اوضاع طلای سیاه، سیاه تر شد

نویسنده
شیرین کریمی

» ژاپن کمتر می خرد، عربستان جبران می کند

در حالی که صنعتی ترین کشور شرق آسیا بیش از نیمی از خرید نفتی خود از جمهوری اسلامی را کاهش داده است، آمار اوپک حکایت از جبران خلا نفتی ایران از سوی عربستان سعودی حکایت دارد. وضعیتی که همزمان شده با آسیب رسانی ویروس “شعله” به سیستم های کامپیوتری صادرات نفت که سرانجام رییس پدافند غیر عامل جمهوری اسلامی به آن اذعان کرده است.

اوضاع فروش نفت بر وفق مراد جمهوری اسلامی نیست. این را می شود از آمار فروش نفت ایران به ژاپن دریافت. بر طبق آماری که دیروز منتشر شد چهارمین مشتری طلای سیاه ایران در ماه گذشته 65 درصد خریدش را کاهش داده است.

در حالی که توکیو در ماه مارس حدود 300 هزار بشکه نفت از تهران می خریده ، این حجم در ماه آوریل با سقوطی چشم گیر به 110 هزار بشکه رسیده است.

جمهوری اسلامی بارها ادعا کرده کاهش خرید نفت ایران که سرنوشت آن در اختیار سردار رستم قاسمی است، جبران ناپذیر خواهد بود و به بالا رفتن چشمگیر قیمت جهانی انرژی منجر می شود. اما حالا عربستان به عنوان بزرگترین صادر کننده نفت در جهان به میدان آمده تا خیالات حکومت را تیره کرده باشد.

ناظران اقتصادی میان افزایش صادرات نفت ریاض با کاهش نفت تهران رابطه قابل تاملی می بینند. طبق آمار اوپک عربستان سعودی در زمستان سال گذشته و در مقایسه با پارسال تولید نفت خود را ۲۵۰ هزار بشکه در روز افزایش داده است. جالب اینکه در همین آمار نفت ایران ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. گفته می شود از زمان جنگ نفت کش ها ـ– میان ایران، عراق و آمریکا ـ– سقوط جدید صادرات نفت ایران یکی از چشمگیر ترین موارد در دو دهه اخیر به شمار می رود.

 

عصبانیت تهران از ریاض

اقدام عربستان خشم نماینده جمهوری اسلامی در اوپک را به همراه داشت تا آنجا که محمد علی خطیبی روز دوشنبه شدیدا رویکرد نفتی خاندان آل سعود را سرزنش و ادعا کرد افزایش تولید نفت از سوی برخی کشورهای عضو اوپک و به ویژه عربستان بی ثباتی بهای نفت در بازار های جهانی را در پی دارد.
به گفته نماینده جمهوری اسلامی در اوپک: “بالا بردن تولید نفت از سوی برخی از کشورهای اوپک به ویژه عربستان، قیمت نفت را بی ثبات می کند و با اهداف سازمان کشورهای صادر کننده نفت، همخوانی ندارد.”

وی خواستار پرهیز کشورهای صادر کننده نفت از اتخاذ “تصمیم های یکجانبه ” شده است.
گفتنی است اواخر ماه اردیبهشت آژانس جهانی انرژی پرده از ناتوانی وزارت نفت در فروش 15 الی 25 درصد از نفت ایران به مشتریان سابقش برداشت. به گفته این آژانس، جمهوری اسلامی در ماه آوریل روزانه تا 3.300 میلیون بشکه نفت تولید کرده است. به دیگر بیان بین 450 هزار تا 750 هزار بشکه روی دست نفت کش ها باقی مانده است.

رستم قاسمی که فرمانده پیشین قرارگاه خاتم الانبیا سپاه است اما زیر بار چنین آماری نمی رود و می گوید: “هیچ چنین مسئله‌ای صحت ندارد و صادرات نفت ما کاهش ندارد.”

زمستان گذشته علی النعیمی –ـ وزیر نفت عربستان –ـ برای آنکه کشورهای غربی و آسیایی را برای تحریم بخش انرژی جمهوری اسلامی تشویق کند گفته بود دولت متبوع وی برای پر کردن خلا نفتی ایران کافی است تا “شیر فلکه ها” را باز کند.

 

تحریم نفت در برابر بلندپروازی اتمی

جمهوری اسلامی از سوی شورای امنیت سازمان ملل به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی متهم است و پس از آنکه این شورا چهارقطعنامه تحریمی علیه مقامات جمهوری اسلامی و سرداران سپاه پاسداران تصویب کرد از اواخر پاییز ایالات متحده و اتحادیه اروپا به همراه دیگر متحدان کلیدی خود تحریم نفت جمهوری اسلامی را در دستور کار قرار دادند. ناظران می گویند ضربه ای که تحریم های کنونی به نفت جمهوری اسلامی وارد کرده است در مقابل تحریم هایی که در صورت شکست مذاکرات اتمی کنونی اعمال خواهد شد ناچیز به شمار می آید. تهران و کشورهای گروه 1+5 از ابتدای امسال دو دور گفتگو در استانبول و بغداد را پشت سر گذاشته اند و قرار است اواخر ماه جاری در مسکو آن را پیگیری کنند.

اتحادیه اروپا که دومین مشتری نفتی جمهوری اسلامی پس از چین به شمار می آید هشداد داده است در صورت شکست مذاکرات، تحریم های نفتی را از ابتدای ماه جولای آغاز خواهد کرد.

 

“شعله” بر کامپیوترهای نفت

اما تنها دغدغه نفتی حاکمیت محدود به از دست دادن گام به گام مشتری های پیشین نفتی نیست. گزارش های غیر رسمی حکایت از یک حمله سایبری جدید به کامپیوترهای وزارت نفت دارد که در ماه اردبیشهت به وقوع پیوسته است. این ویروس که “شعله” نام دارد وارد یکی از حساس ترین سیستم های کامپیوتری شده است که سود نفت را هشتاد درصد درآمد آن حساب می کند. گفته می شود جمهوری اسلامی احتمالا مجبور شده است تا لینک های اینترنت به ترمینال اصلی صادرات نفت را برای مهار این ویروس قطع کند.

پس از گذشت یک ماه از این حمله، سرانجام رییس پدافند غیر عامل جمهوری اسلامی اذعان کرده که این بدافزار به وزارت نفت آسیب رسانده است. غلامرضا جلالی در عین حال که از مهار “شعله” خبر داده اما توضیحی نداده چقدر از تاسیسات سایبری نفتی جمهوری اسلامی آسیب دیده است.یک مقام آگاه نفتی به روز گفت اسراییل در پیامی غیر رسمی مسئولیت این حمله را بر عهده گرفته؛خبری که منبع موثقی آن را تایید نکرده است.

این دومین حمله مهیب سایبری به تاسیسات نفتی ایران در دو سال اخیر محسوب می شود. سال 2010 ویروس استاکس نت طوفانی در تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی به پا کرد و سانتریفیوژ های بسیاری را در نطنز هم ریخت. مقامات ایالات متحده و اسرائیل به طور رسمی و غیر رسمی تاکید کردند قدرت تخریب آن حمله سایبری برنامه اتمی جمهوری اسلامی را چندین سال به عقب انداخته است.