در حالی که اکبر هاشمی‌رفسنجانی، رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رییس مجلس خبرگان، اعلام کرده است که “موانع بر سر راه فعالیت دانشگاه آزاد اسلامی مرتفع شده است” و این دانشگاه “چنان ریشه دوانده که قابل صدمه زدن نیست” غلام‌حسین الهام، عضو سابق حقوق‌دان شورای نگهبان و از حامیان احمدی نژاد در یک جلسه دانشجویی در دانشگاه تهران، از هاشمی‌رفسنجانی به عنوان “نقطه اتکای فتنه” نام برد.او گفت: “اگر در قضیه فتنه آقای هاشمی نبود و در آن موقع از اتفاقاتی که رخ می‌داد، اعلام برائت می‌کرد و شفاف موضع می‌گرفت، ما برای خواص اینقدر آسیب نداشتیم. آیا روز قدس، 13 آبان و عاشورا کافی نبود که آقای هاشمی با هویت این جریان آشنا شود؟ چقدر مقام معظم رهبری در این ارتباط با سعه صدر برخورد کردند. چرا آقای هاشمی سکوت کردند و جواب ندادند؟”
مشاور حقوقی احمدی‌نژاد درباره آنچه که از آن با عنوان “سکوت هاشمی” یاد می‌شود، گفت: “آقای هاشمی سکوت نکرده، بلکه این جریان را مدیریت می‌کند. فتنه تکیه‌گاه دارد و این تکیه بسیار مهم است. این تکیه‌گاه دارد این جریان را مدیریت می‌کند و قرار است این تکیه‌گاه آسیبی نبیند.” وی همچنین اضافه کرد: “این جریانات در این فضا مرده‌اند، البته اگر اتفاقی نیفتد، آن کسی که به آن می‌دمد ایشان (هاشمی رفسنجانی) است.”
هاشمی‌رفسنجانی، فتنه و دانشگاه آزاد
این البته نخستین بار نیست که حامیان احمدی‌نژاد چنین به هاشمی‌رفسنجانی می تازند. طرفداران احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری 88، نهایت تلاش خود را کردند تا انتخابات را رقابتی میان هاشمی – احمدی‌نژاد نشان دهند. این گونه بود که احمدی‌نژاد در مناظره خود با میرحسین موسوی، فرزندان رییس مجلس خبرگان را به “فساد مالی” متهم کرد.
پس از انتخابات نیز، حامیان احمدی‌نژاد، حملات سختی را علیه هاشمی‌رفسنجانی تدارک دیدند. این حملات پس از حضور هاشمی‌رفسنجانی در نماز جمعه فزونی یافت. وی تاکید کرده بود که نخست باید اعتماد را به عنوان “هدفی مقدس” به مردم بازگرداند و کل اجزای حکومت ایران باید در چارچوب قانون عمل کنند. رییس مجلس خبرگان همچنین گفته بود افرادی که در جریان ناآرامی‌ها بازداشت شدند، باید آزاد شوند و “نباید به خاطر زندانی بودن عده‌ای، دشمنان ما را استهزا کنند.” او همچنین به سرکوب رسانه‌ها اعتراض کرده و گفته بود رسانه‌هایی را که با استفاده از قانون مجوز گرفته‌اند، نباید محدود کرد.
تعداد زیادی از هواداران جنبش سبز در نمازجمعه‌ای که به امامت هاشمی‌رفسنجانی برگزار شد، شرکت کردند و شعارهایی علیه دولت سر دادند. بعد از آن نماز جمعه، هاشمی رفسنجانی دیگر در نماز جمعه تهران حضور نیافت. پس از آن دفتروی اطلاعیه‌ای منتشر کرد که براساس آن رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام به منظور “جلوگیری از درگیری احتمالی” در نماز جمعه تهران شرکت نخواهد کرد.
گرچه با گذشت حدود یک سال از اقامه آن نماز جمعه، و به گفته تیمور علی‌عسگری، نماینده مشهد در مجلس هفتم و مشاور هاشمی رفسنجانی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، اکبر هاشمی رفسنجانی اعلام کرده او به دلیل نگرانی بابت نبود شرط “عدالت”، از حضور در نماز جمعه خودداری می کند: “اگر من به نماز جمعه بروم و واقعیت‌ها را بیان نکنم کتمان شهادت کرده و از عدالت می‌افتم.”
سخنان هاشمی‌رفسنجانی در نماز جمعه اما با انتقاد گسترده رسانه‌های حامی دولت مواجه شد. آنها وی را از جمله “سران فتنه” نام نهادند و اینکه انتشار نامه‌اش به رهبر جمهوری اسلامی، چند روز پیش از آغاز انتخابات، سرآغاز اعتراضات خیابانی بوده است.
پس از آن آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری‌اسلامی نیز وارد میدان شد و از “مواضع دوپهلوی برخی خواص” انتقاد کرد و خواستار موضع‌گیری شفاف آنها شد.
هاشمی رفسنجانی، پس از انتخابات بارها به انتقاد از وضعیت موجود در جامعه پرداخته است. وی در سالگرد فوت ایت الله بهشتی با انتشار متنی اوضاع جمهوری اسلامی را “آشفته بازار” توصیف کرد.
هاشمی‌رفسنجانی همچنین با اشاره غیرمستقیم به حوادث پس از انتخابات گفت: “ما نیز با همه سفارشاتی که از پیرو مراد خویش داشتیم، شاید به خاطر دلتنگی‌های زمانه، سعه صدر سابق را نداریم.”
هاشمی رفسنجانی، در این متن ـ که در سایت شخصی وی منتشر شد ـ اضافه کرده بود: “مشفقانه‌ترین انتقادها را برنمی‌تابیم و نقشه‌های شوم دشمنان دوست‌نما را درنمی‌یابیم. نفاق را صداقت، توهین را صراحت، دروغ را درایت، تهمت را شجاعت و شعار را بصیرت می‌دانیم.”
وی همچنین در اشاره‌ای مستقیم به آیت‌الله خامنه‌ای، چنین گفته بود: “دشمنان ما وسیع‌تر شده‌اند، اما دایره دشمن‌شناسی ما محدود شده است. دشمنان دوست‌نما در ما رخنه کرده‌اند و بر پنجره نگاه ما برای رویت دوردست‌ها گل گرفته‌اند، روزمرگی ما را به اضطراب واداشته است.”
رهبر جمهوری اسلامی، در سخنان خود، بیش از همه مسئولین از کلمه “دشمن” استفاده کرده و همواره مسئولان را به “دشمن شناسی” فرا خوانده است.
پس از اعتراضات مردم به نتیجه انتخابات هم هاشمی‌رفسنجانی در نماز جمعه، خواستار “دل‌جویی از خانواده آسیب‌دیدگان” و آزادی زندانیان سیاسی شد.
وی در دیدار با خانواده زندانیان سیاسی، نیز اعلام کرد: “اگر بخواهم خواسته شما را به ماموران منتقل کنم، مطمئن نیستم جواب مساعد بگیرم و شاید نتیجه عکس بدهد”.
وی همچنین با بیان اینکه «مقام معظم رهبری در خصوص اعمال قانون و تسریع در رسیدگی و رعایت حقوق قانونی آنها (زندانیان سیاسی) در زندان دستورات مناسبی صادر کرده بودند که می تواند بسیاری از مشکلات حاضر را رفع نماید» اعلام کرده بود خواسته‌های خانواده های زندانیان سیاسی را به آیت‌الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری‌اسلامی منتقل می‌کند و: “امیدوارم این کار بی نتیجه نباشد.”
اما شاید اساسی‌ترین فشار بر رییس مجلس خبرگان، در قضیه دانشگاه آزاد اتفاق افتاد. دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاهی نیمه دولتی- نیمه خصوصی است که چهار سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی با تایید آیت الله خمینی تاسیس شد.
رئیس هیأت امنای دانشگاه آزاد هاشمی رفسنجانی و اعضای این هیأت، عبدالله جاسبی رئیس دانشگاه، عبدالکریم موسوی اردبیلی از مراجع تقلید، میرحسین موسوی نامزد معترض به نتایج انتخابات، حسن حبیبی معاون اول رئیس جمهور در دوره های ریاست جمهوری رفسنجانی و محمد خاتمی، علی اکبر ولایتی مشاور رهبر جمهوری اسلامی، محسن قمی از فقهای شورای نگهبان قانون اساسی، حمید میرزاده و حسن خمینی، نوه آیت الله خمینی( پس از مرگ احمد خمینی) تشکیل می دهند.
پس از برگزاری انتخابات و اعتراضات گسترده به تقلب در انتخابات و موضع گیری های هاشمی رفسنجانی در حمایت از اعتراضات مردمی، و در جریان چهارمین جلسه دادگاه فعالان سیاسی و روزنامه نگاران، حمزه کرمی، فعال مطبوعاتی در اعترافات خود از مهدی هاشمی‌رفسنجانی، فرزند هاشمی‌رفسنجانی به عنوان یکی از عوامل اصلی پشت پرده “فتنه” نام برد و اعلام کرد مسئولان دانشگاه آزاد در مواردی چون “پول‌شویی” و “هزینه اموال بیت‌المال برای مصارف انتخاباتی” دست داشته‌اند.
این گونه بود که در تابستانی که گذشت، نیروهای دادستانی، به دفتر مهدی هاشمی در دانشگاه ازاد حمله کردند و بنا به گفته مسوولان، مقدار قابل توجهی از “اسناد محرمانه نظام” را در آن‌جا یافتند.
پس از این اتفاقات بود که مسوولان دانشگاه آزاد اعلام کردند اموال این دانشگاه را وقف کرده‌اند. مساله‌ای که به گفته محمد هاشمی، برادر رییس مجلس خبرگان “برای کشیدن دندان طمع برخی” انجام شد. اما این مساله باعث شد که حملات به هاشمی‌رفسنجانی، شدت بیشتری پیدا کند.
از جمله می‌توان به سخنان غلام‌حسین الهام اشاره کرد که درباره وقف دانشگاه آزاد، گفته بود:” نظام میراث خانوادگی کسی نیست و این دم خروس شما از بحث وقف اموال دانشگاه آزاد بیرون زد. اگر نگران عدالت هستید، چرا اموال عمومی را که به نام نظام و به نام امام(ره) است را گرفتید تا فرهنگ را نهادینه کنید و آموزش را گسترش دهید؟ به یکباره املاک میلیاردی که با کمک مردم جمع شده را اعلام می‌کنید، این املاک موقوفه است و ما به خدا دادیم و هرکس پس بگیرد به جنگ با خدا رفته است… برای اینکه پول‌شویی کنید، یکباره اعلام کردید که این املاک وقف است، تا کسی سوال نکند این اموال مردم را در فتنه سبز کجا خرج کردید. ما امروز با جریانی که توسط یک شبکه فساد فکری که یک سرش به عقبه دشمن بسته است و در سال‌های دور توسط صدام اداره می‌شد و روح پاک جوانان ما را مورد تهاجم قرار داده است، مقابله می‌کنیم.”
پس از آن، احمدی‌نژاد نیز در سخنانی از “اقدام انقلابی” در خصوص دانشگاه آزاد خبر داد و گفت: “اگر دانشگاه آزاد شهریهها را کاهش ندهد، درباره این دانشگاه تصمیم انقلابی خواهیم گرفت و همه ملت خوشحال خواهند شد.” این سخنان احمدی‌نژاد اما بی‌پاسخ نماند. اکبر هاشمی‌رفسنجانی که از وی به عنوان طرف اصلی این نزاع یاد می‌شود، با اشاره به سخنان احمدی‌نژاد، آنها را “موذی‌گری” و “شرارت” خواند و تاکید کرد که: “اگر قرار بود در مقابل این موذیگریها عقب بنشینیم، باید به همان اتاق طلبگی برمی‌گشتیم و برای مردم مسئله می‌گفتیم.”
مساله دانشگاه در نهایت با دخالت رهبر جمهوری اسلامی موقتا خاتمه یافت؛ دخالتی که مسبوق به سابقه هم بود. در پاییز ۱۳۸۶، رهبر جمهوری اسلامی، در جلسه ای با محمود احمدی نژاد، به او توصیه کرده بود درگیری بر سر دانشگاه آزاد را خاتمه دهد. محمود احمدی نژاد سه بار این توصیه غیر علنی را علنی کرد. در شهریور ۱۳۸۸، هیات امنای دانشگاه آزاد با صدور بیانیه ای از وقف اموال این دانشگاه با اجازه آیت الله خامنه ای خبر داد. این بیانیه به سرعت از سوی دفتر رهبری تکذیب شد و متعاقبا، رسانه های دولتی نوشتند که رهبری، تایید وقف را به “تایید مراجع ذی صلاح نظیر شورای عالی انقلاب فرهنگی” منوط دانسته است. پس از تکذیب خبر موافقت رهبر با وقف دانشگاه آزاد، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به دیدن او رفت تا یادآوری کند که آیت الله خامنه ای قبلا با وقف موافقت کرده است، و پاسخ شنید که این موافقت، فقط از “نظر فقهی” بوده است.
بعدها مشخص شد که اکبر هاشمی رفسنجانی در نامه ای به خامنه ای نوشته شورای عالی انقلاب فرهنگی از نظر قانونی حق ورود به بحث اساسنامه دانشگاه آزاد را ندارد؛او اما پاسخ خود را از “بخش حقوقی” دفتر رهبر جمهوری اسلامی دریافت کرد که تصریح داشت تغییر اساسنامه توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی، قانونی است.
در نیمه تیر ماه جاری، آیت الله خامنه ای با صدور علنی دو حکم جداگانه خطاب به اکبر هاشمی رفسنجانی و محمود احمدی نژاد، دستور داد که “فعلا” هم وقف دانشگاه آزاد و هم تصویب اساسنامه جدید آن متوقف شود. پس از آن نیز در نامه ای، هم وقف دانشگاه آزاد را غیرقانونی اعلام کرد و هم به اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی برای دانشگاه آزاد، ایراد وارد کرد.
با این حال حملات به هاشمی مانع نشده تا او بگوید:«شجره طیبه دانشگاه آزاد در هیچ مقطعی از تأسیس تاکنون بدون مشکل و مانع با این حال نبوده است و لی به حول و قوه الهی، موانع مرتفع شده است.»
