تام ای پتر
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر بحث انگیز اسرائیل در آستانه دیدار با باراک اوباما، به دیپلماسی دستپاچه در قبال رهبران عرب همسایه روی آورد.
وی روز دوشنبه گذشته با حسنی مبارک رئیس جمهور مصر دیدار کرد و سپس به دیدار ملک عبدالله دوم پادشاه اردن رفت. بر اساس گزارش ها، وی در این دیدارها نسبت به گفتگو با رهبران فلسطینی ابراز تمایل کرده است. انتظار می رود نتانیاهو در هفته آینده با محمود عباس رئیس جمهور محدوده خودگردان فلسطین نیزدیدار و گفتگو کند.
آقای نتانیاهو که تنها شش هفته از آغاز مسؤولیتش می گذرد، تمایل اندکی به توافق نشان داده است و از نظر رهبران عرب، مشکل سازترین مسأله این است که وی از تشکیل دولت فلسطینی حمایت نمی کند. در عوض، بلندپروازی های هسته ای ایران به عنوان عمده ترین نگرانی اسرائیل از سوی نتانیاهو مطرح شده و انتظار می رود وی در دیدار قریب الوقوع با اوباما، در پی جلب پشتیبانی رئیس جمهور آمریکا در همین مورد باشد.
آمریکا نیز در نگرانی از ایران با اسرائیل شریک است. رئیس جمهور ایران خواستار محو شدن دولت اسرائیل از نقشه دنیا شده است.
نتانیاهو برای مهار چنین تهدیداتی، در پی برقراری «همکاری بی نظیر» میان اسرائیل و رهبران عرب سنی نظیر مصر و اردن است؛ کشورهائی که هفته پیش از آنجا دیدار کرده است.
با این حال، همزمان با اعمال فشار ملک عبدالله و متحدانش برای به اجرا درآمدن راه حل دو کشوری- که مورد حمایت اوباما نیز هست، بسیاری از تحلیلگران خاورمیانه می گویند احتمالاً تمرکز نتانیاهو بر مسأله ایران، بهانه ای برای منحرف کردن توجهات از فرآیند صلح خاورمیانه باشد.
جیمز گلوین استاد تاریخ دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس می گوید: «کاری که نتانیاهو سعی در انجام آن دارد، استفاده ایران برای عوض کردن موضوع است.»
نتانیاهو در جریان دیدار روز دوشنبه با حسنی مبارک خواستار ازسرگیری گفتگوها با مقامات فلسطینی شد، اما در عین حال نسبت به نگرانی مشترک با اعراب سنی درخصوص برنامه هسته ای ایران شیعه تأکید کرد.
نتانیاهو پس از دیدار با پاپ بندیکت شانزدهم در روز پنجشنبه، به خبرنگاران گفت از رهبر کاتولیک های جهان خواسته است از مقام خود برای بیان سخنانی علیه ایران استفاده کند. پاپ اوائل هفته جاری خواستار تشکیل سرزمین فلسطین شده بود.
والتر ریچ استاد روابط بین المللی دانشگاه جورج واشنگتن می گوید: «این درست است که کشورهای عرب از تلاش ایران برای استیلا و نفوذ که بوسیله هسته ای شدن تشدید خواهد یافت، نگران هستند؛ نفوذی که یک مسابقه تسلیحاتی با حضور عربستان سعودی، مصر و احتمالاً سایر کشورها و تلاش برای در اختیار گرفتن سلاح هسته ای را به راه خواهد انداخت. اما به نظر نمی رسد کشورهای عربی از موضع چندین ده ساله خود در قبال فلسطین صرفنظر کنند.»»
هانی حورانی مدیر مرکز تحقیقاتی الاردن الجدید در اردن می گوید به همین دلیل است که به نظر برخی تحلیلگران، دستاویز ایران برای نتانیاهو، همراهی کشورهای عربی را در پی نخواهد داشت.
حورانی گفت: «ممکن است ایران تهدیدی برای کشورهای عربی باشد، اما به عنوان یک تهدید فوری قلمداد نمی شود. در حال حاضر، ما از اشغال صورت گرفته توسط اسرائیل ناراحت هستیم. مسأله همین است و هیچ رهبری نمی تواند مردم را قانع کند که تهدید ایران بزرگتر از تهدید اسرائیل است.»
درحالیکه اغلب تحلیلگران بر این نکته اتفاق نظر دارند که نتانیاهو قبل از پرداختن به موضوع ایران باید ابتدا به مناقشه موجود میان اسرائیل و فلسطین بپردازد، اما شای فلدمن می گوید موضوع ایران احتمالاً به طور قابل توجهی، حال و هوای مذاکرات را تغییر خواهد داد.
آقای فلرمن مدیر مرکز سلطنتی مطالعات خاورمیانه در دانشگاه برندیز در والتام می گوید: «این طنابی است که به وی اجازه پائین آمدن از درخت برای طرح مسائل به جا مانده را می دهد. این تهدید مشترک، از نظر حال و هوای داخلی در اسرائیل، به طور بالقوه یک محتوای جدید برای حرکت رو به جلوی اسرائیل فراهم می آورد و آنرا قابل پذیرش تر و مقبول تر از قبل می کند.»
فلدمن می گوید درحالیکه فلسطینی ها در ازای توقف شهرک سازی، گزینه های اندکی برای پیشنهاد به اسرائیل در اختیار دارند، رهبران عرب با ارائه پیشنهاداتی مبنی بر پشتیبانی در قبال معضل ایران، این احساس را به اسرائیل منتقل می کنند که در ازای توافق، چیزی به دست آورده است.
تریتا پارسی، نویسنده کتاب «اتحاد دسیسه آمیز: معاملات پنهانی اسرائیل، ایران و آمریکا» می گوید، به نظر نمی رسد نتانیاهو در واشنگتن حمایت چندانی از موضع افراطی خود در برابر ایران بدست آورد.
آقای پارسی می گوید: «ایران تقریباً در تمام مناقشات منطقه حضور دارد و پیشرفت در افغانستان و یا خروج از عراق بدون تماس با ایران، به نظر بسیار دشوار می رسد. ممکن است برخی از متحدان آمریکا از این تماس نگران شوند، اما بخشی از این نگرانی به ترس زیاده از حد و درک غیرواقعی مربوط است.»
منبع: کریستین ساینس مانیتور- 15 مه
http://www.csmonitor.com/2009/0515/p06s07-wome.html
