بر اساس تازه ترین گزارش های منتشر شده از سوی گمرکات کشور، ایران در سال ۹۲ به یکی از عمده ترین واردکنندگان مواد غذایی در دنیا تبدیل شده به طوری که در اقلام ده گانه واردات محصولات کشاورزی و غذایی، برنج، گندم، سویا و روغن در صدر واردات قرار دارند.
این واردات درحالی در سال ۹۲ صورت گرفته که قرار بوده است بر اساس نام گذاری سال ۹۱ از سوی آیت الله خامنه ای به نام “سال تولید ملی”، ایران دستکم در محصولات کشاورزی ای که خود زمانی صادر کننده آنها بود، به این وضعیت دچار نشود.
به گزارش ایسنا، آنطور که سازمان گمرکات ایران اعلام کرده، هفت محصول از ۱۰محصول عمده وارداتی ایران در سال ۱۳۹۲ محصولات کشاورزی و غذایی بوده اند.
در این گزارش، برنج، کنجاله، ذرت دامی، گندم، شرکت تصفیه نشده، روغن خام و سویا و پالم اولئین عمده‌ترین محصولات کشاورزی و غذایی ای بوده اند که به ترتیب حجم واردات نام شان ذکر شده است.
این گزارش می افزاید: “خودروهای با حجم سیلندر ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سانتیمتر مکعب، مکمل‌های دارویی فاقد تولید داخل و ماژول نمایشگر نیز سه محصول دیگر عمده وارداتی در سال قبل بودند. از نظر ارزش واردات به ترتیب خودرو، برنج، کنجاله، ذرت دامی، گندم و شکر تصفیه نشده رده‌های اول عمده‌ترین محصولات وارداتی را به ایران در سال ۱۳۹۲ به خود اختصاص دادند.ارزش واردات این کالاها در سال قبل به ترتیب ۲.۸۶۳، ۲.۳۰۰، ۱.۸۲۷، ۱.۵۲۷، ۱.۲۷۳و ۸۳۲ میلیون دلار رسید. در بین کالاهای عمده وارداتی، بیشترین رشد مربوط به خودروهای با حجم سیلندر ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سانتیمتر مکعب به میزان ۴۵۲ درصد و برنج به میزان ۷۴.۵ درصد بوده است. بیشترین افت واردات هم مربوط به گندم به میزان ۵۰.۶ و شکر تصفیه نشده به میزان ۲۲.۳ درصد بوده است. ده قلم کالا در مجموع از نظر ارزشی سهمی معادل حدود ۲۷ درصد و از نظر وزنی حدود ۴۵ درصد از کل واردات به کشور را به خود اختصاص دادند”.
این واردات در حالی صورت گرفته که محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی می گوید: “برنامه این وزارتخانه این است تا در دوره پنج ساله واردات محصولات غذایی از ۱۳ میلیون تن به ۷ میلیون تن کاهش پیدا کند. متاسفانه در حال حاضر خودکفایی ما در موضوع تولید روغن کمتر از ۱۰ درصد است در این شرایط باید وارد تولید کلزا شویم این همان محصولی است که هند را در روغن به خودکفایی رساند. به ما قول داده شده تا در صورت صرفه‌جویی و ثابت شدن هزینه‌ها بخش از درآمد حاصله را به بخش کشاورزی اختصاص دهند ولی ما باز هم تلاش می‌کنیم با منابع موجود کار را ادامه دهیم”.
به نوشته ایسنا، او می افزاید: “آیا تاکنون یک ریال فاینانس در بخش کشاورزی آمده است و یا اینکه تاکنون سرمایه‌گذاری در این بخش انجام شده است؟ تمامی این موارد نشان می‌دهد که نباید بخش کشاورزی را رها کرد و باید حمایت‌های لازم را در مورد آن انجام داد”.(لینک)
محمدرضا مرتضوی رئیس کانون انجمن‌های صنفی صنایع غذایی هم از واردات بی رویه گندم ابراز نارضایتی کرده و به خبرگزاری مهر گفته است: “برای سال جاری پیش‌بینی می‌شود واردات گندم به حدود ۴.۵ میلیون تن برسد. اگر دولت بخواهد ذخایر استراتژیک را شارژ کند از خرداد امسال تا خرداد سال آینده به واردات حدود ۴.۵ میلیون تن گندم نیاز خواهیم داشت. اگر به خاک و آب توجه کافی نکنیم و روند برداشت از ذخایر آبی کشور به همین منوال ادامه یابد تولید گندم کشور نیز با مشکل مواجه خواهد شد. مشکل گندم بی آبی و آبیاری سنتی است و تنها راه نجات کشور از بحران آب بکارگیری روشهای صحیح مدیریت مصرف آب است و در غیر این صورت بی‌توجهی به چگونگی مصرف آب باعث خواهد شد طی ۳۰ تا ۴۰ سال آینده کشور دچار مشکلات غیرقابل حل شود”.
او می گوید: “خودکفایی در زمینه تولید گندم فقط یک رویا نیست بلکه با برنامه‌ریزی و بهینه کردن مصرف آب می‌توان بخش عمده‌ای از نیاز کشور را به گندم در داخل تولید کرد”.
واردات گسترده محصولات استراتژیک در حالی صورت گرفته که به موازات آن خودرو نیز حجم واردات بی سابقه ای داشته است.
در قیاس این دو نیاز، یعنی نیاز غذایی و نیاز غیر ضروری، بی نظر می رسد که دولت خود را متولی توجه به بخش نخست می داند.
این واردات در حالی ست که حسن روحانی تا کنون در چندید سخنرانی و گفت و گوی خود از «امنیت غذایی» سخن گفته و بحرانی بودن این امنیت موجب شد تا او در پیام نوروزی خود نیز به آن اشاره کند: “امنیت غذایی اقشار محروم جامعه مورد توجه ویژه دولت خواهد بود”.
دولت در حالی ناچار به واردات گسترده محصولات غذایی شده که محمود احمدی نژاد در مناظره انتخاباتی خود در سال ۸۸ و در برابر اعتراض میرحسین موسوی مبنی بر ویران شدن بخش کشاورزی و صدمه وارد شده به آب و خاک در کشور در دولت نهم، مدام بر خودکفایی کامل کشور از لحاظ محصولات کشاورزی به غیر از محصولات باغی سخن می گفت.
