پس از تصویب قطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل و در پی آن تصویب تحریم های جداگانه آمریکا و اتحادیه اروپا برعلیه ایران و درحالی که روز گذشته نمایندگان گروه 5+1، گروه مذاکره کننده با ایران در پرونده هسته ای اعلام کردند همچنان آماده ادامه گفت و گو در بحث مناقشه هسته ای هستند، علی لاریجانی و برخی از نمایندگان مجلس به جای مقامات دولت رشته سخن را به دست گرفتند و با طرح مسایلی مانند مقابله به مثل با تحریم ها، خواستار شرایط جدیدی برای ادامه گفت وگو ها شدند.
در همین باره علی لاریجانی در گفت و گویی با خبرگزاری مهر درباره این درخواست گروه 5+ 1 (آمریکا، روسیه، فرانسه، چین، بریتانیا به اضافه آلمان) گفت: “غربی ها و آمریکایی ها یک مسیر فریبکارانه را دنبال می کنند از یک طرف از ابزار زور در شورای امنیت به ناحق نسبت به ایران سنگ اندازی می کنند و از طرف دیگر پز سیاسی می دهند که ما کماکان آماده گفتگو هستیم.”
عضو شورای امنیت ملی تاکید کرد: “به اعتقاد من قصد آنان گفتگوی سالم نیست و دنبال این هستند که گفتگو کنند و بعد بگویند گفتگوها موفق نبود تا راه را برای کارهای بعدشان هموار کنند و این تئوری آنان است.”
رییس مجلس هشتم با بیان اینکه “ایران همیشه طرفدار گفتگو بوده اما این گفتگوها به مبانی جدید نیاز دارد” افزود: “درشرایط فعلی مهمترین کار جدا ازبحث مذاکرات سرعت بخشیدن به کار فناوری هسته ای است.غربیها باید بدانند هر وقت بخواهند ازراه بیراهه در مسیر ایران سنگ اندازی کنند ایران دو سه گام جدید بر می دارد و اگر می خواهند با ایران مذاکره داشته باشند این مذاکرات باید همه جانبه باشد.”
علی لاریجانی که پس از قطعنامه جدید تحریمی شورای امنیت برعلیه ایران(1929) نسبت به گذشته نقش پررنگ تری در سیاست خارجی ایران برعهده گرفته، همچنین با اشاره به جزییاتی از طرح مجلس هشتم برای مقابله با قطعنامه تحریمی گفت: “این طرح با همین استراتژی آماده شده که اگر طرف مقابل سخن درشت به ایران بگوید ایران گام های جدیدی بر می دارد. ما در این طرح دولت را ملزم کرده ایم که غنی سازی در حد 20 درصد را حفظ کند. اگر غربیها بخواهند از ابزار شورای امنیت به صورت ناحق استفاده کنند بر اساس مصوبه مجلس گام هایی را طراحی کرده ایم که بر می داریم و این پاسخ مهمی است به آنها که ما هم از نظر کمیت و هم از نظر کیفیت کار هسته ای را جلو می بریم.”
وی در ادامه با اعلام اینکه “در این طرح آمده که باید نسبت به برخی بازرسان و رفتار آنها از سوی دولت ممنوعیت هایی ایجاد شود” تصریح کرد: “بنا نیست که آژانس بین المللی انرژی اتمی لانه جاسوسان باشد که موضوع هسته ای ایران را بگیرند و به ابزاری برای امیال سیاسی خود تبدیل کنند.”
علی لاریجانی سپس با اشاره به تصمیم غرب در پی تحریم اخیر برای تجسس کشتی های ایرانی، همچنین خاطرنشان کرد: “در این باره نیز تصمیم مهمی برای مقابله به مثل گرفته شده و اگر بنا است برخی کشورها از ابزار خشن استفاده کنند و نسبت به کاروان های کشتی ایران که محصولات متعارف را حمل می کنند رفتار ایذایی داشته باشند باید بدانند که ایران مقابله به مثل خواهد کرد.”
مذاکره متوقف شود
همزمان با اظهارات علی لاریجانی، یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در واکنش به درخواست اخیر کشورهای گروه 5+1 اعلام کرد که: “بحث مبادله سوخت هسته‌ای باید فعلا متوقف شود.”
جواد جهانگیرزاده افزود: “کشورهای غربی هیچ استقبالی از پیشنهاد منصفانه ایران برای مبادله سوخت نداشتند، بنابراین طرح مجدد این بحث موضوعیتی ندارد و بی‌معنا است.”
او همچنین با اعلام اینکه “مجلس و دولت در تنظیم سازو کارهای پرونده هسته‌ای اتفاق نظر دارند” تصریح کرد: “پیشنهاداتی که از سوی دولت در نشست مردادماه ایران و گروه 1+5 مطرح می‌شود، با نظر مثبت مجلس همراه خواهد شد. نمایندگان مجلس دارای دیدگاه های یکسانی در بحث هسته‌ای با دولت هستند و پیشنهادات خود را از طریق دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی که پیگیر مباحث هسته‌ای است با دستگاه های ذی‌ربط در میان می‌گذارند.”
اظهارات جواد جهانگیرزاده درباره یکسان بودن نگاه مجلس با دولت درحالی مطرح می شود که علی لاریجانی پیشنهاد محمود احمدی نژاد در مورد ورود کشورهای جدید به جمع گروه 5+1 و همچنین ورود کشورهای ترکیه و برزیل در مناقشه هسته ای ایران را چنین تحلیل کرده است: “این موضوعی است که باید ابعاد مختلفش را سنجید. گفتگو با 1+5 بر اساس یک مبانی شکل گرفت و کشورهایی که نقش حضور دائمی در شورای امنیت دارند با این قصد که می خواهیم در یک مجموعه ای مسائل را حل کنیم موضوع گفتگو با ایران را مطرح کردند که الان از آن ایده فاصله گرفته ایم.”
رییس مجلس در عین حال ضمن ناکار آمد دانستن تلویحی طرح احمدی نژاد، بحث ورود برزیل و ترکیه به پرونده مبادله هسته ای ایران را غیر موثر توصیف کرده و افزوده: “ورود عناصر جدید به گفتگوها باید دید که چه نقشی می تواند به دنبال داشته باشد و الا برزیل و ترکیه که وارد صحنه شدند و باید بررسی کرد نقش آنها چقدر در پروسه حقوقی کار شورای امنیت موثر بود. هر چند در اینکه ورود برزیل و ترکیه در ایجاد فضای منطقی در افکار عمومی تاثیر داشت تردیدی نیست اما همه مسئله هم این نیست. اگر برای گفتگو بخواهیم ساز و کار تعریف کنیم مهمتر از عناصری که باید به مذاکرات وارد شوند موضوع مبانی و تعهدات طرفین است که به گفتگوها چارچوب می دهد و موضوع بعدی این است که چه عناصری می توانند موثر باشند.”
پاسخ های قاطع به تحریم ها
کشورهای غربی طرف مذاکره با ایران، همزمان با ادامه سیاست های جمهوری اسلامی در زمینه گفت و گو با کشورهای غربی، مذاکرات بی نتیجه با اعضای شورای امنیت سازمان ملل و بازگشت به روش “چانه زنی و خرید زمان” و همچنین پیشنهاد دوگانه “ترکیه- برزیل”، چهارمین قطعنامه تحریمی علیه ایران(1929] را در شورای امنیت طرح و تصویب کردند؛ پس از آن نیز آمریکا و همچنین اتحادیه اروپا هر کدام به صورت جداگانه قوانین تحریمی شدیدی برعلیه ایران به تصویب رسانده اند، اما گردانندگان جمهوری اسلامی همچنان بر مواضع خود پافشاری می کنند.
در همین راستا منوچهر متکی، وزیر امور خارجه دولت مستقر در تازه ترین اظهاراتش گفته است: “تصویب چنین قطعنامه‌هایی از دیدگاه ملت بزرگ ایران نه تنها خللی در برنامه کاملا صلح‌آمیز ایران وارد نمی‌کند بلکه عزم کشورمان را در ادامه راه فعلی برای توسعه فن‌آوری‌هسته‌‌ای صلح‌آمیز راسخ‌تر خواهد کرد.”
متکی پیش از این در نامه ای به اعضای اتحادیه اروپا ضمن “هشدار” درباره تحریم ها نوشته بود: “بدون شک چنین رویکرد خصمانه‌ای ممکن است پیامدهای ناگواری برای روابط جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا در پی داشته باشد.”
وزیر امور خارجه دولت محمود احمدی نژاد در این نامه که برای مقام‌های اروپایی ارسال کرد، همچنین نوشته بود: “چنین اقداماتی به یقین زیان بیشتری برای اتحادیه اروپا در مقایسه با جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت و آمارهای گذشته بیانگر همین موضوع است.”
نامه “هشدارآمیز” وزیر دولت مستقر درشرایطی به مقامات اروپایی رسید که محمود احمدی نژاد نیز پیش از تصویب قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه ایران، کشورهای غربی را به گپاسخی قاطعگ تهدید کرده بود.
پس از تصویب قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه ایران، سعید جلیلی نماینده آیت الله خامنه ای در شورای امنیت ملی و دبیر این شورا اعلام کرد که: “اکنون که غرب مسیر تقابل را برگزیده، باید منتظر پاسخ قاطع ایران باشد.”
البته پاسخ قاطع را هم محمود احمدی نژاد داد و با این لحن که: “چون بی‌اخلاقی کردید اولا ما مذاکره را عقب می‌اندازیم. مذاکره پایان مردادماه و نیمه ماه مبارک رمضان به بعد است. این جریمه‌ای است برای اینکه به نظر می‌آید باید ادب شوند که رسم گفت‌وگو با ملت‌ها را یاد بگیرند.”
