روزنامه نگاران در خارج از کشور

محمدرضا سرداری
محمدرضا سرداری

وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در تازه ترین بیانیه خویش درباره بازداشت روزنامه نگاران، ادعای جدیدی را مطرح ساخته است. در این ادعا ضمن تکرار اتهامات بی اساس گذشته عنوان شده که شبکه بی بی فارسی سرپل رسانه های فارسی زبان در خارج از کشور است و کلیه وب سایتها و شبکه هایی چون جرس، روزآنلاین، رادیو فردا و… از سوی این شبکه هدایت می شوند.

در این یادداشت قصد پرداختن به این ادعاهای تکراری و بی اساس نیست. باید گفت انتشار این نوع بیانیه ها نشانه ضعف و عدم اشراف وزارت اطلاعات بر کارکرد جریان اطلاع رسانی در خارج از کشور است و این واقعیت برای آنان قابل هضم نیست که روزنامه نگاران ایرانی چه در داخل و چه در خارج به سطحی از تخصص و توان حرفه ای نائل شده اند که نیازی که هدایت و خط دهی از سوی افراد و یا شبکه های مورد ادعای دستگاه اطلاعاتی جمهوری اسلامی ندارند بلکه هر یک به تنهایی و حتی بیش از خبرنگاران و روزنامه نگاران غربی خلاق و نو آور هستند و اگر محدودیتهای حرفه ای حاکم بر این رسانه ها وجود نداشت چه بسا فراتر از آنچه امروز شاهد آن هستیم دشمنان آگاهی و جریان آزاد اطلاع رسانی را به زحمت دچار می کردند.

همچنین اینکه چرا سیستم امنیتی جمهوری اسلامی تا این حد از رسانه های فارسی زبان خارج از کشور بوِیژه شبکه بی بی فارسی واهمه دارد و تلاش می کند تا با ایجاد جنگ روانی مانع از جریان آزاد اطلاع رسانی گردد نیز روشن و بدیهی است. نظر سنجی های صورت گرفته از سوی صدا و سیما و وزارت اطلاعات به خوبی گویای اثر گذاری و پرمخاطب بودن این رسانه ها در داخل کشور علیرغم پارازیتهای گسترده و فلیترنیگ وب سایتها دارد و نشانه عطش روزافزون مردم حتی در شهرهای کوچک و روستاها به اخبار آزاد دارد.

سخن بر سر این است که چرا بی بی سی فارسی و بسیاری از رسانه های فارسی زبان پر مخاطب بوجود آمدند و باعث نگرانی سران جمهوری اسلامی و مقامات امنیتی شدند؟

با نگاهی به سابقه بسیاری از همکارانی که در سالیان اخیر در این رسانه ها به فعالیت حرفه ای خویش مشغولند می توان پاسخ این سئوال را دریافت. در میان روزنامه نگارانی که عمدتا در رسانه های پرمخاطب حضور دارند، سوابقی چون فعالیت در روزنامه هایی چون جامعه، نشاط، همشهری، ایران، صبح امروز، عصرآزادگان و بسیاری از نشریات اصولگرا یا مستقل یافت می شود که یا یکی پس از دیگری توقیف شده و روزنامه نگارانش به بند کشیده شدند یا این که روزنامه ها با تغییر مدیریت و پذیرش مقررات دائما در تغییر ماندند اما این روزنامه نگاران بیکار شدند. روزنامه هایی که با مجوز دولت جمهوری اسلامی و تحت نظارت آنان فعالیت می کردند اما پس از فشارهای امنیتی هر یک به دلایلی تن به مهاجرت ناخواسته داده و ناگزیر به فعالیت در خارج از میهن خود شدند. این روزنامه نگاران علیرغم زندگی در اروپا، آمریکا و تحمل دشواریها همچنان فعالیت حرفه ای در داخل کشور و روزنامه هایی که روزگاری مردم را از مراجعه به رسانه های وابسته به دولتهای خارجی بی نیاز می کرد را ترجیح می دهند اما جمهوری اسلامی با برخورد امنیتی با رسانه ها، ایران را از امکان داشتن یک جریان اطلاع رسانی ملی و مستقل محروم کرد.

خلاصه باید گفت بی بی سی فارسی و بسیاری از شبکه های فارسی زبان دیگر محصول سیاستهای صدا و سیما و انسداد جریان اطلاع رسانی در داخل کشور هستند و وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی اگر واقعا قصد دارد تا شبکه های فارسی زبان وابسته به دولتهای خارجی را از دور خارج کند بهتر است تا فضا را برای فعالیت مستقل مطبوعات در داخل کشور فراهم سازد و زمینه را برای ورود روزنامه نگاران مهاجر که علیرغم مخاطرات بسیار همچنان میل به بازگشت به میهن خویش را دارند را مهیا کند و در غیر این صورت آب در هاون می کوبد.

این اتفاقی است که در سال های اولیه دوران اصلاحات افتاد و رادیو بی بی سی و صدای آمریکا و دیگر رادیوهای فارسی زبان خارج از کشور به گفته خودشان کم مشتری شدند.