ایلان برمان
هفته گذشته دادستان آرژانتین آلبرتو نیسمان، کیفرخواست خود را در مورد بمبگذاری سال 1994 درانجمن اسرائیل و آرژانتین در بوئنس آیرس، که به یازده سپتامبر آمریکا لاتین مشهور است، منتشر کرد. وی ایران را مقصر این بمبگذاری که منجر به کشته شدن 85 نفر و زخمی شدن صدها تن شد اعلام کرد. وی یادآوری میکند که رژیم ایران در نیمکره غربی فعال است و حضورش بسیار فراتر از آن چیزی است که تصور میشود.
فعالیتهای ایران در قاره آمریکا در هشت سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است که بسیاری از آن در نتیجه روابط گرم محمود احمدینژاد و هوگو چاوز رئیسجمهور تازه درگذشته ونزوئلاست. تهران با استفاده از دروازه ونزوئلا روابطی را با دولتهای همفکر نظیر بولیوی و اکوادور و تماسهایی با کشورهایی نظیر پرو، نیکاراگوئه برقرار کرده است.
برخی از متخصصان میگویند، به رغم این پیشرویها، تلاش ایران تاثیر چندانی در این منطقه ندارد؛ اما کیفرخواست نیسمان چیز دیگری میگوید.
گزارش آرژانتین ادعا میکند که در سی سال گذشته ایران موفق شده بصورت بیصدا شبکه اطلاعاتی و مراکز مخفی خود را در حدود هشت کشور گسترش دهد: برزیل، پاراگوئه، اروگوئه، شیلی، کلمبیا، گویان، ترینیداد و توباگو و سورینامی. این زیرساختها به ایران در انجام بمبگذاری در مرکز اسرائیلی و همچنین برنامهریزی برای حملات دیگر، مانند تلاش ناموفق عبد الغدیر گویانی برای منفجر کردن یک تانکر سوخت در فرودگاه جان اف کندی نیویورک در سال 2007، کمک کرده است.
نیسمان همچنین عنوان میکند، این شبکه که به ایران این امکان را میدهد تا حملاتی را در منطقه یا علیه آمریکا انجام دهد، هنوز فعال است.
این شبکه حتی میتواند بزودی قویتر هم بشود. علت این است که آمریکای لاتین به عنوان یک کل، در وضعیت ناپایداری سیاسی قرار دارد. در ونزوئلا، نیکولاس مادورو، که جانشین هوگو چاوز شده با مشکلات عمده اقتصادی روبرو است و کشورش با کمبودهایی نظیر کاغذ توالت، شکر و آرد روبروست. در کلمبیا دولت خوان مانوئل سانتوس روند مناقشهبرانگیزی را برای صلح با شبهنظامیان افراطی فارک دنبال میکند که به تبع آن این گروه میتواند وارد سیاست شود و قدرت واقعی پیدا کند. حتی در خود آرژانتین نیز یک تمایل جدید و ملایمتر نسبت به ایران پا گرفته است و روابط تجاری و مذاکرات موسوم به “کمیسیون حقیقت یاب” برای بررسی پرونده مرکز یهودیان رشد کرده است. این پیشرویها میتواند فرصتهای جدید برای ایران فراهم آورد تا تاثیر و تواناییهای استراتژیک خود در منطقه را افزایش دهد.
در همین حال، آمریکا تلاش میکند واکنش مناسبی به جاهطلبیهای منطقهای ایران نشان دهد. سیاستمداران واشنگتن در اکتبر 2011 نسبت به فعالیتهای ایران در جنوب مرزهایشان آگاهی بیشتری پیدا کردند. آژانسهای انتظامی این کشور برنامهای را برای ترور عادل الجبیر، سفیر عربستان در یک رستوران در واشنگتن خنثی کردند؛ آنها ادعا میکنند برنامهریزی آن توسط نیروهای قدس سپاه پاسداران ایران در آمریکای جنوبی انجام شده بود.
در پاسخ به این وضعیت، سال گذشته جف دانکن نماینده جمهوریخواه آمریکا طرحی را برای مقابله با ایران در نیمکره غربی ارائه کرد. این طرح از کنگره گذشت و در ماه دسامبر به امضای باراک اوباما رسید. اما اینکه این استراتژی که تابستان امسال اجرایی میشود، نتیجهای خواهد داشت یا خیر هنوز مشخص نیست.
منبع: یواسای تودی - 7 ژوئن