه” شرکت کنند، اما معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در این نشست حاضر نشد. گفته می‌شد که حسین انتظامی در آخرین لحظات انصراف خود را از شرکت در این نشست اعلام کرده است.
در این نشست محمدمهدی فرقانی خواستار حرفه‌ای شدن مطبوعات شد. او تاکید داشت: “لازم است مکانیزم‌هایی را برای تدارک ارکان حرفه‌ای شدن پیش‌بینی کنیم. چند رکن استقلال، امنیت اقتصادی، امنیت شغلی، رشد تشکل‌های صنفی روزنامه‌نگاری، پاسداشت حرمت حرفه‌ای روزنامه‌نگاران، دفاع از حقوق روزنامه‌نگاران و تشکیل شورای عالی مطبوعات باید در شکل‌گیری نظام حرفه‌ای روزنامه‌نگاری در نظر گرفته شود.” او اضافه کرد: “این شورا چند کارکرد دارد؛ حراست از آزادی‌های مشروع و قانونی روزنامه‌نگاران و جلوگیری از نقض و تجاوز به حقوق آنها، نظارت بر اجرای اخلاق حرفه‌ای، وضع مجازات‌های انضباطی، پالایش صنف، حل اختلاف‌هایی که بین روزنامه‌نگاران با کارفرمایان و روزنامه‌نگاران با دولت پیش می‌آید، همچنین صدور کارت هویت حرفه‌ای که باید در کمیسیونی به نفع نهادهای مدنی شکل بگیرد، اما این، به آن معنا نیست که نماینده‌ی دولت نتواند در آن حضور داشته باشد.”
ماشا‌الله شمس‌الواعظین نیز ضمن مخالفت با دخالت دولت در زمینه کار حرفه‌ای مطبوعات گفت: “روانه‌ی خبرنگاری وقتی دولتی‌ساز شد، برای بزک کردن آن و زینت‌المجالسی، یک کارشناس ارتباطات را نیز می‌نشانند تا بگویند چنین طرحی کارشناسی شده است؛ گمان نکنند که ما ساده‌ایم. من به همکارانم در بخش علوم ارتباطات توصیه می‌کنم که به مقوله‌هایی از این دست که براثر نیاز موقتی دولت‌هاست، وارد نشوند.”
او اضافه کرد: “این عمل خطرناک است، تقاضای من این است که این فرآیند را به مجموعه و انجمن‌های حرفه‌ای روزنامه‌نگاری و نه سیاسی واگذار کنید. انجمن‌های صنفی چون دولت‌ساز نیستند، به حرفه وابسته‌اند و چند سال یک‌بار ترکیب آنها تغییر می‌کند و کمیته‌ی انضباطی، رفاهی و آموزشی دارند، بنابراین در این زمینه بهتر می‌توانند عمل کنند.”
