شیرین کریمی
فشار بر روزنامه نگاران ایران، به شکل عجیب تری کلید خورده است: ارسال ایمیل های جعلی به نام روزنامه نگاران! در ایمیل ها از روزنامه نگاران خواسته می شود تا اطلاعات شخصی مدیران مسئول و همچنین نقاط ضعف اخلاقی آنان را گزارش کنند.
اولین بار مهران کرمی، عضو سابق تحریریه روزنامه شرق و سردبیر فعلی روزنامه کارگزاران بود که این مساله را افشا کرد. کرمی در وبلاگ خود نوشت: “اخیراً یکی از دوستان به من اطلاع داد که ایمیل هایی از طرف من به ایشان شده و با امضای من از او خواسته شده که در پروژه‌هایی محرمانه برای انتخاب مدیر مسئول سال شرکت کنند که طرف قرار داد آن وزارت ارشاد است. در این ای‌میل‌ها پرسشهایی از امور شخصی مدیران مسئول، روابط آن ها با خبرنگاران، نحوه چینش و گزینش آنان، بر خورد با خبرنگاران آقا و خانم و… شده که امیدوارم فقط یک شوخی زشت باشد و نه چیز دیگری از نهاد یا نهاد‌هایی مسئول یا غیر مسئول.“
اما این همه ماجرا نبود. غیر از کرمی، پای شخص دیگری هم در میان بود: محمد قوچانی سردبیر روزنامه های شرق، هم میهن و هفته نامه شهروندامروز. کرمی نوشت: “با پیگیری که کردم متوجه شدم که شبیه چنین نامه‌هایی با امضای من و محمد قوچانی برای دیگران هم فرستاده شده است. در حالی که آقای قوچانی ایمیل هم ندارند ولی ظاهراً برای ایشان ایمیل سازی شده.“
در این ایمیل ها، همچنین از گیرنده خواسته شده به هیچ وجه درباره این ایمیل با کسی صحبت نکند و یا آنکه پشت تلفن صحبتی از آن به میان نیاورد. ضمن آنکه برای بعضی از کسانی که به ایمیل اولیه جواب نداده اند، مجددا ایمیل تندی فرستاده و آنها بابت عدم پاسخ به ایمیل قبلی بازخواست شده اند.
سئوالات خصوصی
مهران کرمی می گوید: “یکی از دوستان مدتی در وبلاگم برای من کامنت می گذاشت که جواب سوالات درخواستی شما را برایتان ایمیل کردم. وقتی به وی گفتم که بنده اخیرا هیچ ایمیلی برایش نفرستادم، آدرس ایمیلی را گفت و پرسید این ایمیل متعلق به من نیست؟ وقتی پاسخ منفی دادم، قضیه را پی گیری کردیم و متوجه شدیم که این ایمیل برای افراد زیادی فرستاده شده است و در آن بحث هایی مبنی بر انتخاب بهترین مدیر مسوول مطرح شده است.“
وی ی افزاید: “من در هیچ پروژه‌ای با وزارت ارشاد یا هر نهاد دیگری مشارکت ندارم و حتی پس از پایان دولت محمد خاتمی و گرفتن مسئولیت برگزاری جشنواره مطبوعات از انجمن صنفی روزنامه‌نگاران ایران، حاضر نشدم در مسابقه و یا داوری آثار شرکت کنم. بنا بر این انتساب هرگونه مشارکت خود را در هر پروژه‌ای از این دست تکذیب می‌کنم.“
کرمی درباره پشت پرده این حادثه می گوید: “به نظر من این مساله می تواند دامنه ای از یک شوخی ساده تا مسایل امنیتی را در بر گیرد. گرچه نوع سوالات می تواند نشان دهنده یک جریان امنیتی باشد. سوالاتی که اکثرا مربوط به حوزه خصوصی افراد است و کسی نمی تواند در آن ها دخالت کند.“
کرمی درباره پیگیری قضیه می گوید: “کار خاصی نکرده ایم. چون واقعیت این است که اصلا مشخص نیست چه کسی این کار را انجام داده و معلوم نیست باید از چه کسی شکایت کرد. من فقط به همه اعلام کردم که من هیچ گونه ایمیلی که چنین محتویاتی داشته باشد، برای کسی نمی فرستم.“
قوچانی: نمی دانم چه بگویم
اما محمد قوچانی، سردبیر هفته نامه شهروندامروز در این باره می گوید: “آقای کرمی به من زنگ زد و این قضیه را به من اطلاع داد.“
قوچانی می افزاید: “اگر فقط موضوع به من مربوط بود شاید اصلا قضیه را مطرح نمی کردم. ولی به هر حال با شکلی که این قضیه پیدا کرده است، فکر کردیم شاید بهتر باشد که عمومی شود.“
قوچانی درباره انگیزه افراد می گوید: “واقعا نمی دانم چه بگویم. برای من حتی سوال است که چرا مرا انتخاب کرده اند. چون من اصلا حتی ایمیل هم ندارم. انگیزه این افراد هم مشخص نیست. واقعا ممکن است یک شوخی ساده باشد یا مسایل امنیتی در میان باشد یا هر بحث دیگری. واقعا نمی دانم درباره این قضیه چه باید گفت.“
به هر حال این قضیه هنوز ادامه دارد. هنوز مشخص نشده که آیا به اسم افراد دیگری هم چنین ایمیل هایی هم فرستاده شده یا خیر.
نمونه یکی از ایمیل های ارسال شده
دوست عزیز و فعال مطبوعاتی(… ) سلام
با تشکراز لطف همیشگی شما نسبت به من.
من و چند تن از دوستان برای انتخاب بهترین مدیر مسوول و معرفی ایشان به کتاب سال در حال انجام یک پروژه هستیم. با توجه به اینکه شما (…) هستید، من شما را به عنوان یکی از فعالان مطبوعاتی و امین خودمان به دوستان معرفی کردم. و قرار شد شما نیز در این پروژه ما را یاری کنید. بدیهی است شرط اول حفظ امانتداری است و اینکه به هیچ عنوان در این رابطه حتی با نزدیکترین دوستتان هم صحبت نفرمایید تا زمان پایان پروژه.
پروژه به این ترتیب است که ما از کلیه کارکنان(…) اعم از خانم و آقا در تمامی سمت ها پرسشهایی را در ارتباط با مدیر مسوول آن جریده ارایه می دهیم. و از آنها می خواهیم که در نهایت امانتداری و صداقت به پرسشها پاسخ گویند. در این بین از شما نیز می خواهیم که اولین نفر باشید که محبت می کنید و این پرسشنامه را پاسخ می گویید… و از کلیه کارکنان روزنامه(…) نیز سوالها را پرسیده و با ذکر اسم و فامیل آنها جوابها را برای من ارسال دارید.بدون اینکه نامی از پروژه برده شود. این کار می تواند به ابتکار خودتان صورت گیرد.
در ضمن به مدت یک ماه کلیه رفتارها و عملکرد مدیر مسول را به شکل گزارش روزانه برای من ارسال دارید. در این گزارش از هیچ رفتاری عبور نکنید. حتی ساعت خروج و داخل شدن ایشان و نوع رفتار ایشان با تک تک کارکنان (اعم از خانم ها و آقایان) و حتی حالت های روحی ایشان به شکل روزانه.
بدیهی است با شناختی که از شما فعال مطبوعاتی سراغ دارم، مطمئنم که شما ما را به نحو احسن در این کار یاری می دهید و چون من به شما اعتماد کامل دارم مطمئن هستم در این مورد با کسی صحبت نمی کنید و اگر سوالی داشتید فقط با همین ایمیل با من در تماس باشید. تلفنی هم این پروژه را عنوان نفرمایید. در رابطه با این پروژه فقط با همین ایمیل با من در تماس باشید.
و اما سوالهای پرسشنامه: جواب به سوالهای مربوط به خودتان انتخابی است
1- نام و نام خانوادگی
2- متاهل هستید یا مجرد
3- سمت کامل خود و اینکه چند سال در این روزنامه مشغول به کار می باشید
پاسخ به سوالها در ارتباط با مدیر مسوول (اجباری می باشد)
1- نام و نام خانوادگی
2- سابقه کار مطبوعاتی
3- طرز رفتار ایشان در حوزه کاری با شما….با ذکر یک مثال
4- طرز رفتار با بقیه کارکنان اعم از کادر فنی، تحریریه و حتی امور مالی
5- آیا ایشان منشی دارند یا خیر..نوع برخورد ایشان با منشی
6- ایا ایشان در دادن حق و حقوق کامل به شما کوتاهی می کنند یا خیر؟کامل جواب دهید.
7- آیا ایشان در طول خدمت شما کسی را اخراج کرده اند یا خیر؟اگر بله ؛خانم بوده است یا اقا…و دلیل اخراج چه بوده است؟
8- به نظر شما آیا ایشان مشکل اخلاقی دارند یا خیر؟با ذکر دلیل
9- از لحاظ حرفه ای ایشان را در چه سطحی می بینید؟
10- اگر ایشان مدیر مسوول نبودند به نظر شما چه شغلی مناسب ایشان بود؟
11- به نظر شما ایا ایشان در اعتقاد خود نسبت به خط ومشی روزنامه به درستی گام بر می دارند؟ لطفا کامل توضیح دهید.
12- نوع رفتار ایشان با کارکنان اقا بهتر است یا خانم؟
13- اگر شما جای ایشان بودید چه کاری برای بهبود روزنامه انجام می دادید؟
14- آیا پیشنهاد شما را در زمینه های پیشرفت شما می پذیرند؟اگر بله مثال بزنید.
15- آیا تفاوتی در نوع برخورد ایشان با شما و دوستان نزدیک ایشان وجود دارد؟
16- اگر شما به جای ایشان بودید مهره ها را چگونه می چیدید؟ و افراد را در چه سمت هایی جابجا می کردید؟
17- به نظر شما ایا ایشان مناسب کار مطبوعاتی می باشند؟
با تشکر و سپاس فراوان از اینکه شما نیز ما را در این راه یاری می فرمایید.