در حالی که سخنگویان دولت و وزارت خارجه خبر مربوط به سفر هیات طالبان به تهران را تکذیب کرده اند، سخنگوی شورای صلح افغانستان این خبر را تایید کرده و طالبان نیز در توئیتر بر درستی آن صحه گذاشته اند.
مرضیه افخم روز چهارشنبه سفر هیات طالبان به تهران برای گفتگو با مقامات جمهوری اسلامی را تکذیب کرد. سخنگوی وزارت خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران به آن ها گفته است: “ما در جریان این سفر نیستیم و باید پیگیری شود منابعی که خبر را منتشر کرده‌اند با چه اطلاعات و مسئولیتی آن را منتشر کردند.”
منبع خبر مشخص است؛ خبرگزاری تسنیم که توسط سپاه پاسداران اداره می شود. این خبرگزاری سه شنبه ساعت ۱۰ و ۳۰ دقیقه صبح گزارشی “اختصاصی” منتشر و ادعا کرد هیات سیاسی طالبان افغانستان به‌رهبری طیب آغا به ایران سفر کرده است. بنا بر گزارش تسنیم، طیب آغا و همراهانش روز دوشنبه بدون سر و صدا وارد کشور شده اند.
گفتنی است ظهر سه شنبه، چند ساعت پس از انتشار حضور هیات سیاسی طالبان در پایتخت، محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز از تایید این خبر سرباز زده و گفته بود: “من از این موضوع بی‌خبرم، این موضوع با عقل جور در نمی‌آید و به هر ترتیب این موضوع را تایید نمی‌کنم.”
تسنیم روز چهارشنبه پاسخی به این تکذیب ها نداده و گزارش دیگری در این خصوص منتشر نکرده است.
اما روزنامه شرق که این خبر را پیگیری کرده است دیروز مصاحبه ای ای با محمد اسماعیل قاسم‌یار، از اعضای کمیته روابط بین‌الملل شورای‌عالی صلح افغانستان انجام داد و از قول او خبر تسنیم را تایید کرد: “از دفتر سیاسی طالبان یک گروه هفت تا هشت نفره که مقیم دوحه قطر هستند، به تهران سفر کرده و ملاقات‌هایی داشته‌اند.”
شورای صلح گروهی متشکل از رهبران مجاهدین همچون برهان الدین ربانی و ریش سفیدان طالبان در دهه ۱۹۹۰ است که هدف شان نزدیک تر کردن مواضع دولت مرکزی افغانستان و اسلام گرایان طالبان است.
افغانستان همچون عراق، سوریه و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله کشورهایی است که سپاه قدس در تعیین سیاست خارجی در نظام در آنجا دست بالاتری نسبت به وزارت خارجه ونفوذ بیشتری در تعیین سیاست جمهوری اسلامی در این کشورها دارد.
در زمان دولت محمود احمدی نژاد هم گروه طالبان اعلام کرده بود که نمایندگان دفتر سیاسی اش در قطر به این ایران سفر کرده اند. در آن زمان هم سفارت جمهوری اسلامی در افغانستان این خبر را تکذیب کرد، اما در مورد اخیر محمدرضا بهرامی سفیر جمهوری اسلامی در کابل تکذیب نکرده و سفارتخانه نیز بیانیه ای نداده است.
طالبان افغانستان گرچه گروهی منسجم است اما از طیف های گوناگون تشکیل شده است. اعضای دفتر سیاسی طالبان در قطر از افراد ارشد و میانه رو این گروه تشکیل شده و وظیفه اش رایزنی با کشورهای کلیدی منطقه و جهان و ایجاد پل دیپلماسی و گفتگو میان طالبان و کشورهای غربی و همچنین خاورمیانه است.
انتشار خبر حضور هیات طالبان در تهران توسط خبرگزاری نزدیک به سپاه و بی اطلاعی مقامات دولتی احتمالا می تواند نشان از آن داشته باشد که طرف مذاکره طالبان مقامات نظامی و امنیتی و اطلاعاتی در سپاه بوده اند.
مرداد سال ۱۳۷۷ زمانی که طالبان به رهبری ملاعمر شهر به شهر افغانستان را به تسخیر خود در می‌آوردند، سفارت جمهوری اسلامی در مزار شریف افغانستان مورد حمله نیروهای آنان قرار گرفت. آن‌ها بلافاصله پس از تصرف شهر به کنسولگری جمهوری اسلامی رفته وتمامی دیپلمات‌ها (۸ تن از اعضای سفارت) و خبرنگار ایرنا را قتل عام کردند. از میان دیپلمات‌ها تنها یک نفر که در این حمله مجروح شده و زنده مانده بود با کمک مردم افغانستان خود را به ایران رساند.
این قتل عام منجر به روابط تیره تهران و کابل شد، تاجایی که در پاییز ۱۳۸۰ وقتی نیروهای ائتلاف به رهبری ایالات متحده به تلافی عملیات تروریستی در نیویورک و واشنگتن برای سرنگون کردن طالبان و القاعده وارد افغانستان شدند، مورد حمایت اطلاعاتی و حتی نظامی جمهوری اسلامی قرار گرفتند.
جمهوری اسلامی نفوذ قابل توجهی در افغانستان دارد و گفته می شود در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته هم کمک های مالی و تبلیغاتی قابل توجهی از عبدالله عبدالله انجام داده بود؛ از سوی دیگرطالبان نیز پس از پایان ریاست جمهوری حامد کرزای انگیزه بیشتری برای صلح با دولت مرکزی نشان داده و در صدد مذاکره با تمام گروه ها و کشورهای دارای وزن سیاسی و نظامی در منطقه است.
گفتنی است خبر سفر هیات طالبان به تهران، به طور رسمی توسط این گروه نیز تایید شده است. ذبیح الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان در توییتر خود تائید کرده که هیاتی از دفتر سیاسی این گروه به رهبری طیب آغا از ایران دیدار و با مقامات جمهوری اسلامی درباره مسایل افغانستان، منطقه و جهان اسلام تبادل نظر کرده است.
