جمهوری اسلامی امیدوار است که در نشست وین با آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص پروتکل همکاری به توافق برسد. بدین ترتیب احتمال موفقیت در مذاکرات بغداد که در تاریخ ۲۳ می برگزار خواهد شد بالا خواهد رفت.
در نشست وین درخصوص مسایلی ازقبیل بازرسی از تأسیسات ایران که الزاماً هسته ای نیستند ولی تردید نسبت به آنها وجود دارد مذاکره خواهد شد.
آژانس اتمی و برخی کشورها که در رأس شان ایالات متحده است، به این مظنون اند که برنامه اتمی ایران می تواند به سوی تولید تسلیحات اتمی منحرف شود. سران جمهوری اسلامی نیز همواره این مسأله را تکذیب کرده اند.
در تاریخ ۸ می، رامین مهمان پرست سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت که تهران امیدوار است بتواند در این نشست بدون چشم پوشی از حقوق خود برپایه پیمان منع گسترش، چارچوب همکاری با آژانس اتمی را مشخص و از وقوع هرگونه رویارویی دوری کند.
ایران پیمان منع گسترش اتمی را امضاء کرده، ولی با پروتکل الحاقی که امکان بازرسی های سرزده از تمامی تأسیسات را فراهم می کند موافقت نکرده است. ایران معتقد است که باید با بازرسان آژانس اتمی درخصوص بازرسی از تأسیسات مختلف به توافق برسد.
احتمالاً آژانس اتمی طی این نشست ها بر بازرسی از پایگاه نظامی پرچین که در جنوب شرقی تهران قرار گرفته تأکید خواهد ورزید. بازرسان آژانس قبلاً از این سایت بازرسی بعمل آورده اند، ولی طی دو سفر اخیر به تهران در ماه ژانویه و فوریه امکان بازرسی از این پایگاه به وجود نیامد.
دولت تهران گفت که امکان بازدید بازرسان از سایت پرچین وجود دارد، ولی پس از توافق بین طرفین که هنوز به نتیجه نرسیده.
کاظم جلالی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس جمهوری اسلامی، از آژانس اتمی خواست در چارچوب قوانین عمل کند و تحت تأثیر فشارهای سیاسی ازسوی کشورهایی که با برنامه اتمی ایران مخالف اند قرار نگیرد.
علی اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، خاطرنشان کرد که ایران در تمامی نشست های گروه ۱+۵ و آژانس اتمی شرکت خواهد کرد تا براساس پیمان منع گسترش به توافق هایی دست پیدا کند.
وزیر خارجه ایران همچنین به مخاطبان خود هشدار داد که اسراییل، به عنوان دشمن اصلی، که امضاء کننده پیمان منع گسترش اتمی هم نیست و به گفته منابع متعدد، زرادخانه اتمی قابل توجهی نیز دراختیار دارد، نباید در روند مذاکرات مداخله کند.
این درحالی است که کاترین اشتون اخیراً به منظور مذاکره با دولت تل آویو درخصوص نشست های آتی با موضوع برنامه هسته ای ایران به اسراییل سفر کرده است.
یک منبع دیپلماتیک اروپایی در تهران به خبرگزاری اسپانیا اظهار داشت که تهران به دنبال نشست استانبول در تاریخ ۱۴ آوریل که طرفین آن را مفید و مثبت خواندند، درصدد است تا در تاریخ ۲۳ می در نشست بغداد در لغو تحریم های بین المللی، به ویژه مالی و نفتی گام بردارد.
شش کشور بزرگ می خواهند که جمهوری اسلامی نسبت به تعیین سیستمی برای روند بازرسی های آژانس انعطاف پذیر عمل کند. تهران نیز در دیداری مستقیم با دولت های مسکو و پکن امید آن دارد که این دو دولت شیوه ای به نفع جمهوری اسلامی اتخاذ کنند.
واشنگتن و متحدان غربی اش همچنین می خواهند تهران به برخی فعالیت های هسته ای خود ازجمله غنی سازی اورانیوم تا میزان ۲۰ درصد پایان دهد. تهران نیز مایل است با تعیین شرایط به فعالیت های هسته ای خود ادامه دهد.
موفقیت در این مذاکرات برای ایران و اطرافیانش و همچنین برای کل جهان بسیار حائزاهمیت است، زیرا هرگونه شکست در این نشست ها می تواند به وقوع تنش های بیشتر و حتی مداخله نظامی منجر شود، آن هم در منطقه ای که بر روند تأمین انرژی جهانی به شدت تأثیر خواهد گذاشت.
ایالات متحده و اسراییل تهدید کرده اند که به ایران حمله خواهند کرد تا برنامه اتمی این کشور را متوقف کنند. تهران نیز اظهار داشته که پاسخ به این تهدیدها “بسیار شدید” خواهد بود و این مسأله می تواند به پیامدهایی غیرقابل پیش بینی منجر شود.
منبع: آ ب ث، ۱۳ می
