تنها یک روز پس از غیبت معنادار شیخ محمد یزدی در نشست جامعه روحانیت مبارز و در حالی که گمانه زنی ها درباره احتمال شکاف میان جامعه مدرسین با جامعه روحانیت در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم شدت یافته، تشکلی نوظهور از حوزه علمیه قم اعلام موجودیت کرده که رابطه نزدیکی با کاندیدای احتمالی دولت خواهد داشت.
جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از تشکل های سیاسی قدیمی در جمهوری اسلامی به شمار می روند که اعضای آنها را روحانیون سرشناس محافظه کار تشکیل می دهند و در تحولات سیاسی قبل از انتخابات ریاست جمهوری نهم نقش تعیین کننده ای داشتند.
این دو تشکل سنتی راست گرا اما پس از انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری دهم با انتشار منشور ۱۲ ماده‌ای معروف به منشور اصولگرایی به تعیین و تعریف مصادیق و مشخصات اصولگرایان پرداختند. این منشور مقدمه همکاری دوباره آنها با تشکیل کارگروه مشترک حل اختلافات اصولگرایان و ائتلاف آنها در انتخابات مجلس نهم و انتخاب لیست ۳۰ نفره کاندیداهای تهران بود؛ لیستی که در نهایت منجر به تفاهم اصولگرایان نشد و در نهایت دو گروه جبهه پایداری (یاران مصباح یزدی) و جبهه متحد اصولگرایی (محافظه کاران سنتی) به رقابت با یکدیگر پرداختند.
اینک در حالی که فعالان سیاسی اصولگرا به راه اندازی ستادهای انتخاباتی خود برای کاندیداهای ریاست جمهوری که گفته می‌شود ۴۰ نفر هستند مشغول اند، خبرهایی در خصوص نشست های مشترک جامعه مدرسین و جامعه روحانیت برای بررسی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری منتشر شده است.
هر چند سیدرضا اکرمی از اعضای جامعه روحانیت مبارز یک روز پیش از نشست سه شنبه شب جامعه روحانیت اعلام کردکه “آیت‌الله یزدی عضو جامعه روحانیت مبارز است و به عنوان یک عضو در جلسه شرکت می کند و هیچ برنامه مشترکی بین جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیست.”
با این حال یزدی در جلسه سه شنبه جامعه روحانیت حاضر نشد و علت غیب قاضی القضات اسبق هم، حضور وی در قم و غیبت برخی دیگر از اعضای جامعه مدرسین اعلام شد.
جامعه روحانیت اما یک روز پس از آن جلسه با انتشار بیانیه ای اعلام کرد که “جامعه روحانیت بر همگرائی و تفاهم عملی اصولگرایان تأکید و نسبت به هر گونه حرکت تفرقه‌افکنانه هشدار داده و تلاش خواهد کرد تا حضور اصولگرایان در صحنه انتخابات بصورت هماهنگ و متحد تحقق یابد. مسائل مهم مملکت و تأثیرگذار در زندگی مردم باید تابع سیاست‌های کلی و بصورت اجماعی و توافقی در جامعه بیان شود و با عنایت به تأکید مقام معظم رهبری، مدیران و تریبون‌داران فضای سیاسی و اقتصادی را متشنج نکرده و اجازه ندهند مردم عزیز، با گذشت و صبور بیش از این خسارت و تاوان این رفتار را بپردازند.“
ساعاتی پس از انتشار این بیانیه یکی از خبرگزاریها گزارش داد که “صبح پنجشنبه(امروز) تشکلی در سالن اجتماعات مدرسه دارالشفاء حوزه علمیه قم، اعلام موجودیت می کند که احتمال نزدیکی آن به جریان موجود در دولت محمود احمدی نژاد بسیار زیاد بوده و گفته می شود یکی از اهداف بسیار شاخص این تشکل، فعالیت انتخاباتی به سود کاندیدای جریان موجود در دولت، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ خواهد بود”.
عنوان این تشکل جدید حوزوی “تشکل اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه” است که طبق اعلام حجت الاسلام علی احتشام،از اعضای شورای مرکزی این تشکل نوظهور حوزوی، اولین جلسه خود را با عنوان “حوزه پشتیبان نظام” و با سخنرانی شیخ محمد یزدی رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و محمود شاهرودی رییس شورای حل اختلاف قوای سه گانه برگزار می کند.
اعلام موجودیت این دو تشکل باعث واکنش ناصر مکارم شیرازی و صافی گلپایگانی از مراجع تقلید قم شد. به گفته مکارم شیرازی “تشکل اساتید موجود با هماهنگی جامعه مدرسین و هیات اساتید با تنطیم نهایی اساسنامه به صورت متحد و منسجم در راستای تقویت نظام و رهبری تدوین شده است و لزومی ندارد، عده ای بخواهند مجددا تشکل جدیدی را در بدنه حوزه تشکیل دهند.”
وی هشدار داد: “به این افراد توصیه می کنم این کار شما اصلا به صلاح حوزه و نظام نیست و باید تلاش کنیم تا برنامه های منسجم حوزه با اتحاد بیشتر اجرا گردد؛ چرا که حوزه نیازمند انسجام و اتحاد است. تقابل و ایجاد تشکل جدید در برابر حوزه علمیه درست نبوده و بدتر از همه اینکه رگه های انتخاباتی هم در آن باشد، این امر قابل قبول نیست و نباید حوزه را ابزار انتخاباتی قرار دهیم.”
اشاره مکارم شیرازی به شائبه انتخاباتی بودن این تشکل و احتمال وابستگی آن به کاندیدای دولت بود.
صافی گلپایگانی نیز همانند دیگر همکار خود اظهار کرد: “به نظر می رسد آیت الله هاشمی شاهرودی و آیت الله یزدی که به عنوان سخنرانان اولین همایش رسمی این تشکل حوزوی در نظر گرفته شده اند، اطلاعات چندانی راجع به اهداف این جریان همسوی با دولت ندارند.”
به گفته صافی گلپایگانی “به نظر می رسد اعضای اصلی این تشکل جدید حوزوی که اولین همایش رسمی خود را با عنوان «حوزه پشتیبان نظام» برگزار می کنند، قصد دارند با طرح این شعارها بگویند که شما (برگزار کنندگان اجلاسیه اساتید حوزه علمیه و نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و خارج فقه حوزه علمیه قم که ۱۰ سالی است جلسات خود را به صورت منظم برگزار می‌کنند)، طرفدار خوبی برای انقلاب نیستید تا جایگاهی در حوزه برای خود دست و پا کنند.”
وی تاکید کرد: “نگاه برخی بزرگان حوزه به این تشکل جدید حوزوی این است که این جریان همسوی با دولت محمود احمدی‌نژاد و برای تقویت این جریان در انتخابات سال ۹۲ تشکیل شده که برآیند آن ایجاد اختلاف در بدنه حوزه علمیه است.”
براساس اخبار منتشر شده، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برخلاف سایر تشکل‌های سنتی اصولگرا از جمله جامعه روحانیت مبارز، حمایت خود از دولت را ادامه می‌دهد و به همین دلیل دچار اختلافات شدید با علمای قم شده است.
چند روز پیش هم یکی از روزنامه‌های اصلاح طلب از احتمال کاندیداتوری محمود هاشمی شاهرودی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ خبر داد که با تکذیب دفتر وی همراه شد. اما بر اساس شنیده ها در صورت ردصلاحیت کاندیدای دولت، هاشمی شاهرودی می تواند گزینه مناسبی برای دولتی ها در انتخابات آینده باشد.
رسانه های منتقد دولت از احتمال کاندیداتوری اسفندیار رحیم مشایی به عنوان گزینه نخست دولت در انتخابات ریاست جمهوری آینده خبر می دهند؛ شخصی که از سوی اصولگرایان به نفر نخست جریان انحرافی شهرت دارد.
ضلع سوم قم
با وجود اختلافات جدی میان جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ضلع سومی نیز در جریان انتخابات ریاست جمهوری آینده مشغول مانورهای سیاسی است که همچون دو تشکل دیگر در شهر قم پایگاه دارد اما بازیگردان آن محمدتقی مصباح یزدی است.
جبهه پایداری در آستانه انتخابات مجلس نهم با افرادی چون صادق محصولی، کامران لنکرانی، روح الله حسینیان، مرتضی آقاتهرانی، حمید رسایی، مهدی کوچک زاده، حدادعادل و برخی اعضای سابق کابینه احمدی نژاد حول محور مصباح یزدی تشکیل شد.
پایداری ها اما نخستین نشست انتخاباتی خود را هفته جاری در تهران و با حضور غلامعلی حداد عادل برگزار کردند؛ پدر عروس آیت الله خامنه ای که نام او به عنوان کاندیدای احتمالی جبهه پایداری برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در رسانه ها منتشر می شود. به اعتقاد ناظران، با توجه به همسویی مواضع جبهه پایداری با تشکل نوظهور حوزه علمیه قم احتمال ائتلاف آنها جدی تر شده است.
۳ کاندیدای جامعه روحانیت
در میان درگیری های روحانیون اما علی عسگری از روحانیون نزدیک به هاشمی رفسنجانی یک روز پس از نشست جامعه روحانیت مبارز از احتمال جضور یکی از گزینه های هاشمی رفسنجانی، ناطق نوری یا حسن روحانی، در انتخابات ریاست جمهوری آینده خبر داد.
این سه نفر از اعضای شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز محسوب می شوند که پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم از حضور در جلسات آن خودداری کردند.
معاون پارلمانی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به احتمال کاندیداتوری یک نفر از بین هاشمی، ناطق و روحانی در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده گفت: برای کاندیداتوری در دولت فراگیر یا وحدت ملی چهره هایی مثل ناطق و روحانی منظور نظر آقای هاشمی برای کاندیداتوری هستند.
