همزمان با نا کامی تلاش های دیپلماتیک مقامات جمهوری اسلامی برای نجات جان ۴۸ گروگان ایرانی در سوریه، جنگ لفظی شدیدی میان ایران و ترکیه در گرفته است.
این جنگ لفظی که از زمان به گروگان گرفته شدن این افراد آغاز شده بود، با بیانیه ای که دولت ترکیه روز گذشته در اعتراض به اظهارات فیروزآبادی منتشر کرد به اوج رسید.
بنا به گزارش رسانه های داخلی، فیروزآبادی، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، یک روز پس از ربوده شدن اتباع ایرانی در سوریه، دولت ترکیه را مسئول این اتفاق دانسته و تهدید کرده بود که ادامه حوادث سوریه گریبان ترکیه را خواهد گرفت.
به نوشته ایسنا، فیروزآبادی که سخنان اش در شب سفر علی اکبرصالحی به آنکارا منتشر شد و این سفر را بی نتیجه گذاشت، گفته بود: “آل‌سعود، قطر و ترکیه مسئول خون‌هایی هستند که در خاک سوریه ریخته می‌شود. این مبنای درستی نیست که کشورهای همسایه سوریه به کمک اهداف جنگ‌طلبانه آمریکا بروند. اگر این کشورها این مبنا را قبول کرده‌اند، باید بدانند که بعد از سوریه نوبت ترکیه و بقیه کشورها خواهد بود. مبادا ترکیه، عربستان و قطر قربانی ترویج تروریسم القاعده شوند و از این بابت ما به دوستانمان هشدار می‌دهیم. امروز القاعده و وهابیت گریبانگیر مسلمانان بی‌گناه شده‌اند و از این‌رو باید سران مسلمانان با تأمل بیشتر، در تقویت روحیه و حمایت از مسلمانان بکوشند و توجه کنند که نهی از منکر در بین مسلمانان یک تکلیف است”.
بنا به گزارش فرارو، سخنان این مقام نظامی، نه تنها سفر صالحی به آنکارا را بدون دستاورد گذاشت، بلکه خشم دولت ترکیه را نیز بر انگیخت تا حدی که اردوغان با انتشار بیانیه ای رسمی، آنهم در آستانه اجلاس مشورتی تهران درباره سوریه، به گفته های فیروزآبادی اینچنین واکنش نشان داد: “این سخنان ناراحت کننده و تامل برانگیز است. چون ترکیه تنها کشوری بوده که در زمانی که هیچ کشوری همراه ایران نبود، در کنار این کشور ایستاد و از برنامه هسته ای ایران تا پایان دفاع کرد”.
اردوغان افزود: “باید ایران پیش از آنکه یارکشی‌ها انجام شود، حساب خود را جدا کند و بداند طرف کدام کشور را در مساله سوریه می‌گیرد. ترکیه از ابتدا تحولات در سوریه را با خونسردی و صبر زیر نظر داشته و خود را بازیچه تحریکات نکرده است”.
واکنش تند اردوغان به اظهارات مشاور نظامی ایت الله علی خامنه ای موجب شد تا رسانه های منطقه سفر صالحی به آنکارا را بدون دستاورد توصیف کنند و بی نتیجه بودن آن را ناشی از گفته های نسنجیده فیروزآبادی بدانند.
به گزارش شرق، روزنامه صباح چاپ ترکیه، در این مورد نوشته است: “زمانی که اردوغان این اظهارات را درخصوص ایران در ضیافت افطار حزب عدالت و توسعه در آنکارا بیان می‌کرد، علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران و احمد داوود اوغلو، همتای ترکش دیداری سه ساعته با یکدیگر داشتند. در این دیدار محورهای مهم موضوع سوریه و گروگانگیری ۴۸ نفر ایرانی در دمشق و واسطه‌گری ترکیه در این زمینه بود”.
این روزنامه افزوده است: “صالحی به هنگام ورود در فرودگاه آنکارا ترجیح داد که به سئوالات خبرنگاران درباره اظهارات مطرح شده درباره نقش ترکیه در تحولات سوریه پاسخ ندهد و اعلام کرد که در ایران بسیاری اظهارنظر می‌کنند اما من هنوز این اظهارات را نشنیده‌ام. باید ترکیه تنها به بیانات رسمی اعتبار بخشیده و آن را مورد توجه قرار دهد. من پیام ترکیه و ناخشنودی این کشور را به تهران اعلام خواهم کرد. کسی ترکیه را مسوول تحولات سوریه نمی‌داند. اکنون وضعیت سوریه بحرانی است”.
اظهارات فیروزآبادی در هر حال باعث شد صالحی هویت سپاهی ربوده شدگان ایرانی در سوریه را تایید کند.
به نوشته ایسنا،او گفته است: “دولت ترکیه قول داده است در راه آزاد سازی گروگان های ایرانی از هیچ تلاشی فروگذار نخواهد کرد. پس از مدتی که زائری از ایران به سوریه اعزام نمی شد با توجه به عشق و شور ایرانی ها برای زیارت، اقدام به اعزام نیروهای بازنشسته سازمان های مختلف کردیم که در این زمینه تعدادی از افراد بازنشسته سپاه و ارتش با هدف زیارت به سوریه اعزام شدند.جمهوری اسلامی ایران به صراحت اعلام کرده است که تعدادی از زائران ربوده شده افراد بازنشسته سپاه و ارتش هستند. قرار بود پس از این کاروان بازنشسته، کاروان هایی از سایر وزارتخانه ها برای زیارت حرم مطهر حضرت زینب اعزام شوند.
صالحی درباره روابط ایران و ترکیه هم گفته است: “دو کشور به دنبال عمیق تر شدن روابط هستند، البته اختلاف نظرهایی نیز وجود دارد که این اختلاف نظر ها اثر منفی روی روابط ندارد. ایران خواهان همراهی کردن کشور ترکیه برای مدیریت تحولات سوریه است تا تحولات در این کشور به طور طبیعی پیش رود و موجب تحمیل مساله ای از سوی کشورهای خارجی نشود. البته دولتمردان ترکیه ای در مورد برخی اظهارنظرها در ایران گلایه هایی را مطرح کرده اند، اما از آنجا که تا کنون شاهد اظهار نظر و یا موضع گیری منفی مقام های ترکیه در رابطه با کشور و مقامات ایران نبوده ایم، تقاضا داریم مسوولان در اظهار نظرها رعایت جنبه های مختلف را داشته باشند. جمهوری اسلامی ایران به دنبال زمینه های هم گرایی و دوستی با ترکیه است در نتیجه شایسته نیست که شرایطی ایجاد شود که هم گرایی ها به واگرایی تبدیل شود”.
از سوی دیگر نرمش صالحی در برابر مقامات ترکیه، باخشم رسانه های افراطی مواجه شده به طوریکه سایت فارس در مطلبی با عنوان “مواضع و اظهارات عجیب صالحی در سفر به ترکیه “، نوشته است: “بخش جالب و البته تاسف‌انگیز اظهارات وزیر امور خارجه کشورمان مربوط به این بخش است که صالحی درباره نقش ترکیه در تحولات کنونی منطقه بدون کوچکترین اشاره‌ای به اعترافات مقامات ترکیه که بارها به صراحت از تلاش خود برای ساقط کردن حکومت بشار اسد و تجهیز معارضان و تروریست‌ها در سوریه سخن به میان آورده‌اند، مدعی شده: «تا آنجایی که اطلاع دارم، برادران ترک دخالتی در تحولات منطقه نداشته و همچون ایران(؟!) خواستار حل مسالمت‌آمیز مسائل هستند که این مورد باعث به وجود آمدن اشتراکاتی بین دو کشور شده است»، حال سئوال اینجاست که اگر مقامات ترکیه به ادعای صالحی به برگزاری «انتخابات» در سوریه معتقد هستند چرا با تمام توان به تجهیز معارضان سوریه از ملیت‌های مختلف پرداخته‌اند که این معارضان در خلال تحولات چند هفته اخیر سوریه به تمامه در قامت تروریست‌هایی که مورد حمایت همه‌جانبه غرب و ارتجاع عربی هستند، به کشتار مردم بی‌دفاعی مشغولند که تنها جرمشان حمایت از بشار اسد و خط مقاومت است.و در پایان اینکه توده‌های مختلف ملت انقلابی ایران و رزمندگان مقاومت اسلامی در کشورهای مختلف منطقه منتظر ارائه توضیحات و شواهد صالحی درباره ادعای «فساد حکومتی در سوریه» خواهند بود و اینکه آیا منظور از فساد حکومتی در سوریه حمایت قاطعانه نظام سوریه از خط مقاومت است که سید حسن نصر‌الله در جریان سخنرانی اخیر خود تنها به گوشه‌هایی از حمایت‌های همه‌جانبه بشار اسد از حزب‌الله لبنان در جریان جنگ ۳۳ روزه لبنان به آن اشاره کرد”.
همزمان منوچهر متکی، وزیر خارجه سابق احمدی نژاد هم در موضع گیری ای مخالف صالحی، به دولت ترکیه حمله کرده وگفته است: “ترکیه دستاورد ۱۰ ساله حزب عدالت و توسعه را بک شبه به باد داد و تبدیل به عامل اجرای نقشه‌های آمریکا در منطقه علیه سوریه شد. علت اینکه ترکیه یک مرتبه سیاست های خود را نسبت به سوریه تغییر داد این بود که ترسید منافعش در مقابل آمریکا به خطر بیافتد”.
این واکنش ها در حالیست که ایران امروز قرار است میزبان مذاکراتی با حضور ترکیه برای یافتن راه حل برای بحران سوریه باشد.
