مایکل اشمیت
به دنبال افزایش خشونت های اخیر علیه سربازان آمریکایی؛ نیروهای امنیتی عراق سرکوب وسیعی را علیه شبه نظامیان شیعه مورد حمایت ایران انجام دادند، که به گفته مقامات آمریکایی و عراقی مسئول حملات مرگبار اخیر بوده اند.
این عملیات مورد استقبال ارتس آمریکا قرار گرفته است که روز سه شنبه کشته شدن سه سرباز خود را اعلام کرده بود. با تلفات 14 سرباز، نیروهای آمریکا در ماه ژوئن بیشترین تلفات را ظرف دو سال گذشته متحمل شدند.
در فصل بهار و با رشد حملات به سربازان آمریکایی، نگرانی از این وجود داشت که نوری المالکی، نخست وزیر شیعه عراق، اقدامی علیه شبه نظامیان شیعه انجام ندهد. بسیاری از گروه های شبه نظامی شیعه به مقتدی الصدر، این روحانی تندرو که حزبش در ائتلاف با دولت نوری المالکی نقش حیاتی دارد، مرتبط هستند.
این نگرانی ها باعث شد تا نیرویی متشکل از 2000 سرباز و پلیس عراقی عملیات تهاجمی وسیعی را دراستان جنوبی میسان به اجرا درآورند که در نوع خود بزرگ ترین تهاجم نیروهای عراقی از زمان تحویل گرفتن مسئولیت امنیتی از نیروهای آمریکایی است.
هرچند این عملیات در مناطق جنوبی نزدیک به مرز ایران متمرکز است ولی منحصر به این مناطق نیست. به گفته ژنرال بوکانن، سخنگوی نیروهای نظامی آمریکا در عراق، نیروهای امنیتی فعالیت های خود را تشدید کرده و به دستگیری شبه نظامیان، گشت زنی برای کاهش حملات موشکی به پایگاه های آمریکا و جستجو برای یافتن مخفیگاه سلاح و مهمات پرداخته است.
ژنرال بوکانن گفت: «آنها به اهداف مشخص حمله می کنند که از آنها سرنخی دارند و به جستجو برای مخفیگاه های سلاح می پردازند. آنها موفق به دستگیری برخی از هدف ها و کشف مواد منفجره کنار جاده ای و مهمات شده اند. این کار حداقل شبکه آنها را مختل می سازد.»
وی گفت پس از شروع این عملیات حملات موشکی به پایگاه های آمریکا کاهش یافته ولی حمله به خودرو های نظامی هنوز مشاهده می شود.
این اولین بار نیست که آقای المالکی دستور سرکوب شبه نظامیان را می دهد. او در سال 2008 دستور حمله به بصره برای سرکوب ارتش المهدی گیرو مقتدی الصدر را صادر کرد.
بعد از سرکوب ارتش المهدی المالکی محبوبیت بیشتری کسب کرد و نشان داد که آماده است تا علیه تهدیدات داخلی اقدام کند.
تحلیگران چند دلیل را برای اقدام فعلی المالکی بیان کردند.
اول آنکه او در حال انجام وظایف معمول خود در برقرار امنیت وثبات است. یکی از مقامات که خواست نامش فاش نشود گفت: “این کار ماست: حفاظت از همه.”
برخی دیگر می گویند این حرکت در حالی انجام می شود که نیروهای آمریکایی در حال بحث در این خصوص هستند که آیا لازم است قسمتی از نیروهای آمریکا پس از خروج آن ها در پایان سال، در عراق باقی بمانند یا نه.
ژنرال بوکانن گفت: “آنها می دانند حمایت ها از کجا می آید و اکنون که مشاهده می کنند که نیروهای ما درحال خروج هستند، متوجه می شوند که این گروه های مسلح، حتی زمانی که ما برویم، همچنان وجود دارند و به تهدیدات خود ادامه خواهند داد.”
جوست هیلترمن، از موسسه بحران بین المللی معتقد است این حرکت نوری المالکی پاسخی به فشارهایی از سوی اعضای حزب اوست.هیلترمن گفت: “قبلا نشان داده شده که اعضای حزب المالکی از قدرت گرفتن هوادران الصدر بیمناک هستند. هم اکنون شکایت هایی از رهبری المالکی وجود دارد و شایعه تعویض او نیز وجود دارد.”
همکاری دولت عراق در خنثی سازی حملات شبه نظامیان حیاتی است. برای نیروهای امنیتی عراق، که بیشتر از شیعیان تشکیل شده است، به طور سنتی سرکوب ستیزه جویان سنی آسان تر است. آنها ظرف دو سال گذشته عملیاتی را علیه “القاعده در بین النهرین” انجام داده اند که یک گروه سنی است که رهبری درخارج از کشور قرار دارد. در این دوره حملات به مراتب کمتری علیه شبه نظامیان شیعه انجام شده است.
حکیم الزمیلی، یکی از هواداران الصدر در مجلس عراق و عضو کمیته امنیت مجلس تائید کرد که عملیات علیه شبه نظامیان شیعه در جنوب توسط ارتش صورت گرفته و گفت عملیات ظرف هفته آینده از استان میسان به سمت بصره پیش خواهد رفت.
ولی او از این اقدام انتقاد کرد و گفت دولت باید به دنبال “القاعده در بین النهرین” باشد که سربازان آمریکایی و عراقی را می کشند.
انتخاب استان میسان برای این عملیات دلیل واضحی دارد. این استان دارای استاندار طرفدار الصدر است: علی دوای لازم، سمت استاندار را به عنوان بخشی از توافق هواداران الصدر برای شرکت در ائتلاف با دولت به دست آورد. او بر خلاف استانداران پیشین، هر گونه ارتباط با نظامیان آمریکایی را رد کرده است.
با وخامت اوضاع امنیتی در این استان، دیپلمات و سربازان آمریکایی حتی در پادگان و در زمان خواب هم از جلیقه های ضد گلوله و کلاهخود استفاده می کردند.
استاندار جدید رسما گفته است که مسئولیتی در قبال حفاظت از آمریکائیان ندارد. او حتی در مراسم تشییع جنازه یک شبه نظامی که به نیروهای آمریکایی حمله کرده بود نیر شرکت کرد.
فرماندهان آمریکایی، علی رغم عملیات اخیر، از عملکرد نیروهای امنیتی عراقی ناراضی هستند. یکی از فرماندهان نظامی که خواست ناشناس بماند گفت: “آنها در هدف گرفتن اهداف سیاسی اکراه دارند.”
این فرمانده نظامی مجبور شده بود از همتای عراقی خود، ژنرال فاضل البراوی بخواهد که از مقامات بالاتر دستور عملیات علیه یک مظنون به عملیات تروریستی علیه پایگاه آمریکا را بگیرد. بالاخره دستور عملیات گرفته می شود و شبانه کماندو های عراقی با بالگرد به ماموریتی در بغداد می روند. صبح روز بعد، فرد مظنون دستگیرشده وبه مقامات تحویل می شود.
منبع: نیویورک تایمز - 1 ژوئیه 2011
