عقب نشینی روحانی در برابر افراطیون مجلس

نویسنده
فیروزه متین

» خشنودی محافظه کاران و نارضایتی هواداران دولت

حسن روحانی در یک عقب نشینی در برابراصولگرایان، از معرفی جعفر توفیقی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم خودداری و به جای او رضا فرجی دانا، رئیس پیشین دانشگاه تهران را به مجلس معرفی کرد؛ اقدامی که با خشنودی طیف افراطی مجلس مواجه شده، هرچند آنها شرط “اعلام برائت از فتنه” را درباره فرجی دانا کماکان مطرح کرده اند.

عدم معرفی توفیقی به عنوان وزیر دو روز پس از آن صورت گرفت که وی خود را به عنوان گزینه پیشنهادی این سمت معرفی کرده بود؛گزینه ای که در زمان سرپرستی با برکناری برخی از روسای افراطی دانشگاه ها و همچنین با طرح بازگرداندن دانشجویان ستاره دار و استادان اجبارا بازنشسته شده، جناح راست را به واکنش شدید واداشته بود.

روز گذشته در فهرست وزرای پیشنهادی روحانی به مجلس، نام دو سرپرست کنونی وزارتخانه های آموزش و پرورش و ورزش و جوانان، یعنی فانی و صالحی امیری آمده، اما به جای نام توفیقی، نام فرجی دانا در لیست گنجانده شده بود.

در اینباره، سعدالله نصیری قیداری، معاون پارلمانی وزارت علوم گفته است: “این روزها تلاش های بسیاری برای کسب رای مثبت از توفیقی در مجلس انجام داده شد. برداشت ها هم این بود که توفیقی به عنوان گزینه نهایی هم معرفی می شود و این برداشت را اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور، حجت الاسلام مجید انصاری، معاون پارلمانی نهاد ریاست جمهوری و بنده به عنوان معاون پارلمانی وزارت علوم در ذهن خود داشتیم. با سخت کوشیهایی که توفیقی داشت برداشت همه این بود که وی به مجلس هم معرفی می شود، ولی سرپرست، سرپرست است و به معنای گزینه نهایی نیست همانطور که وزارت علوم در گذشته هم چندین سرپرست داشت اما به مجلس معرفی نشدند، به عنوان مثال در زمان استعفای معین، میلی منفرد به عنوان سرپرست معرفی شد اما در نهایت توفیقی بر کرسی وزارت علوم نشست. به هر حال رئیس جمهور به این جمع بندی می رسد که فرد دیگری را معرفی کند و این اختیار را دارد؛ ما هم دلائل وی را برای این اقدام نمی دانیم. کسی به ما اعلام نکرده بود فرد دیگری به جای توفیقی به مجلس معرفی می شود ولی ما در روزهای آخر به این برداشت رسیده بودیم که احتمال اینکه توفیقی معرفی نشود وجود دارد و دیشب هم اعلام شد توفیقی گزینه نهایی نیست”.

جعفر توفیقی، خود نیز در گفت وگو با مهر درباره عدم معرفی اش به مجلس گفته است: “توضیح خاصی واقعاً نمی توان داد، به هر حال معرفی وزرای پیشنهادی از اختیارات رئیس جمهور است و در نهایت مصلحت در این بوده و این گونه تصمیم گرفته شد. هر تصمیمی که من در این دو ماه گرفتم مربوط به سیاست ها، تشخیص و تجربه خودم در آموزش عالی بوده است”.

او این اظهارات را پس از آن مطرح کرد که یک عضو راستگرای کمیسیون آموزش، از او به عنوان “جاده صاف کن” یاد کرده بود.

به گزارش فارس، عبدالوحید فیاضی گفته بود: “همانطور که پیش از این گفته شد آقای توفیقی جاده صاف کن بودند و به خوبی نیز این نقش را ایفا کردند که البته این موضوع زرنگی آقای روحانی بود”.

 معرفی نکردن توفیقی به عنوان وزیر با ابراز رضایت سازمان شبه نظامی بسیج دانشجویی نیز مواجه شده است.

فارس، متعلق به سپاه پاسداران، به نقل از مجتبی ثابتی عضو شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور نوشت: “اینکه آقای روحانی، توفیقی را به مجلس معرفی نکرد هر دلیلی که داشته باشد، اقدام شایسته‌ای است که سبب خوشحالی جامعه دانشجویی شد. به نظر می‌رسد علت معرفی نشدن توفیقی، اطلاع از وضعیت موجود مجلس و عدم رای اعتماد نمایندگان به وی بود ولی به هر حال جای تقدیر دارد و ما نیز این مسئله را به فال نیک می‌گیریم. فرجی دانا فردی قابل احترام است که رزومه علمی خوبی دارد و در مسائل سیاسی کشور منفی عمل نکرده است و ما انتظار داریم که موضع خود را نسبت به فتنه ۸۸ و حوادث سال ۷۸ مشخص کند. به عنوان یک دانشجوی انقلابی که ادعای دلسوزی برای نظام را دارد، انتظار داریم که این شخصیت علمی در صورتی که از مجلس رای اعتماد گرفت اقداماتی انجام دهد که دانشگاه‌ها از این فضای دانشجویی سیاسی به فضای سیاسی صرف تبدیل نشود. دانشگاه‌ها علاوه بر ظرفیت‌سازی سیاسی برای کشور باید رشد علمی نیز داشته باشند. نوع نگاه فرجی دانا مانند توفیقی که نگاه سیاست‌زده چکشی داشت نیست و انتظار از فرجی دانا این است که نگاه معقولانه و همراه با تعامل داشته باشد تا به خواسته‌های دانشجویان پاسخ داده شود. انتظار از فرجی دانا این است که بتواند نگاه فراحزبی و گفتمانی دولت یازدهم را پیاده کند و مشی اعتدال را پیش بگیرد. رویکرد توفیقی که وزارت علوم را به رُستنگاه احزاب سیاسی تبدیل کرده، اشتباه بود که این مسئله نشان از منش سیاسی توفیقی داشت ولی فرجی دانا این رویه را ندارد و مشی اعتدال را پیاده می‌کند”.

یک عضو دیگر سازمان بسیج دانشجویی به نام محسن رحمانی هم به فارس گفته است: “انتخاب میلی‌منفرد و توفیقی این شائبه را ایجاد کرد که قرار است وزارت علوم به صورت سیاسی اداره شود در صورتی که اولویت انتخاب وزیر علوم باید علمی باشد. فرجی‌دانا باید فضای علمی دانشگاه‌ها را حفظ کند و این مسئله را مد نظر داشته باشد که مشکلات دانشگاه، ارتباط با صنعت و تقویت پژوهشکده‌ها در اولویت وزارت علوم باشد. اینکه روحانی مطالبه دانشجویان را پاسخ داد جای تقدیر دارد و باید فرجی دانا موضع خود در فتنه ۸۸ را نیز مشخص کند. هر کسی که بخواهد در جامعه اسلامی مسئولیت بگیرد باید در قالب قانون عمل کند و فتنه ۸۸ نیز یک قانون‌شکنی بود بنابراین شخصی که در فتنه حضور داشته است نمی‌تواند مسئول وزارتخانه کشور شود بنابراین فرجی‌دانا باید موضع خود را مشخص کند”.

اما در مقابل سایت های وابسته به اصلاح طلبان و اعتدالیون از تصمیم روحانی انتقاد کرده اند.

درهمین باره، سایت بهار نیوز در مطلبی با عنوان “مملکتی که مداحان برای دانشگاهیان نسخه می‌پیچند!” نوشته است: “چند روز پیش، سعید حدادیان یکی از مداحان «سیاسی‌کار» و حامی سابق احمدی‌نژاد به رییس‌جمهور در باره معرفی دکتر توفیقی برای وزارت علوم هشدار داد و به نمایندگان مجلس نیز یک یادآوری شرعی، البته به فتوای شخصی خود!! نمود دال بر اینکه اگر به توفیقی رای بدهند مثل این است که نان را در شراب زده و خورده‌اند!! این هشدارها و تهدیدهای یک مداح سیاسی‌کار در حالیست که جامعه دانشگاهیان کشور یکصدا پشت سر دکتر توفیقی بوده و از آقای روحانی موکدا می‌خواستند ایشان را به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت علوم، به مجلس معرفی نماید. جالبتر آنکه توفیقی اصولا نگاهی سیاسی به مدیریت دانشگاهی نداشته و طی حدود سه ماه سرپرستی‌اش در این وزارتخانه فقط دو رییس دانشگاه را تغییر داد که بابت همین امر نیز مورد انتقاد قرار گرفت. به هرحال و در پی تهدیدات و فشارهای سنگین افراطیون مجلس، فضاسازی رسانه ‌های افراطیون (فارس، تسنیم، کیهان و مهر)، مداحان!‌ و برخی ائمه جمعه تندرو، در آخرین روزهای پایانی مهلت قانونی رئیس‌جمهور برای معرفی گزینه وزیر علوم به مجلس، ایشان عملا بر نام دکتر جعفر توفیقی، خط قرمز کشید تا عملا به جامعه این سیگنال ارسال شود که در فضای فرهنگی-سیاسی، دانشگاهی و… این مملکت هیچ چیز سرجایش نیست! مداحان برای وزارت علوم تعیین تکلیف می‌کنند، یک امام جمعه در باره معرفی فیلم برگزیده سینمایی کشور به اسکار نسخه می‌پیچد، … . و احتمال فرداهای دیگر و با این روندی که در حال گذر است، باید شاهد باشیم که مربی تیم‌های ملی فوتبال و والیبال هم به تایید نهایی آقایان مداحان برسند!”.

سایت روز نو هم ساعاتی قبل از اعلام عدم معرفی توفیقی در یادداشتی نوشته بود: “اگر خبر عدم معرفی دکتر توفیقی صحت داشته باشد و دکتر روحانی بار دیگر در مقابل شکست‌خوردگان انتخابات خرداد ۹۲ عقب‌نشینی کرده باشد، شرایط را برای عملی کردن وعده‌های خود در مقابل افراطیون و تندروها سخت‌تر خواهد کرد ضمن اینکه پیام خوبی برای حامیان خود خصوصا در بین جامعه فرهنگی و دانشگاهی ارزیابی نخواهد شد و بر نومیدی‌ها خواهد افزود”.

گفتنی ست فرجی‌دانا، وزیر پیشنهادی وزارت علوم پس از استعفای دکتر معین در اواخر کار دولت دوم سید‌محمد خاتمی، برای احراز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس معرفی شد اما رای اعتماد نیاورد. او در سال‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴ رئیس دانشگاه تهران بود.