در روزهای گذشته برخی از روحانیون و چهره های تندرو و میانه رو به نقل خاطره از آیت الله خمینی و خواب های خود پرداخته اند، نقل هایی که امکان اثبات آن ها نیست همیشه کسانی آن را انکار می کنند. یکی از نقل ها درباره رئیس جمهور شدن زنان است و دیگری هم از مخالفت سرسختانه او با جمهوریت. در حالی که این گونه خاطره گویی ها با واکنشی از جانب تندروها روبرو نمی شود اما نقل چند باره خواب موسوی بجنوردی روحانی نزدیک به اصلاح طلبان که در آن به “علم بی پایان” گوینده هم اشاره می شود، حسین شریعتمداری را به تردید در اساس این خواب وادار کرد.
تندروها و از جمله حسین شریعتمداری مدیر موسسه کیهان که معمولا صحت خاطره گویی های قدیمی هاشمی رفسنجانی را با میل پذیرفته و آن را در مقالات خود نقل هم کرده اند اما در سال های اخیر با هر خاطره گویی او به صدا در می آیند و به تکذیب آن می پردازند و ادعا می کنند که امام راحل ممکن نیست چنین گفته باشد. مشهورترین نقل هاشمی رفسنجانی همان است که در مجلس خبرگان تعیین رهبری همزمان با درگذشت بنیان گذار جمهوری اسلامی بازگفت و موجب رای یافتن آیت الله خامنه ای برای جانشینی خمینی شد. خاطره ای که هیچ گاه در ربع قرن گذشته کسی به تکذیب آن نکوشیده است.
در میان این نقل خاطرات اما، همزمانی خاطره ابوالقاسم خزعلی با روز جهانی زن که در ایران مجوز راهپیمایی و تجمع به مناسبت آن صادر نشد و در مقابل گشت های ارشاد و بیلبوردهای رعایت عفت و حجاب افزایش یافت، با بازتاب خبری بیشتری رو به رو شد.
خزعلی خاطره ای را از آیت الله خمینی نقل کرده که طی آن وی تاکید کرده “هرگز نگذارید که یک زن در ایران رئیس جمهور شود”.
این خاطره اگر چه که در مجموعه آثار آیت الله خمینی درج نشده، اما با گذشت سه روز از نقل آن هنوز واکنشی از سوی خانواده آیت الله خمینی که تلاش بسیاری برای نشان دادن چهره ای دموکرات و اصلاح طلب از او دارند، در پی نداشته و حتی دفتر موسوم به “موسسه حفظ و نشر آثار” خمینی نیز که وظیفه اش واکنش به چنین ادعاهایی ست، در برابر این ادعای ابولقاسم خزعلی سکوت کرده است.
به نوشته سایت های خبری از جمله روز نو، ابولقاسم خزعلی روحانی سنت گرا و سالخورده ای که زمانی عضو شورای نگهبان بود و اکنون در مجلس خبرگان رهبری عضویت دارد، روز پنجشنبه در یک برنامه تلویزیونی به نام “شناسنامه” گفته است: “در شورای تدوین قانون اساسی بحثی در مورد کاندیدا شدن بانوان برای ریاست جمهوری ایجاد شد که من برای مشورت با امام نزد ایشان رفتم. امام به من فرمودند مبادا زن رئیس‌جمهور شود، این خوب نیست”.
خزعلی در حالی این خاطره را از آیت الله خمینی نقل کرده که نوه های وی یعنی زهرا و نعیمه اشراقی که به طیف اصلاح طلبان وابسته اند و تلاش گسترده ای در شبکه های اجتماعی برای ارائه تصویری مقبول از پدربزرگ و پدر خود آیت الله شهاب الدین اشراقی به کار می برند، در برابر این ادعای خزعلی سکوت کرده اند.
آیت الله خمینی هرگز به طور علنی در خصوص ریاست جمهوری زنان اظهار نظری نکرد، اما مخالفت وی با “حق رای زنان” در ماجرای انجمن های ایالتی و ولایتی که با ارسال تلگراف برای محمدرضا پهلوی ابراز شد، چهره او را به عنوان سیاستمداری مخالف مشارکت سیاسی زنان معرفی کرد، گرچه وی در سال های بعد در درس خارج خود گفت مگر در ایران مردان حق رای دارند که تبلیغ رای برای زنان می کنید. در سال های اخیر تلاش کسانی مانند هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی و نوه های آیت الله خمینی برای ساختن چهره ای مدرن تر از وی، همواره با واکنش تند مخالفان جمهوری اسلامی روبرو شده که با توجه به گفته ها و دستورات وی در سال های بعد از انقلاب، با چنین تصویرسازی هایی مخالفت می کنند.
اظهارات ابولقاسم خزعلی درباره زنان، درست در روزی منتشر شده که در تمامی جهان روز زن بزرگ داشته می شود. اما در ایران نه تنها از این مراسم خبری نیست بلکه نیروهای انتظامی بر تعداد گشت های ارشاد در خیابان ها و میادین شهر افزوده اند و به بازداشت آنچه که “بدحجاب ها” می دانند، مشغول اند.
بنابراین گزارش، خاطره جنجالی خزعلی از خمینی درباره زنان، تنها خاطره نقل شده از او در طی روزهای گذشته نبود.
در طول سی و پنج سالی که از عمر جمهوری اسلامی می گذرد تلاش های نافرجام اعظم طالقانی، دختر آیت الله طالقانی اولین رییس شورای انقلاب و رئیس تشکل موسوم به “جامعه زنان انقلاب” برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری، رویکرد کلی حکومت ایران را نسبت به زنان بازتاب داده است. قید “رجال سیاسی” به عنوان یکی از شرایط نامزدهای ریاست جمهوری این امکان را به شورای نگهبان می دهد که با ترجمه رجال به مردان، با نامزدی زنان موافقت نکنند، گرچه در سال گذشته چند عضو شورای نگهبان معنای مردم برای رجال را به طور ضمنی پذیرفتند ولی آن را برای زمان فعلی مناسبت ندیدند.
خاطره مصباح یزدی
به نوشته سایت “روز نو”، مصباح یزدی، روحانی افراطی ای که بارها مخالفت خود را با “جمهوریت” و “دموکراسی” به طور علنی اعلام کرده، روز گذشته نیز برای توجیه رویکرد خود به ذکر خاطره از خمینی پرداخته است.
مصباح که با موافقت رهبر فعلی جمهوری اسلامی ریاست یک موسسه پرخرج با عنوان “موسسه پژوهشی امام خمینی” را بر عهده دارد تاکنون بارها از سوی شاهدان دوران متهم شده که نه همراهی با انقلاب اسلامی داشته و نه همدلی با رهبر آن اما در اظهار نظر امسال خود گفته: “اینکه امام مثلا می‌فرمایند میزان رأی ملت است، نه به این معنا که اگر ملت دیگر اسلام را نخواستند، ما هم اسلام را کنار بگذاریم، بلکه از آنجا که آنچه در ادبیات سیاسی امروز ملاک عمل قرار گرفته، رأی مردم است، امام برای اقناع طرف‌های مقابل، به رأی مردم استدلال می‌کنند. لذا امروز هم اگر رهبری از حقوق بشر و نقض حقوق بشر در غرب سخن می‌گویند نه به دلیل این که حقوق بشر غربی را پذیرفته باشند، بلکه از باب جدال و استفاده از مقبولات آنها برای اقناع آنهاست”.
این تفسیر روحانی تندرو و مخالف رای و انتخابات مردم هیچ گاه با مخالفت کسی از جناح اصولگرا روبرو نشده است.
مصباح یزدی در همین سخنرانی گفته “هر اسمی می‌خواهند بگذارند، اما این واقعیت را تغییر نمی‌دهند. در واقع همین مسأله بود که سبب شروع نهضت اسلامی شد، چرا که اسدالله علم، تصویب کرد که لازم نیست قید مسلمان برای انتخاب شونده وجود داشته باشد و به جای قسم خوردن به قرآن کریم، نمایندگان مجلس بتوانند به هر کتاب آسمانی قسم بخورند و امام با تکیه بر همین مسأله و انتقاد از آن، نهضت را شروع کرد و معتقد بود این آغاز حذف اسلام است”.
گفتنی است که مخالفت خمینی با مصوبه دولت اسدالله علم ربطی به نمایندگان مجلس نداشت بلکه شورای ایالات و ولایت را در برمی گرفت.
مصباح یزدی در سلسله سخنرانی های خود پیش از خطبه های نمازجمعه تهران، در دوران ریاست جمهوری خاتمی نیز این دیدگاه ها را بارها اعلام کرد و در همان زمان با واکنش هایی از سوی جریان موسوم به روشنفکران دینی مواجه شد.
خواب یاران نزدیک
اما نقل قول ها و تقسیرها تنها به افرادی از جناح تندرو مخصوص نماند. خاطره گویی سید محمد موسوی بجنوردی، که فرزند وی همسر سید حسن خمینی متولی فعلی دفتر و مرقد بینان گذار جمهوری اسلامی است و خود نیز از چهره های میانه رو مقبول اصلاح طلبان است از خبرهای جنجالی هفته بود.
بجنوردی است که اصلاح طلبان وی را “از یاران نزدیک امام” معرفی می کنند و رئیس موسسه ای موسوم به “دائره المعارف بزرگ شیعه” است، روز ۲۹ بهمن در سایت جماران از “خاطره” ای را نقل کرده: “سال ۱۳۵۶ همراه شهید سیدمصطفی خمینی و مرحوم سیداحمد خمینی از سوریه به لبنان رفته بودیم و در شهر بعلبک در قهوه‌خانه‌ای نشسته بودیم که مردی حدود ۴۸ ساله آمد و نشست و از حاج‌آقا مصطفی پرسید، اسم مادرت چیست؟ بعد پشت گردن او را نگاه کرد و گفت: شما آن آرزویی را که دارید نمی‌بینید و همین امسال فوت می‌کنید. بعد، رفت سراغ حاج‌احمد‌آقا، به او گفت شما آرزویی را که این آقا داشت خواهید دید و به مقامات بالایی هم خواهید رسید، بعد آمد سمت من. خیلی ترسیدم، فکر کردم می‌خواهد بگوید همین امشب فوت می‌کنی، اما به من گفت: «دریا پایان دارد ولی علم تو پایان ندارد»… گفتم یک پولی به این بدهیم، اما هر چه گشتیم، ایشان را ندیدیم.”
حسین شریعتمداری، در واکنش به نقل چندین باره این خاطره از سوی بجنوری نوشته است: “ادعای حجت‌الاسلام موسوی‌بجنوردی درباره «علم بی‌پایان» خود! به اندازه‌ای نارواست که اثبات بی‌پایه و اساس بودن آن نیازی به استدلال ندارد. ممکن است گفته شود که ایشان فقط یک «خاطره» را نقل کرده و ادعای «علم بی‌پایان»! نداشته است، ولی تکرار پی‌در‌پی خاطره مورد اشاره، این تلقی خطرناک را پیش می‌آورد که انگار جناب موسوی بجنوردی علم بی‌پایان خود را باور کرده است و یا از دیگران انتظار باور دارد”.
شریعتمداری در علت انتقاد این باره خود “احتمال کلید خوردن پروژه‌ای به منظور تحریف خط و راه مبارک حضرت امام را به میان می‌کشد. و اظهار نظر می کند که نسبت‌هایی به حضرت امام می‌دهد که با بینش و منش شناخته شده امام راحل و آنچه به طور مکتوب و در صحیفه حضرت امام آمده است همخوانی ندارد”.
کیهان و شریعتمداری پیش از این نیز، به ویژه از آغاز ریاست جمهوری احمدی نژاد از خاطره هایی که وی از رهبر جمهوری اسلامی نقل کرده، با همین لحن انتقاد کرده است. این در حالی که به اشاره حجتی کرمانی، “همه می دانند که کسی نزدیک تر از هاشمی به خمینی در میان حاضران نیست. و منقدان کسانی هستند که حتی یک بار هم از نزدیک امام را ندیده اند”.
