اجلال قوامی، سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، در مصاحبه با روز می گوید پژاک، حزب حیات آزاد کردستان، طی روزهای گذشته با انتشار یک جزوه و پس از آن نیز از طریق یک مقام ارشد خود در تلویزیون نوروز، او و برخی از دیگر از فعالان مدنی در سنندج را تهدید به “اقدام انقلابی” کرده است.
سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان هم در بیانیه ای در همین راستا اعلام کرده است: “در روزهای اخیر بولتن خبری یکی از جریانهای نو ظهور و همچنین شبکه تلویزیونی وابسته به آن به دور از هرگونه اخلاق حرفه یی و با زیر پا گذاشتن انصاف و وجدان بشری عدالت و اخلاق را در پای منافع جناحی خود قربانی کرده و سیل اتهامات و تهدیدهای خود را روانه این سازمان و برخی اعضای آن نمودند.”
شیرزاد کمانگر، سخنگوی پژاک، حزب حیات آزاد کردستان، اما در مصاحبه با روز تهدید فعالان مدنی را از سوی این حزب رد می کند و می گوید منظور آنها از “اقدام انقلابی” بازگو کردن واقعیات برای افکار عمومی کردستان است.
این مصاحبه ها در پی می آید.
آقای قوامی شما اعلام کرده اید به همراه برخی دیگر از فعالان مدنی سنندج از سوی پژاک تهدید شده اید؟ ممکن است بیشتر توضیح دهید؟
بله؛ هفته نامه آلترناتیو که از سوی پژاک منتشر می شود، در هفتمین شماره خود ویژه نامه ای با عنوان “جنگ” منتشر و در این ویژه نامه 32 صفحه ای، خبر از تاسیس یک کمیته ضد پژاک داده است. در این ویژه نامه احزاب کرد، از حزب دمکرات کردستان ایران، حزب کومله کردستان شاخه عبدالله مهتدی تا سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان به عنوان اعضای این کمیته معرفی شده اند.در همین ویژه نامه، انواع اتهامات به جریان های مورد اشاره خصوصا سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان نسبت داده شده و عنوان گردیده که این حملات توطئه مشترک احزاب کردی و سازمان حقوق بشر کردستان با هماهنگی، نظارت و کنترل نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه است. در نتیجه گیری و بخش پایانی این ویژه نامه هم عنوان شده که کار این جریانات سیاسی و حقوق بشری خیانت به ملت کرد است و ما پاسخ آنها را با “اقدام انقلابی” خواهیم داد. خب؛کسانی که با مسائل کردستان آشنا هستند می دانند که در قاموس جریاناتی از این دست، منظور از اقدام انقلابی چیست. به ویژه اینکه در همین جزوه از فعالان مدنی و حقوق بشری از جمله من، آقایان مختار زارعی و آزاد نمکی به عنوان “جاش” به معنی خود فروخته و خائن اسم برده اند و تاکید شده است که با ما برخورد خواهند کرد.
این تهدید به همین جا ختم شده ؟
نه؛ بعد از انتشار این ویژه نامه، بلافاصله در شبکه نوروز تی وی، وابسته به پژاک یکی از رهبران این جریان به نام ریبوار آبدانان، در برنامه ای یک ساعت و نیمه عینا مطالب این جزوه را گفت و در انتها هم با نام بردن از بنده و برخی دیگر از فعالان مدنی و حقوق بشری عنوان کرد که فعالیتهای این افراد خیانت محسوب می شود و از این طریق به آنها هشدار می دهیم. در واقع صورت دیگر این تهدید در همین برنامه و براساس گفته های آقای آبدانان این بود که با ما به صورت “اقدام انقلابی” برخورد خواهد شد. این موضوع در حقیقت امنیت روانی و جانی ما را که در داخل کشور هستیم با خطر روبرو کرده است. در واقع ما در حال حاضر بین دو لبه قیچی گیر کرده ایم، از یک طرف جریانات خشونت طلب در خارج از کشور نظیر پژاک، از طرف دیگر هم جریان های تمامیت خواه داخلی. پژاک فعالان مدنی را متهم به همسویی با نظام می کند، درحالی که بسیاری از دوستان که در این جزوه و در اظهارات تلویزیونی آن مقام پژاک به نام آنها اشاره شده، کسانی هستند که هم سابقه زندان دارند و در حال حاضر نیز در دستگاه قضایی پرونده دارند. مضافا اینکه تمام این دوستان به شدت تحت فشارند و به نوعی خانه نشین شده اند. ما از همسویی جریانات تمامیت خواه داخلی با حزبی که خارج از مرزهای ایران سکنی گزیده در برخورد با فعالان تعجب می کنیم؛آن هم حزبی که هر از چند گاهی از طریق انجام عملیات نظامی در داخل ایران باعث تشدید فضای امنیتی می شود. از این طرف نیز حداقل فضایی را که برای فعالیت مدنی وجود دارد به باد انتقاد می گیرد و فعالان این عرصه را به همسویی با نظام متهم می کند.
تصور خود شما چیست؟ فعالیت های سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان چرا باید با منافع پژاک که خود را یک حزب کرد می داند مغایرت داشته باشد؟
از جمله اتهامات مشخصی که در رابطه با سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان در آن جزوه به آن اشاره شده، مطرح کردن این ادعا بوده که سازمان حقوق بشر کردستان منفعل شده است؛ یا اینکه در خصوص مسائل مربوط به نقض حقوق بشر در داخل ایران سکوت کرده است. در یک مورد دیگر هم گفته شده سازمان حقوق بشر کردستان از اقدامات ما که اخیرا در منطقه مرزی مریوان انجام دادیم انتقاد و از آن به عنوان یک اقدام “تروریستی” یاد کرده است. در پاسخ این چند اتهام مشخص که به سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان وارد شده باید بگویم که اولا سازمان در طول این شش سالی که از فعالیت هایش می گذرد کماکان در عرصه حضور داشته و فعالیت هایش را متوقف نکرده است. ضمن اینکه در دو سال اخیر با توجه به فضای خاصی که درون ایران به وجود آمده، اکثر جریانات حقوق بشری، مدنی و سیاسی عملا فعالیتهای خود را متوقف کرده اند، با این وجود و علیرغم این فشارها سازمان حقوق بشر کردستان فعالیتهایش را متوقف نکرده و در حد توان ادامه داده است. فراز و نشیب هایی همواره وجود داشته، در مقاطعی هم سطح فعالیت ها کم شده است، اما نمی توان این محدودیت ها را با انفعال یکی دانست. این فضا برای هر شخص و گروهی که اندکی شناخت از فضای داخل داشته باشد شناخته شده است و این اظهارات مغرضانه را نیز نخواهد پذیرفت.
از طرفی سازمان در خصوص مسائلی که در داخل کردستان اتفاق افتاده، از جمله اعدام ها، بازداشت ها، و زندانی ها تا جایی که در توان داشته اطلاع رسانی کرده است. در طول این سالها نیز ما استقلال خود را به صورت کامل و به عنوان یک اصل حفظ کرده ایم. استقلال سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان و پایبندی به اصول حقوق بشری بزرگترین افتخار و دست آور این چند ساله ماست. ما در برابر موارد نقض حقوق بشر چه از جانب حاکمیت و چه از جانب اپوزیسیون واکنش نشان داده ایم. بنابراین اتهامات پژاک محلی از اعراب ندارد. جزوه ها و اظهارات مقامات این حزب نیز در این خصوص احساسی و به دور از عقلانیت است.
سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان و اعضای آن سابقه تهدید از طرف دیگر گروه ها را هم دارند؟
از سال 82 و پس از توقیف نشریه پیام مردم، که همراه با آقای محمد صدیق کبودوند با تشکیل سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان در عرصه عمومی کماکان حضور داشته ایم با محدودیت هایی از جمله، بازداشت، زندان و احضار روبرو بوده ایم. اما به صورت مشخص اینجانب و آقای آسو صالح که در حال حاضر خارج از کشور هستند، یک بار دیگر در سال 85 از طرف گروه ناشناسی به اسم “جوانان انقلابی کردستان” که ما تصور می کنیم آنها نیز از طرف پژاک حمایت می شدند مورد تهدید قرار گرفتیم. یک بار دیگر هم جریانی به اسم “امت حزب الله” با انتشار بیانیه ای بنده و جمعی دیگر از فعالان سیاسی و مدنی کردستان را تهدید کرد. اما در این اواخر و این چند روز از هیچ طرفی تهدید نشده بودیم، تا این یکی دو روز گذشته که علاوه بر مواردی که در بالا به آن اشاره شد چند مورد تلفن تهدید آمیزهم داشته ایم.
شما فکر نمی کنید رسانه ای کردن این تهدید ها باعث سوء استفاده سایر جریان ها شود، به این معنی که امنیت شما را در برابر دیگر مخالفان نیز تضعیف کند؟
در بند های پایانی بیانیه اخیر سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان به این مناسبت، اشاره کرده ایم که متاسفانه یک حزب سیاسی که اینگونه بی مهابا و بی پروا تهدید به اقدام انقلابی می کند فاقد عقلانیت سیاسی است. اینگونه احتمالات هم وجود دارد که دیگر جریانات مخالف ما از این تهدید سوءاستفاده بکنند و خدای ناکرده مساله ای برای بنده و سایر دوستان اتفاق بیافتد که طبیعتا تبعات چنین اتفاقی نیز گریبانگیر حزب حیات آزاد کردستان، پژاک راخواهد گرفت. اما در حقیقت این پژاک بود که به صورت آشکار این قضیه را رسانه ای کرد. ما هم به عنوان آخرین اقدام چاره ای نداشتیم جز تاکید رسانه ای روی این تهدید؛ چون در این مدت از طریق تهدید، تهمت و افترا به شدت تحت فشار روانی قرار گرفته ایم. همین جا هم از تمام مجامع حقوق بشری در داخل و خارج از ایران تقاضا داریم که نسبت به این مساله بی توجه نباشند. در حال حاضر ما با ترس و لرز رفت آمد می کنیم و جز موارد محدودی برای خرید از منزل خارج نمی شویم. این موضوع تاثیرات بسیاری هم روی شرایط روحی دیگر اعضای خانواده گذاشته است.
در راستای این حمایت اقدام مشخصی هم انجام داده اید؟
اولین گام صدور بیانیه از طرف سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان بود و طی آن از مسولان پژاک، حزب حیات آزاد کردستان درخواست کردیم که از هرگونه اقدام عجولانه و شتابزده پرهیز کنند و عقلانیت را بر رفتارهای خود حاکم کنند. اما اگر ما در روزهای آینده شاهد تکرار چنین برخوردهایی باشیم با نهاد های جهانی مدافع حقوق بشر تماس خواهیم گرفت و مراتب نگرانی خود را اعلام خواهیم کرد.
تکذیب سخنگوی پژاک
در همین راستا با سخنگوی حزب پژاک هم مصاحبه کرده و به او گفته ایم:
فعالان مدنی در داخل می گویند از طرف پژاک تهدید شده اند..
من متوجه نشدم یعنی ادعا کرده اند که ما آنها راتهدید کرده ایم؟
بله، سخنگوی سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان گفته است که او به همراه آقای مختار زارعی چند شب گذشته در یک برنامه تلویزیونی، از سوی یکی از اعضای ارشد پژاک به عنوان “خائن” معرفی و تهدید به “اقدام انقلابی” شده اند…
این ادعا درست نیست. ما به هیچ عنوان آنها را تهدید نکرده ایم. هر کاری کرده ایم برای اطلاع افکار عمومی بوده. اگر به موضع انقلابی هم اشاره شده، به این منظور بوده که واقعیات جامعه کردستان برای افکار عمومی آشکار شود. تاکید می کنم که ما آنها را تهدید نکرده ، و در برابر روشی که آنها اتخاذ کرده اند در یک ویژه نامه، واقعیات را برای افکار عمومی بازگو کرده ایم. در این چهارچوب ما هیچ محدودیتی نداریم و به هویت افراد فکر نمی کنیم. پژاک نیازی به تهدید افراد ندارد. واقعیت افراد برای جامعه آشکار است، ما هم وظیفه داریم برای روشن شدن این واقعیات اطلاع رسانی کنیم.
شما می گویید کسی را تهدید نکرده اید. اما آنها می گویند از تلویزیون شما تهدید به”اقدام انقلابی” شده اند. منظور از “اقدام انقلابی” چیست؟
در مناطق سنندج، مریوان، اورامانات، افرادی به اسم پژاک و با لباس فرم ما دست به اقداماتی می زنند. ما نسبت به وجود این افراد در منطقه به افکار عمومی هشدار داده ایم. همچنین گاهی این اتفاق افتاده که در منطقه مریوان با اسم پژاک نامه تهدید آمیز برای افراد ارسال شده است. ما بارها در رسانه هایمان این تهدید ها را تکذیب کرده ایم. اما منظور از “اقدام انقلابی” شناسایی و معرفی این افراد به افکار عمومی است. ما در حال حاضر معتقدیم افرادی هستند که خواسته یا نا خواسته به صورت موازی با خط دشمن حرکت می کنند. ما در این مقعطع قضاوتی نمی کنیم، اما نتیجه کار آنها در خدمت تامین منافع دشمنان ملت کرد قرار می گیرد. مشکل اینجاست که افراد بر اساس تعاریف خود از این اصطلاح ها برداشت می کنند. ما در هیچ مقطعی کسی را تهدید نکرده ایم و اصولا این کار از نظر ما محکوم است. پژاک تلاش ها و فعالیتهای خود را با صراحت به اطلاع عموم می رساند. تهدید فعالان و افراد عادی به اسم پژاک برای خدشه وارد کردن به این حزب از طرف دشمنان ملت کرد صورت می گیرد.
منتقدان پژاک معتقدند این حزب در برابر انتقاد ها انعطاف ندارد و سعی می کنند منتقدان را در دسته مخالفان و “دشمنان” تقسیم بندی کند. نظر شما چیست؟
این ادعاها واقعیت ندارد. اگر انتقاد در راستای ترور شخصیت حقوقی و حقیقی افراد و احزاب صورت بگیرد، نه تنها ما بلکه هیچ جریان دیگری هم چنین موضوعی را قبول نمی کند. انتقاد کردن با تهمت و افترا و حمله افراد و حرکتها متفاوت است.ما آنهایی را که به ما حمله و به هر نوعی متهم می کنند نمی پذیریم. اما اگر انتقاد منطقی از طرف سیاستمدارها و روشنفکران مطرح شود از طرف ما با استقبال روبر می شود. اما تروریست نامیدن پژاک عملی غیر اخلاقی است و با هیچ یک از اصول کار حرفه ای روزنامه نگاری، اخلاق سیاسی، اخلاق انتقادی و تمام معیارهای انسانی به ویژه در جامعه کردستان همخوان نیست. این گونه اقدامات از نظر ما بیش از آنکه انتقاد محسوب شود، تهمت و افترا است. این کارها باعث مشروعیت بخشیدن به سرکوب های جمهوری اسلامی در کردستان می شود. فارغ از این، ما از هر انتقادی از عمل، راه و روش حزبمان استقبال می کنیم.
تحرکات نظامی پژاک یکی از اصلی ترین موارد مورد انتقاد منتقدان پژاک است و آنطور که خود شما به آن اشاره کردید در پاره ای موارد نیز “اقدامات تروریستی” خوانده شده است. شما این تحرکات را در چه چهارچوبی دسته بندی می کنید؟
در شرایطی که مراکز نیروی انتظامی یا سپاه پاسداران به مکانی برای ترور مردم کرد، مشروعیت دادن به ترور دولتی، حمله به مراکز پژاک و ایجاد فشار برای خلق کرد تبدیل می شود، ما نمی توانیم در برابر این گونه اقدامات سکوت کنیم و با آنها مقابله می کنیم. اما برخورد ما با سایر مراکزی که در این پروژه شرکت ندارند متفاوت است. مورد پاسگاه مرزی مریوان آخرین موردی بود که ما مسئولیت آن را به عهده گرفتیم. باید توضیح بدهم که این مکان نظامی از مدت ها قبل به محل استقرار توپخانه های رژیم ایران جهت حمله به مراکز پژاک و همچنین به محلی برای تردد وابستگان کرد منطقه به رژیم تبدیل شده بود. می خواهم به کشتار روزانه کاسبکاران مرزی و برخوردهای قهری با زندانیان سیاسی اشاره کنم، ما نمی توانیم در برابر این ها سکوت کنیم. بنابراین آنچه در رسانه ها بازتاب داده می شود با واقعیت موجود متفاوت است.
برخی می گویند اقدامات نظامی پژاک در منطقه باعث انسداد جامعه مدنی و شدت گرفتن برخورد با فعالان مدنی و زندانیان سیاسی شده است…
ببینید، فعالیت مدنی در ایران یعنی چی؟ فکر کنم باید ابتدا تکلیف خودمان را با تعاریف فعالیت مدنی و جامعه مدنی روشن کنیم. بگذارید بپرسم، آیا اجازه فعالیت مدنی و سیاسی در کردستان و سایر مناطق ایران وجود دارد؟ آیا امکان فعالیت سیاسی و مدنی به صورت قانونی در کردستان وجود دارد؟ در برابر فشارهایی که شما یا حتی افکار عمومی به آن اشاره می کنند باید بپرسم آیا واقعا امنیتی شدن فضای کردستان موضوعی تازه است و به حضور یا عدم حضور پژاک مربوط است؟ ما فکر می کنیم که ملت کرد از ابتدای انقلاب اسلامی قربانی ترور دولتی بوده و فضای کردستان نیز از آن زمان تا کنون امنیتی ـ- نظامی بوده است. این موضوعات ارتباطی با جامعه کردستان ندارد و واقعیت به گونه دیگری است. خلق کرد در حال حاضر به صورت کلی تحت فشار است. ما فکر می کنیم منطقی نیست که فعالیتهای پژاک را بانی چنین فضایی بدانیم.
