ویلیام برود
حامیان حمله هوایی به تاسیسات اتمی ایران مدت ها است که می گویند حمله نظامی ساخت بمب توسط ایران را به تاخیر می اندازد و حتی به اسرائیل زمان لازم را می دهد تا حکومت ایران سرنگون شود. ایهود باراک وزیر دفاع اسرائیل در یک موضع گیری رسمی گفته است که حمله به ایران، اگر برنامه اتمی این کشور را نابود نکند دست کم این نظام را به وضعیتی وخیم دچار می کند. او به تازگی گفته است تهاجم نظامی به ایران تلاش های ایران را برای مدتی طولانی به عقب باز می گرداند.
اما اسکات دی سگان ، استاد علوم سیاسی در مرکز امنیت بین الملل در دانشگاه استنفورد معتقد است که “حمله به ایران احتمال دستیابی این کشور به سلاح اتمی را افزایش می دهد.”
حتی جورج بوش که وضعش مشخص است در خفا به همین نتیجه رسید و بمباران ایران را رد کرد.
نظری که در آن زمان میان مشاوران جورج بوش از جمله مایکل هایدن – رئیس فعلی سازمان اطلاعات مرکزی- وجود داشت این بود که حمله به ایران: “رهبران ایران را به سوی چیزی سوق می دهد که اینک در پی بازداشتن از رسیدن به آن هستیم.”
آن هایی که مخالف حمله به ایران هستند می گویند تهاجم نظامی باعث می شود تا مقامات تهران از بسیار از قید ها رها شوند. برای مثال بمباران ایران منجر به اخراج قطعی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی می شود که خود باعث می شود حکومت به خود اجازه دهد صدها دستگاه نظارتی و تدابیر حفاظتی – از جمله مهر و موم واحد های زیر زمینی- را برچیند. از آن گذشته به ایران خود را به عنوان یک قربانی به دنیا معرفی کند تا همذات پنداری جهانی به دست آورد، امری که باعث صدور کالاهای حیاتی از سوی کشورهایی می شود که زمانی تجارت با ایران را ممنوع کرده بودند. تصورات همچنین به اینجا کشیده می شود که یک حمله نظامی باعث می شود ایران بیش از پیش اقتصادش را به سوی اهداف نظامی سوق دهد.
ناظران می گویند از همه مهمتر حمله نظامی شاید باعث شود دولتی که اینک از هم گسیخته است دوباره متحد شود و جوی به وجود اورد که منجر به بسیج خشم عمومی شود. همچنان که وزرای امورخارجه سوئد و فنلاند اوایل امسال نوشتند: “می شود دید که حمله نظامی احتمالا ایران را به سمت تصمیم نهایی هدایت خواهد کند.”
تحلیل گران می گویند تاریخ نشان می دهد که حمله هوایی و تهدیدات نظامی اغلب نتیجه معکوس به بار می آورد. کشور محاصره شده می کوشد به هر طریقی که شده به سلاح اتمی دست پیدا کند.
جفری لوئیس یک متخصص منع گسترش سلاح های اتمی در “انستیتوی مطالعات بین المللی منتری” می گوید: “مردم همیشه فرض را بر این می گیرند که آدم بد ها دنبال بمب اتم هستند.” او می افزاید: “اما به گمان من همیشه پیرامون توازن خطر تردید وجود دارد. احساس من این است که تهدید به عملیات نظامی باعث می شود آدم بد ها احساس کنند آن ها به بمب احتیاج دارند.”
مارک فیتزپاتریک مقام ارشد در “انستیتوی بین المللی مطالعات استراتژیک” – یک گروه برجسته تحلیل گر نظامی در لندن- در یک مصاحبه ایمیلی می گوید تقریبا “قطعی است” که عملیات نظامی علیه ایران باعث شود: “که ایران برای دستیابی به سلاح اتمی با سرعت زیاد به تکاپو بیفتد.”
این تحلیل گران معتقدند که تاریخ گسترش سلاح اتمی نشان می دهد که تلاش برای متوقف کردن برنامه اتمی در قالب حمله نظامی می تواند عواقب معکوسی به همراه داشته باشد. لوئیس و دیگر کارشناسان اغلب به مورد عراق اشاره می کنند. آن ها استدلالشان این است که حمله هوایی اسرائیل به رآکتور اوساریک در سال ۱۹۸۱ عزم صدام را دو چندان کرد و به جاه طلبی های اتمی وی روحی تازه بخشید.
جفری لوئیس اخیرا نوشته است: “همه شواهد تاریخی که دیده ام نشان می دهد وقتی صدام در آن حمله هوایی تحقیر شد عزمش را جزم کرد تا به سلاح اتمی برسد.”
آموس یادلین ، یکی از خلبان های شرکت کننده در حمله به رآکتور عراق و رئیس پیشین اطلاعات ارتش اسرائیل با این نظر مخالف است، او اوایل این سال گفته بود که برنامه اتمی عراق هرگز دوباره از سر گرفته نشد و بمباران را عنوان منطقی قانع کننده برای حمله نظامی به ایران معرفی کرده بود.
اما تعدادی از مقامات سابق اسرائیل حرف افرادی را تکرار می کنند که بر این باورند حمله به عراق باعث جسور شدن صدام شد و نگران هستند که حمله به ایران هم چنین پیامدی به همراه داشته باشد.
یوال دیسکین که سال گذشته از ریاست سازمان امنیت داخلی اسرائیل بازنشسته شد ماه آوریل در یک گردهمایی گفته است که “خیلی از کارشناسان” به “شتاب بخشیدن به خطر” استناد می کنند. او گفته است: “کاری که امروز ایرانی ها آهسته و بی سرو صدا انجام می دهد در صورت جنگ این مشروعیت را پیدا می کند که به سرعت و در زمان اندکی انجام شود.”
تاریخ نگاران هسته ای می گویند ارعاب خود به تنهایی می تواند پاسخش هسته ای شدن باشد، همانطور که خصومت آمریکایی ها چینی ها را برانگیخت تا به سلاح اتمی سوق پیدا کنند. چین در سال ۱۹۶۴ به سرعت برق به هدف خود دست یافت.
منبع : نیویورک تایمز – 28 سپتامبر
