استعفای غیر نمایشی و رضایت خامنه ای

نویسنده
آرش معتمد

» مطهری: یا سئوال کنید یا می روم

پس از گذشت 108 روز از ارائه طرح سئوال نمایندگان مجلس از احمدی نژاد و بی اعتنایی هیات رئیسه نسبت به آن، سرانجام طراح اصلی این سئوال در اعتراض به تلاش هیات رئیسه برای ترغیب نمایندگان امضا کننده به پس گیری امضای خود، از نمایندگی  مجلس استعفا داد. وی گفته  شرط او برای بازپس گیری استعفا، طرح سئوال از محمود احمدی نژاد در جلسه هفته آینده مجلس است.این در حالیست که رئیس کمیته داوری فراکسیون اصولگرایان هم از نظر مساعد آیت الله خامنه ای برای سئوال و استیضاح خبر داده است.

“در این موضوع جدی هستم و معتقدم باید به آیین‌نامه مجلس عمل کرد.” علی مطهری نماینده اصولگرای تهران این را روز گذشته پس از ارائه استعفای خود به هیات رئیسه مجلس هشتم اعلام کرد. وی ظهر دیروز در گفتگو با خبرآنلاین صراحتانمایشی بودن این استعفا را رد کرد.

فرزند آیت الله مرتضی مطهری ـ– از نظریه پردازان جمهوری اسلامی –ـ  پس از آن از نمایندگی پارلمان استعفا می دهد که هیات رئیسه مجلس هشتم از وصول طرح سوال از محمود احمدی نژاد خودداری کرد.

پیچیدن این خبر در صحن مجلس با واکنش نمایندگان اصولگرا مواجه شده است. تقی رهبر “رئیس کمیته داوری فراکسیون اصولگرایان” با بعید دانستن موافقت  هیات رئیسه با استعفای مطهری از هیات رئیسه خواسته است با تلاش های مطهری برای طرح سئوال از احمدی نژاد موافقت کند: “این حق آقای مطهری است و هیأت‌رئیسه هم در شرایطی که امکان طرح سؤال از رئیس‌جمهور فراهم است، باید آن را سریع‌تر اعلام وصول کند.”

از سال 82 به این سو، استعفای اعتراضی مطهری جدی ترین و بحث برانگیز ترین  استعفای یک نماینده مجلس محسوب می شود. زمستان هشت سال پیش حدود نیمی از نمایندگان مجلس ـ 139 نماینده اصلاح طلب ـ  در واکنشی دسته جمعی به رد صلاحیت نمایندگان این مجلس از سوی شورای نگهبان برای کاندیداتوری در انتخابات مجلس هفتم، از سمت خود استعفا دادند. پس از آن در مجلس های هفتم و هشتم افرادی همچون روح الله حسینیان، محمدرضا تابش، حسین علی شهریاری، پیمان فروزش و عباسعلی نورا در اعتراض به برخی سیاست ها استعفا داده اما عمدتا در کمتر از یک هفته استعفای خود را پس گرفته اند.

 

غیر رسمی است

در همین ارتباط  محمد دهقان یکی از اعضای هیات رئیسه، با غیر رسمی خواندن استعفای علی مطهری گفته است: “استعفای مطهری زمانی رسمی خواهد شد که این استعفا به رئیس مجلس شورای اسلامی تحویل داده شود.” این در حالی است که به نوشته خبرآنلاین، مطهری یک ماه پیش استعفای خود را به هیات رئیسه داده است.

دهقان با تاکید بر اینکه “نامه استعفا در دست” اوست وقتی با این پرسش روبرو شد که “ آیا رئیس مجلس استعفای آقای مطهری را می‌پذیرد؟”  گفته است: “به آقای لاریجانی ارتباط دارد.“  گفتنی است علی مطهری برادر همسر علی لاریجانی است.

دهقان همچنین گفته برای منصرف کردن مطهری از تصمیم خود با وی مذاکره کرده اما شرط مطهری برای پس گیری استعفا این است که هفته آینده سئوال از محمود احمدی نژاد در صحن مجلس مطرح شود.

در همین حال حسین سبحانی نیا از اعضای کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در واکنش به تصمیم مطهری گفته است: “در صورت طرح این استعفا در صحن و به رأی‌گذاشتن آن، پذیرفته‌شدن یا نشدن استعفای مطهری از نمایندگی مشخص می‌گردد.”

 

طرح ناکام

علی مطهری طراح اصلی سئوال از رئیس دولت است؛ تکاپو های وی باعث شد تا پنجم تیرماه طرح سئوال از احمدی نژاد با امضای 100 نماینده به هیات رئیسه تحویل داده شود. این طرح 27 امضا بیشتر از حداقل امضای لازم ـ یک چهارم نمایندگان ـ برای پرسش از رئیس دولت در اختیار داشت.

با این حال هیات رئیسه تاکنون از پذیرش این طرح خود داری کرده است. محمد دهقان خود یک روز پس از ارائه این طرح گفته بود: “اکثریت اعضای هیات رئیسه طرح سئوال از رئیس جمهور را با توجه به اوضاع کشور، به مصلحت ندانستند.”

اواخر تیرماه یکی دیگر از اعضای هیات رئیسه نیز با منتفی دانستن موضوع سئوال از احمدی نژاد از رسانه ها خواسته بود روی آن “مانور” ندهند. وی گفته بود: “کارهایی که انجام شده، طراحان سئوال از رئیس جمهور یا امضاهای خود را پس گرفته و یا دیگر پیگیر این مساله نیستند.”

به نظر می آید این  همان چیزی است که خشم علی مطهری را برانگیخته. بی جهت نیست که محمد دهقان روز چهارشنبه در ادامه اشاره به مذاکره با مطهری، اعلام کرد: “مطهری معتقد است هیات رئیسه اجازه نداده سئوال از رئیس جمهور در صحن به جریان بیفتد و هیات رئیسه امضای نمایندگان را از طرح سئوال پس گرفتند.”

در ماده 196 آیین نامه داخلی مجلس می خوانیم: “براساس اصل هشتاد و هشتم (88) قانون اساسی، درصورتی که حداقل یک چهارم کل نمایندگان بخواهند درباره یکی از وظایف رئیس جمهور سؤال کنند، باید سؤال خود را به‏طور صریح و روشن و مختصر همگی امضاء و به رئیس مجلس تسلیم نمایند. رئیس مجلس موضوع را در اسرع وقت به کمیسیون تخصصی ارجاع می‏نماید. ”
بر اساس قانون کمیسیون موظف است حداکثر ظرف یک هفته با حضور نماینده معرفی شده رئیس جمهور و نماینده منتخب سؤال‏کنندگان تشکیل جلسه دهد. در این جلسه، نماینده رئیس جمهور پاسخ مقتضی را از طرف رئیس جمهور ارائه خواهد نمود تا به نمایندگان سؤال کننده گزارش شود. 
گفتنی است در حالی که با انتشار خبر استعفای مطهری بار دیگر موضوع سئوال از رئیس دولت مستقر در راهروهای مجلس مطرح شده، نایب رئیس مجلس گفته است تنها 12 تن از نمایندگان امضای خود را پس گرفته اند. وی با  نا مشخص دانستن پس گرفته شدن 30 امضا از این طرح، گفته است: “منبع خبر پس گرفتن 30 امضا از این طرح هم مشخص نیست وهیچ نامه رسمی به هیات رئیسه داده نشده است.”

علی مطهری پیشتر از فشار استانداران و فرمانداران بر “نمایندگان سئوال کننده” خبر داده و تهدید کرده بود: “چنانچه استانداران و فرمانداران بخواهند نمایندگان امضا کننده را برای باز پس‌گیری امضاها تحت فشار قرار دهند، وزیر کشور را استیضاح خواهیم کرد.”

 

دخالت آیت الله خامنه ای؟

اما عزم هیات رئیسه برای منتفی اعلام کردن سئوال از احمدی نژاد درست زمانی جزم شد که آیت الله خامنه ای در دیدار با آن ها از نحوه برخورد با محمود احمدی نژاد در صحن مجلس انتقاد کرد.

در همان زمان رضا اکرمی نماینده تهران، در پاسخ به نمایندگان حامی دولت که طرح سئوال از احمدی نژاد را خلاف نظر آیت الله خامنه ای می دانستند گفته بود: “چیزی که طبق قانون باشد، نه رهبری مانع آن می​شوند و نه صحیح است که کس دیگری هم در مقابل قانون بایستد.”

به غیر از فاطمه آلیا که با افشای سخنان آیت الله لاریجانی جنجالی بزرگ در مجلس برانگیخت، روح الله حسینیان رئیس فراکسیون انقلاب اسلامی، فراکسیون اصلی حامیان دولت در مجلس هشتم، نیز تصریح کرد: “با توجه به ملاقات اخیر نمایندگان با رهبر معظم انقلاب، قطعا طرح سؤال از رئیس جمهور مورد رضایت مقام معظم رهبری نیست”.

این در حالی است که روز گذشته  رئیس کمیته داوری فراکسیون اصولگرایان  از نظر مساعد آیت الله خامنه ای برای سئوال و استیضاح سخن گفته است: “مقام معظم رهبری هم در دیدار خود با نمایندگان به این موضوع تصریح کردند که سؤال و استیضاح حق نماینده است و در حال حاضر هم هیچ مانعی برای طرح سؤال نیست ضمن اینکه این سؤال و جواب‌ها می‌تواند برای مردم و نمایندگان هم مفید باشد.”