به دنبال سخنان محمود جعفری دولت آبادی دادستان عمومی و انقلاب در خصوص آزادی یکصد و سی نفر از زندانیان جرایم امنیتی با عفو رهبر جمهوری اسلامی به مناسبت فرا رسیدن عید فطر، دوازده نفر از زندانیان سیاسی بند ۳۵۰ زندان اوین آزاد شدند. به گزارش وب سایت کلمه “علیرضا کیا، حمزه کرمی، حمیدایزدیاری، معصوم فردیس، رامین چاوشی، آرش ریکی، علی ملیحی، قاسم شعله سعدی، اسماعیل صحابه، کوروش کوهکن، حمید مقدسی، حسین ثابت، امیر بهمنی و رحمان بوذری از بند ۳۵۰ زندان اوین آزاد شدند.“در آخرین ساعات دیشب نیز خبرها حکایت از آزادی فرشاد قربان پور،صدف ثابتیان،مژگان محمدیان،شمیم زین العابدینی،اشرف علیخانی،معصومه یاوری،میترا عالی،نازنین خسروانی،علی حاجی ملاحاجی،حمید مقدس،حسین ثابت،علی جمالی،محسن جوادی افضلی،آرش رهایی مهر،علی اخوان، بردیا آذرنیا،امیر مقامی فر،شهاب دهقان و سارنگ اتحادی داشت.گفته می شود آزادی زندانیان تا دیر وقت دیشب ادامه داشته و خانواده های زیادی در برابر در انتظار آزادی زندانیان خود بودند.
حمزه کرمی عضو ستاد میرحسین موسوی در پرونده معروف به سایت جمهوریت و مهدی هاشمی بازداشت و در دادگاه تجدید نظر به یازده سال حبس محکوم شد. قاسم شعله سعدی به اتهام نامه نگاری و توهین به رهبرجمهوری اسلامی از سال ۸۹ در زندان بود. علی ملیحی از اعضای ادوار تحکیم وحدت در بهمن ماه سال ۸۸ بازداشت و به چهارسال زندان محکوم شد. اسماعیل صحابه، از اعضای جبهه مشارکت هم به اتهام برگزاری دعای کمیل از بهمن ماه سال ۸۸ در زندان به سر می‌برد. رحمان بوذری روزنامه نگار و مترجم نیز در سال ۹۰ به دوسال حبس تعزیری محکوم شده بود.
به گفته دادستان تهران “عفو این دسته از محکومان بر اساس تقاضای عفو ارائه شده و نیز ابراز ندامت و پشیمانی از جرائم ارتکابی توسط آنان صورت گرفته است.”
وی در تکمیل این خبر اضافه کرد: “۹۰ نفر از محکومانی که عفو مقام معظم رهبری شامل آنان شده در حال تحمل کیفر هستند که با عفو معظم له مابقی دوران حبس اکثر آنان مشمول رافت اسلامی شده و از زندان آزاد خواهند شد.”
آنطور که جعفر دولت آبادی گفته چهل نفر از این افراد نیز شامل تحفیف مجازات شده اند: “در این فرمان عفو، مجازات حبس برخی از محکومان جرائم امنیتی نیز تخفیف و تقلیل یافته است.”
این نخستین بار نیست که قوه قضاییه جمهوری اسلامی به مناسبت های مختلف از جمله اعیاد مذهبی یا سالگرد انقلاب 57 زندانیان سیاسی-را آزاد می کند یا وعده آزادی آنها را می دهد. براساس عرف رایج، رییس قوه قضاییه با نظر کمیسیون عفو و بخشودگی این قوه در نامه ای به آیت الله خامنه ای اسامی تعدادی از زندانیان را برای عفو ارسال می کند و این اسامی در معاونت ویژه بیت رهبری بررسی و با تعدادی از آنها موافقت می شود.
در ادبیات مسوولان قضایی جمهوری اسلامی اما “زندانی سیاسی” وجود ندارد و به گفته آنها کسانی که بازداشت می شوند “متهمان امنیتی” هستند. به گفته غلامحسین محسنی اژه ای “تاکنون در قانون جرم سیاسی تعریف نشده است بنابراین تعبیر زندانی سیاسی صحیح نیست. کسانی که در فتنه سال ۸۸ دستگیر شدند محکومیت‌های متفاوتی پیدا کردند. افرادی که از گذشته خود پشیمان هستند پیشنهاد عفو می‌دهند و یکی از مشخصه‌های آن نیز همین است و پس از ارزیابی، کسانی که احساس شود وجودشان در بیرون مضر نیست از مرخصی، آزادی مشروط و یا عفو استفاده می‌کنند و به طور مشخص این افراد تقاضای عفو داشتند.”
سال 89 نیز صادق لاریجانی در نامه ای به رهبر جمهوری اسلامی از وی خواسته بود با عفو تعدادی از محکومان دادگاه های عمومی و انقلاب موافقت کند. اما در اطلاعیه ای که همزمان با اعلام این درخواست منتشر شد، افرادی که به اتهام “اقدام علیه امنیت داخل و خارج کشور” زندانی شده بودند در لیست عفوشدگان قرار نداشتند.
سال گذشته هم به مناسبت فرا رسیدن عید فطر هفتاد نفر از متهمان به اصطلاح “امنیتی” آزاد شدند. دادستان تهران همان زمان گفت این افراد به دلیل “جرائم امنیتی” در زندان بوده و یکصد نفر از آنان آزاد شده اند.
در میان آزاد شدگان سال گذشته اسامی کسانی چون “احسان عبده تبریزی، لاله حسن پور، زهرا جباری، کیوان فرزین، امیراصلانی، سورنا هاشمی، محسن غمین، محمد پور عبدالله، ارسلان ابدی، نازنین حسن‌نیا، سوسن تبیانیان، اکرم حیدریان، سما شاملو، فاطمه درویش، علی بهزادیان نژاد، حمیدرضا نجومی، ابوالفضل قاسمی، کوروش قاسمی، آرتین غضنفری، غلامرضا آزادی، میثم رودکی، امیرحسین قنبری، امید شریفی دانا، بهنام انصاری، روح الله میرزاخانی، مسعود یزدچی، محسن مختاری و سجاد مرادی” وجود داشت که به جز چند مورد، از چهره های ناآشنا بودند و اعلام نشد که این افراد از بازداشت شدگان کدامیک از اعتراض های پس از انتخابات ۸۸ بودند. سایت کلمه چندی بعد اعلام کرد این افراد کسانی بودند که چند هفته دیگر دوران حبس آنها به پایان می رسیده یا بیش از نیمی از دوران محکومیت خود را گذرانده بودند.
براساس اخبار مختلف، عفو شدگان ادوار مختلف شامل اعضای انجمن های پادشاهی، مجاهدین خلق و،. نیز بوده اند.
با این حال در اخبارمختلف عفو محکومان، خبری از آزادی چهره های شاخص اصلاح طلب یا روزنامه نگارانی که پس از انتخابات دستگیر و روانه زندان های طویل المدت شده اند، نبوده و هنوز نیست.
براساس اعلامیه های سازمان گزارشگران بدون مرز پس از آغاز اعتراض‌ها به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ۲۲ خرداد در ایران، بیش از یکصد روزنامه‌نگار بازداشت شدند. این سازمان در گزارشی دیگر، جمهوری اسلامی را با داشتن ۴۲ روزنامه نگار زندانی “بزرگ ترین زندان خبرنگاران در جهان” لقب داد. تعدادی از این روزنامه نگاران از جمله احمد زیدآبادی و بهمن احمدی امویی از نهادهای مستقل برنده جوایز آزادی مطبوعات شدند اما به دلیل حضور در زندان نتوانستند آنها را دریافت کنند.
آزادی زندانیان سیاسی پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ تاکنون مهم ترین خواست معترضان از حاکمیت بوده است؛ اکبر هاشمی رفسنجانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام که آن زمان رییس مجلس خبرنگان رهبری هم بود در نمازجمعه معروف ۲۶ تیرماه سال ۸۸، “آزادی زندانیان” را یکی از شروط عبور جمهوری اسلامی از “بحران” خواند: “ لازم نیست در این شرایط ما افرادی را که به این نامی که الان هست در زندان داشته باشیم. اجازه بدهیم اینها به آغوش خانواده‌هایشان بازگردند. نگذاریم بخاطر زندانی بودن یک عده دشمنان ما ما را سرزنش کنند شماتت کنند به ما بخندند.”
میرحسین موسوی، زهرا رهنورد و مهدی کروبی نیز در بیانیه های جداگانه خود خواستار آزادی زندانیان اعتراض های پس از انتخابات شده بودند اما خود نیز از اسفند ماه سال ۸۹ در حبس خانگی گرفتار شدند. سیدمحمد خاتمی رییس جمهور سابق نیز شرط حضور رسمی اصلاح طلبان در انتخابات را آزادی زندانیان سیاسی اعلام کرده بود.
با این وجود اگرچه همزمان با اظهارات دادستان تهران، اخبار تایید نشده از آزادی برخی زندانیان سیاسی و روزنامه نگاران در صفحه های مختلف فیس بوک منتشر می شود اما نشانه ها حکایت از وخیم شدن وضعیت سایر زندانیان دارد.
فاطمه کروبی، همسر مهدی کروبی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دهم از قطع دیدارهای خود با همسرش خبر داده است. از سوی دیگر دادستانی تهران با تمدید مرخصی ابوالفضل قدیانی از اعضای سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی که به علت مشکلات قلبی در بیرون از زندان اوین به سر می برد مخالفت کرده است. قدیانی در حال حاضر در بند ۳۵۰ زندان اوین است و شرایط مساعدی ندارد.
همچنین افزایش یکسال حبس دیگر به دوران محکومیت مهسا امرآبادی، روزنامه نگار و همسر مسعود باستانی به اتهام شرکت در تجمع اسفندماه سال ۸۸ تایید شده است.
