با وجود اجرای طرح باروری ابرها که به گفته مقامات مسئول موجب بارش باران در طی روزهای اخیر در برخی نقاط کشور شده، پیش بینی ها حاکی از ماه های بسیار کم آب در بهار و تابستان سال پیش رو است. به همین علت دولت تصمیم دارد یکی از سناریوهای خود برای مقابله با بحران بی آبی در کشور یعنی “طرح تفکیک آب شرب از آب بهداشتی” را در سال ۹۴ به مرحله اجرا بگذارد و هم اکنون یک حومه فقیر نشین تهران به عنوان منطقه آزمایشی برای این طرح انتخاب شده است.
به گزارش سایت فرارو، حمیدرضا تشیعی معاون نظارت بر بهره برداری شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور روز گذشته در اینباره گفته است: “مطالعات لازم برای تفکیک آب شرب از بهداشتی صورت گرفته و تفکیک آب در حومه تهران اجرا خواهد شد. تفکیک آب شرب از بهداشتی با ظرفیت سازی بخش خصوصی صورت خواهد پذیرفت. هر جا که آب به صورت دو سامانه‌ای توزیع شود با مشارکت بخش خصوصی خواهد بود. آب و زمین در اختیار بخش خصوصی قرار خواهد گرفت تا در پروژه سرمایه‌گذاری کنند. قطعا قیمت آب شرب توزیعی از قیمت آب معدنی کمتر خواهد بود”.
او افزوده: “تفکیک آب شرب و بهداشتی در کشور پس از تفاهم با وزارت بهداشت صورت می گیرد”.
این مقام وزارت نیرو در عین حال اخبار مربوط به تفکیک آب در مشهد را که چندی پیش خود وی گفته بود،تکذیب کرده است.
تشیعی چندی پیش گفته بود: “تفکیک آب شرب از آب بهداشتی پس از مشخص‌شدن نتایج پایلوت مشهد، در مناطق جنوبی کشور اجرا می شود. پس از مشهد در مناطقی که به‌طور جدی مشکل آب داریم آب شرب از آب بهداشتی جدا می‌شود. پروژه جداسازی آب شرب از بهداشتی در مناطق جنوبی کشور از جمله سیستان و بلوچستان، کرمان، یزد، هرمزگان، خراسان جنوبی، بخش‌هایی از استان سمنان و اصفهان اجرا می‌شود. تفکیک آب شرب و بهداشتی به صورت کلان در کشور جزو ضرورت‌هاست و این موضوع را باید به صورت منطقه‌ای مورد مطالعه قرار دهیم”.
او افزوده بود: “مطالعات طرح مذکور در مشهد به پایان رسیده و به صورت پایلوت در منطقه‌ای از آن اجرا می‌شود. در قم، ساوه، بجستان، زاهدان و چابهار امکان تامین آب از طریق دو شبکه وجود دارد. در حال حاضر کار را به صورت منسجم در یکی از مناطق پرتراکم مشهد آغاز کردیم و مطالعات آن در بعدهای اجتماعی، فرهنگی و فنی به اتمام رسیده‌اند. جداسازی آب شرب از آب بهداشتی در حال حاضر در منطقه‌ای از مشهد که پرتراکم و نزدیک حرم است اجرا می‌شود و مطالعات جامع در زمینه‌ی طرح مذکور در کلانشهرها نیز آغاز شده است”.
چیت چیان وزیر نیرو هم در همان زمان از اجرای این طرح در مشهد خبر داده و گفته بود: “این طرح قرار است در آینده ای نزدیک در شهر مشهد به صورت آزمایشی اجرایی شود”.
چندی پیش و با مشخص شدن کم آبی در سال ۹۳، حمیدرضا جانباز مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور(آبفا) هم گفته بود: “اجرای طرح تنوع تولید آب و تفکیک آب شرب از آب بهداشتی به‌طور جدی در دستور کار وزارت نیرو و شرکت مهندسی آبفای کشور قرار دارد. هم‌اکنون چند شهر به‌صورت پایلوت برای انجام این طرح درنظر گرفته شده و حتی این طرح در بافت مرکزی مشهد و اطراف حرم مطهر امام رضاو شهر قم به اجرا درآمده است. در تمام استان‌ها، شهرهایی برای اجرای این طرح درنظر گرفته شده است و در صورت اجرا و حصول نتیجه مناسب از طرح‌های پایلوت، این طرح بتدریج در تمامی شهرهای کشور اجرایی خواهد شد”.
او افزوده بود: “درنظر داریم ابتدا در شهرهایی که با تنش آبی مواجه هستند، مجوز اجرا را بگیریم و آب مورد نیاز این مناطق را از دو سامانه مجزا تامین کنیم. با اجرای این طرح آب با کیفیت بهداشتی ازطریق شبکه‌های توزیع و آب شرب از سامانه‌های دیگری همچون آب بسته‌بندی، ایستگاه‌های برداشت آب یا استفاده از بخش خصوصی برای توزیع در اختیار مردم قرار خواهد گرفت. اگر وضع کم‌آبی در کلانشهرها به روال سال‌جاری باشد، این طرح در کلانشهرهایی همچون تهران نیز بزودی اجرا می‌شود؛ برای نمونه شرق تهران هم‌اکنون با بحران جدی آب رو‌به‌روست و این طرح می‌تواند راهگشا باشد. اکنون تعرفه و قیمتی برای این نوع از خدمات درنظر گرفته نشده است، اما به‌طور قطع تصمیم دولت به‌گونه‌ای خواهد بود که مشترکانی که از آب بهداشتی در شبکه استفاده می‌کنند، آب شرب با قیمت مناسب در اختیار آنان قرار گیرد”.
در همین حال، از هم اکنون اعلام شده که ۲۸ شهر در استان خراسان رضوی در سال ۹۴ دچار بحران کم آبی خواهند بود و اجرای طرح جداسازی آب در آن‌ها ضروری است و بر خلاف تکذیبیه تشیعی، مدیرعامل آب منطقه‌ای خراسان از در حال اجرا بودن این طرح در شهرستان بجستان خبر داده است.
به گزارش تسنیم، حسین اسماعیلیان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان خراسان رضوی در اینباره گفته است: “پیش بینی ما این است که برای تابستان ۹۴ حدود ۲۸ شهر استان که ۶۵ درصد جمعیت شهرهای استان را شامل می‌شوند متأثر از وضعیت کم آبی باشند. مهمترین برنامه‌های ما که در سال جاری در دست اقدام داریم، برنامه ریزی برای غلبه بر کم آبی این ۲۸ شهر است و با توجه به پیش بینی‌های صورت گرفته در خصوص ادامه روند بارش‌ها و ادامه خشکسالی‌ها، در سال ۹۵ این تعداد به ۳۳ شهر می‌رسد و ۳۳ شهر استان با جمعیتی بالغ بر ۷۰ درصد جمعیت شهری خراسان رضوی با مشکلات تأمین آب مواجه‌اند که با ادامه این روند در افق ۱۴۲۰ حدود ۷۰ شهر از ۷۴ شهر خراسان رضوی با کسری آب مواجه خواهند بود که این کسری بالغ بر ۶ هزار لیتر برثانیه است. در سال ۹۴ میزان کسری آب در شهرهای خراسان رضوی ۱۰۲۰ لیتر بر ثانیه خواهد بود. این رقم در سال ۹۵ به ۱۳۰۰ لیتر بر ثانیه می‌رسد”.
وی افزوده است: “مهمترین رویکرد ما استفاده از پساب فاضلاب برای کاهش مصرف آب در بخش‌های مختلف است و می‌توانیم ۷۰ درصد از آب شرب را که تبدیل به فاضلاب می‌شود تصفیه کرده و دوباره در کشاورزی و صنعت مورد استفاده قرار دهیم و متعاقب آن از منابع باکیفیت کشاورزی و صنعت به شرب اختصاص دهیم. نخستین پروژه جداسازی آب شرب از آب بهداشتی در شهر بجستان اجرایی شده و جمعیتی ۱۲ هزار نفری را تحت پوشش قرار می دهد”.
بر اساس آمار وزارت نیرو، میزان بارش در سال آبی ۹۱-۹۰ به طور متوسط ۲۰۵ میلی متر بارندگی ثبت شده که تغییرات آن نسبت به بلندمدت منفی ۱۵ درصد است. اما ارتفاع کل ریزش‌های جوی از اول مهر تا ۲۹ شهریور سال آبی ۹۳-۹۲ بالغ بر ۲۱۸ میلی متر ثبت شده است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت (۲۴۲ میلی متر) ۱۰ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۲۳۷ میلی‌متر) ۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.
بر اساس این آمار دنیای اقتصاد پیش بینی کرده که میزان تنش آبی در تابستان ۹۴، بیش از ۵۱۷ شهری خواهد بود که در سال ۹۳ گرفتار بی آبی بودند.
