رزماری رایتر
حتی پیش از زمانی که طراحان نشست جی 8 به اضافه کردن پنج عضو و ده کشور دیگر و بیش از دو برابر آن به فهرست کشورهای میهمان دست بزنند، فرصت زمانی اندک و دستورکار بلندبالای گروه جی 8، جائی برای تفکر عمیق باقی نگذاشته است؛ البته اگر اصلاً فکر و اندیشه ای وجود داشته باشد.
نظام محافظه کارانه ای که به طور سنتی وجود داشته، هر یک از رهبران این نشست را به اجرای یک فهرست کار واداشته است: حفظ اقتصاد جهانی، حفظ تجارت آزاد، نجات کره زمین، تغذیه و سرانجام نحوۀ بازداشتن کره شمالی و ایران از تبدیل شدن به قدرت های هسته ای. در مورد این آخری، هنوز مطمئن نیستیم باید چه کار کرد.
در جلسات طولانی جی 8، غیر از جلسات سیاست خارجی که از امروز آغاز می شود، راهی برای دستیابی به توافقات زودرس نیست و سیاستمداران هشت کشور قدرتمند باید دست از شیوه سنتی بردارند و فکر عملی بکنند. آنها ضمن مطرح کردن اظهاراتی که از پیش آماده کرده اند، باید بر روی چیزی تمرکز کنند که اوباما مایل است آن را “مسأله اکیداً اضطراری در شرایط فعلی” در قالب سؤال زیر بخواند.
سؤال این است: اکنون که صحنه سیاسی ایران با کودتای انتخاباتی خامنه ای و ازآن بالاتر، با خودداری مردم از تن دادن به این کودتا، دستخوش تغییر شده است؛ چگونه باید بر دیکتاتوری جمهوری اسلامی فشار وارد کرد؟ چیزی که اکنون در حال اتفاق افتادن است، “تنها” فوران خشم مردم نیست که به شیوه ای وحشیانه سرکوب شده است. بحرانی است که تا اعماق تشکیلات رژیم نفوذ کرده و جناح های دینی و سیاسی نظام را در مقابل یکدیگر قرار داده است و حتی قدرت معنوی ولایت فقیه، سنگ بنای حاکمیت الهی در کشور، را زیر سؤال برده است.
گروهی از روحانیون برجسته ایران در مخالفت با دستور آیت الله خامنه ای مبنی بر اتحاد در پشت سر محمود احمدی نژاد، دولت جدید را “نامشروع” خوانده اند. دو سوم اعضای مجلس ایران نیز از حضور در مهمانی “پیروزی” انتخاباتی رئیس جمهوری، خودداری کردند. آیت الله خامنه ای در نبرد میان گروه متقلب و مخاصمه طلب از یک سو، و گروهی پیچیده تر، جوان و منزوی نگهداشته، هیچوقت بیطرف نبوده است. او با تصمیم سرنوشت ساز خود برای مداخله در این ماجرا و درخواست سرکوب اعتراضات، دیگر نمی تواند تظاهر به بی طرفی کند. اکنون تابو شکسته شده است.
منافع بین المللی در کشوری مانند ایران که سعی می کند “طبیعی” رفتار کند، برپایۀ روحیه زخم خوردۀ مردم استوار است. صرفنظر از سؤالات و ابهاماتی که دربارۀ پیشنهاد گفتگوی بدون پیش شرط آقای اوباما با رژیم ایران وجود دارد، آنچه او در مقابل دریافت کرده، درخواست از آمریکا برای رفع “تحریم ها” و جدا شدن از اسرائیل بوده است. تلاش برای باز نگاه داشتن این مجرا در شرایط فعلی، اصلاً حالت طبیعی ندارد: به رژیمی مشروعیت می بخشد که به اعتماد ایرانی ها خیانت کرده و مخالفان را سرکوب کرده است. این اقدام، تندروها را به این نتیجه می رساند که دولت اوباما عقب نشینی کرده است.
از آن گذشته، صحبت کردن از گفتگو در شرایط فعلی، فقط در مرحله سخن باقی می ماند و به اهداف از پیش تعیین شده برای پایان مداخله آن کشور در لبنان، عراق، فلسطین و افغانستان و نیز کندکردن سرعت فعالیت هسته ای آنها ختم نخواهد شد.
از سوی دیگر، اروپائی ها تا زمانیکه متقاعد نشوند تحریم ها در استراتژی منطقی اوباما جای خاص خود را دارد، حرکتی نخواهند کرد. نشست جی 8 باید دست کم آنها را متقاعد کند که آمریکا خود را در مسیر درستی قرار داده است.
دیپلماسی کلی در قبال ایران، به یک تجدید نظر چشمگیر نیاز دارد. سوء تفاهم غرب این بوده که ایرانی ها 30 سال پس از انقلاب خمینی، هنوز تحت شستشوی مغزی پیام مسیحائی او قراردارند. چنین درکی از شرایط باعث شده غرب تمایلی نداشته باشد درگیر قصه غم انگیز “مداخله” در امور ایران شود؛ شیوه ای که با قربانی کردن همه چیز برای هیچ همراه بوده و دست آخرهم از سوی رژیم به عنوان مداخله شیطانی تعبیر شده است.
اشتیاق و جرأت ایرانی ها، این حق را برایشان به ارمغان آورده که باید با آنها مثل بزرگسالان رفتار کرد. حداقل یک سوم ایرانی ها به کمک ماهواره و تلفن همراه به انقلاب اطلاعاتی دسترسی داشته اند. آنها در وضعیت گوش به زنگ هستند. به آنها گفته شده برنامه هسته ای شان صلح آمیز است و به همین دلیل است که برنامه هسته ای کشور از پشتیبانی عظیمی برخوردار شده است. شایسته است جزئیات دروغ های رژیم مطرح شود و بارها به شیوه ای آشکار تکرار شود و درباره رابطه سرپیچی و قرار گرفتن تحت تحریم ها و نیز مشوق های موجود در ازای همکاری کشورشان به آنها توضیح داده شود.
دروغ بزرگ انتخابات در ایران در تمامی زوایای زندگی ایرانی ها نمود پیدا کرده و دست رژیم درباره تمام کارهائی که می کند، رو شده است. دیگر بهانه ای برای کم کاری غرب نیست و با بیان حقایق، احتمالاً می توان مخاطبان ایرانی بیشتری را جلب کرد.
منبع: تایمز آنلاین- 8 ژوئیه
http://www.timesonline.co.uk/tol/comment/columnists/rosemary_righter/
