رشد اقتصادی ایران از سال ۱۳۸۴ یعنی از زمان روی کار آمدن دولت نخست محمود احمدی‌نژاد تاکنون به شدت کاهش یافته است. این کاهش به رغم افزایش بی‌سابقه درآمدهای نفتی کشور رخ داده است. پیش بینی می‌شود که رشد اقتصادی کشور در سال آینده منفی باشد.
این آمار را نه منتقدان دولت بلکه بانک مرکزی و مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرده‌اند؛ آماری که در آن دورنمای سیاهی برای اقتصاد ایران ترسیم شده است.
خبرگزاری کار ایران (ایلنا) روز گذشته به نقل از آمار بانک مرکزی نوشت که رشد اقتصادی در سال ۱۳۸۴ با جهشی نسبت به میانگین سالهای قبل به نزدیک ۷ درصد رسید اما این میزان در سال گذشته به ۳ درصد کاهش یافته است.
از سوی دیگر مطابق بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، جمهوری اسلامی در سال ۲۰۱۲ تنها با ۳۶ دهم درصد رشد اقتصادی جایگاه ۲۳ منطقه و ۱۶۴ در میان کشورهای جهان را به خود اختصاص داده است.
ایلنا وابستگی به درآمدهای نفتی و عدم سیاست گذاری مناسب در تعیین بهای رسمی ارز را علت اصلی کاهش رشد اقتصادی در ۷ سال گذشته ارزیابی می کند.
مطابق این گزارش، تزریق درآمدهای نفتی به اقتصاد، افزایش نرخ تورم، کاهش ارزش پول ملی و در نتیجه افزایش شدید واردات، منجر به تضعیف بخش قابل تجارت (مانند بخش صنعت) و کاهش بهره وری شده است.
تحلیل هاشمی رفسنجانی
میزان تورم از نخستین سال روی کار آمدن محمود احمدی نژاد سیری صعودی داشته و در کمتر از ۸ سال بیش از سه برابر شده است. برخی از کار‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند که میزان تورم در سال ۹۲ با افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی، رکورد سال ۷۴ را می‌شکند و از مرز ۵۰ درصد عبور خواهد کرد.
در همین حال اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، دو روز پیش، “بی توجهی به اسناد بالادستی از جمله برنامه های پنج ساله توسعه” را در کنار “بی‌قانونی، بی برنامگی و غرور بیجا” از علت های اصلی نابسامانی های کشور عنوان کرد.
او در دیدار با صنعتگران و تولیدکنندگان عضو خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران، با اشاره به نقش تحریم های خارجی، یکی دیگر از علل “اوضاع نابسامان اقتصادی فعلی را سیاست خارجی تهاجمی و دشمن تراشی های بی دلیل” چند سال گذشته خواند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: “سیاست خارجی یک کشور پشتوانه پویایی و رشد داخلی یک کشور و بالعکس به حساب می آید و اگر می خواهیم اقتصاد کشور سامان مناسب بیابد و چشم به بازارهای جهانی داشته باشد، باید سیاست خارجی به دور از تنش و همراه با دوستی با سایر کشورها پیشه کنیم تا بتوانیم از امکانات دوستان واقعی‌مان در خارج و ایرانیان خارج از کشور کمال استفاده را ببریم.”
به گزارش خبرگزاری فارس، هاشمی رفسنجانی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: “ما در سیاست خارجی و منطقه ای مان باید به گونه ای عمل کنیم که همکاران و دوستانمان را خود انتخاب کنیم نه اینکه مجبور به انتخاب دوست از میان معدود کشورهای کم اهمیت باشیم.”
گزارش احمد توکلی
از سوی دیگر، احمد توکلی، از نمایندگان کارشناس اقتصادی مجلس هشدار داده در صورت اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها میزان تورم به ۴۱ تا ۶۰ درصد خواهد رسید.
او در گزارشی که خطاب به مردم منتشر کرده گفته در پی جلسه‌ای که در ۲۶ دی ماه سال جاری نزد رهبر جمهوری اسلامی با حضور رئیس جمهور و معاونان وی، رئیس بانک مرکزی، شماری از وزیران دولت و برخی نمایندگان مجلس تشکیل شد و شخص او نیز حضور داشت، تصمیم گرفته شد مرحله دوم هدفمندی یارانه ها چنان اجرا شود که اقتصاد کشور آسیب نبیند.
به گزارش خبرگزاری مهر، توکلی می‌گوید در جلسه‌های مشترک دولت و مجلس که پس از آن تشکیل شد، محمود احمدی‌نژاد بر جهش قیمت حامل‌های انرژی اصرار داشته است.
توکلی خاطر نشان می‌کند: “به نظر ایشان باید حداقل ۱۲۵ هزار میلیارد تومان درآمد کسب شود تا بتوان به ازای هر نفر یکصد و بیست هزار تومان در ماه به مردم نقداً پرداخت کرد. البته آقای رئیس جمهور می‌گفت نظر ما ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است؛ ولی برای تحصیل تفاهم کوتاه آمده‌ایم.”
این کارشناس اقتصادی می‌گوید: “دولت مُصِر بود که این کار یکباره باید انجام شود. همچنین می‌گفت حدود ۱۰/۷ درصد تورم اضافی خواهیم داشت.”
توکلی می افزاید: “نمایندگانی که از نظر مردم حوزه انتخابیه خود اطلاع داشتند با این طرح مخالفت کردند، زیرا می‌دانستند که مردم با این افزایش ناگهانی موافق نیستند.”
بر اساس محاسبات توکلی، در صورتی که طرح دولت اجرا شود، تورم حداقل ۴۱ درصد (نظر دولت) و حداکثر ۶۰ درصد (نظر مرکز پژوهش‌ها) پیش‌بینی می‌شود.
رهبر جمهوری اسلامی در واکنش به فشارهای اقتصادی در کشور، اقتصاد مقاومتی را به عنوان راه حل مشکلات تجویز کرده است.
