تنگه هرمز را می‌بندیم

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» تهدید ۳۰ ساله جمهوری اسلامی رسما تکرار شد:

چند روز پس از هشدار فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی درباره احتمال بستن تنگه استراتژیک هرمز، معاون اول محمود احمدی نژاد تهدید کرد در صورت تحریم نفتی ایران، حتی “یک قطره نفت هم از تنگه هرمز عبور” نخواهد کرد.

محمدرضا رحیمی روز گذشته در “سومین همایش بین المللی ارتقاء توان داخلی” افزود: “اگر بنا باشد نفت ایران را تحریم کنند یک قطره نفت از تنگه هرمز عبور نخواهد کرد.”

او همچنین با بیان اینکه “ما علاقه‌ای به دشمنی نداریم اما غربی‌ها نمی‌خواهند نقشه‌های خود را رها کنند” گفت: “دشمنان زمانی دست از توطئه های خود بر خواهند داشت که با تمام قدرت آنها را سرجای خود بنشانیم.”

مقامات سیاسی و دیپلماتیک اتحادیه اروپا در هفته های اخیر از بررسی توقف خرید نفت از ایران خبر دادند و دیپلمات های این اتحادیه به همراه دیپلمات های آمریکایی، ژاپنی، کره جنوبی و بعضی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، در نشستی در رم به بررسی این موضوع و روش های دیگر تشدید تحریم ها علیه ایران پرداختند.

فرانسه و بریتانیا از بزرگترین قدرت های اقتصادی اروپا و جهان، بر گزینه تحریم خرید نفت از جمهوری اسلامی به منظور فلج سازی اقتصاد ایران تاکید دارند تا بدین وسیله بتوانند تهران را به کنار گذاشتن جنبه های نگران کننده برنامه هسته ای جنجالی اش وادار سازند.

در مقابل جمهوری اسلامی اعلام کرده برنامه اتمی و غنی سازی اورانیوم در خاک ایران صلح آمیز است و اهداف علمی و پزشکی را دنبال می کند.

ایران از بزرگترین دارندگان ذخایر نفت و از صادرکنندگان اصلی نفت خام در جهان و همچنین  از بنیانگذاران و اعضای کلیدی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) است که در چند دهه اخیر کنترل بازار نفت جهان را در اختیار داشته است.

ایران روزانه  حدود 3 میلیون بشکه نفت صادر می کند که حدود نیم میلیون آن به کشورهای عضو اتحادیه اروپا فروخته می شود.

پیش از این رستم قاسمی وزیر نفت جمهوری اسلامی هم در پایان برگزاری یکصد و شستمین اجلاس اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) هشدار داده بود که در صورت تحریم خرید نفت ایران از سوی کشورهای جهان، بازار نفت متشنج خواهد شد؛ او در عین حال گفته بود که جمهوری اسلامی قصدی برای مسدود کردن تنگه هرمز ندارد.

 

در انتظار “تصمیم بزرگان”

تنگه هرمز که جمهوری اسلامی تهدید کرده در صورت حمله نظامی یا تحریم نفت اقدام به بستن آن می کند، ایران و کشورهای نفت خیز و عرب حاشیه خلیج فارس را به آب های آزاد متصل می کند و به همین علت از اهمیت استراتژیک فوق العاده ای برای قدرت های جهانی و کشورهای منطقه خلیج فارس برخوردار است.

این تنگه با عرض نزدیک به ۵۰ کیلومتر و طول بیش از ۲۰۰ کیلومتر میان خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد و بخش قابل توجهی از نفت خام صادراتی جهان از کشورهایی چون ایران، عربستان سعودی، امارات متحدۀ عربی، قطر، کویت و عراق از آن می‌گذرد.

پرویز سروری، رئیس کمیته امنیت داخلی مجلس شورای اسلامی در آذرماه گفته بود که نیروهای مسلح  در تدارک برگزاری یک رزمایش دریایی در تنگه هرمز هستند و این رزمایش در آینده نزدیک انجام می‌شود.

رئیس کمیته امنیت داخلی مجلس شورای اسلامی تاکید کرده بود که تمرین برای بستن تنگه هرمز، بخشی از مانور برنامه‌‌ریزی شده نیروهای دریایی خواهد بود.

به دنبال این مسئله، نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی  رزمایشی با نام “ولایت ۹۰”را آغاز کرده که از سوم تا سیزدهم دی‌ماه در محدوده جغرافیایی شرق تنگه هرمز، دریای عمان، خلیج عدن و شمال اقیانوس هند برگزار می شود.

دریادار حبیب الله سیاری فرمانده نیروی دریایی ارتش پیش از آغاز این رزمایش گفته بود که “تصمیم نهایی” درباره بستن تنگه هرمز توسط “ّبزرگان” و “در صورت لزوم و در زمان لازم” گرفته خواهد شد.

ارتش ایالات متحده آمریکا سال هاست که ناوگان پنجم نیروی دریایی خود را در خلیج فارس مستقرو هدف از این اقدام  را تامین امنیت گذرگاه اصلی نفت جهان و کشورهای عربی در برابر تهدیدهای جمهوری اسلامی عنوان کرده است.

 

تهدید 30 ساله

تهدید صریح معاون اول رئیس جمهوری اسلامی درباره بستن تنگه هرمز در حالی صورت می گیرد که پیش از او، سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به تهدیدات مشابه فرماندهان سپاه و برخی نمایندگان مجلس گفته بود چنین طرحی “در دستور کار” تهران نیست.

رامین مهمانپرست 23 آذرماه در گفت‌وگو با شبکه خبری “العالم” در پاسخ به این پرسش که آیا جمهوری اسلامی ایران توانایی بستن تنگه هرمز به عنوان اهرم بازدارنده در برابر تهدید‌ها علیه ایران را دارد، گفته بود: “جمهوری اسلامی ایران بار‌ها اعلام کرده است که بحث بستن تنگه هرمز در دستور کار قرار ندارد، زیرا بر این باور است که ثبات و آرامش باید در منطقه برقرار باشد و همه کشورهای منطقه در سایه امنیت و آرامش برای پیشرفت و توسعه تلاش کنند.”

او در عین حال هشدار داده بودکه “اگر فضای منطقه جنگی شود، در آن صورت همه چیز جنگی خواهد شد.”

کنترل مرزهای آبی جنوب کشور در خلیج فارس و دریای عمان بیشتر بر عهده سپاه پاسداران است؛محمدعلی جعفری فرمانده کل این نیرو پیشتر در مورد تهدیدات نظامی موجود علیه جمهوری اسلامی گفته بود که “با توجه به موقعیت استراتژیک تنگه هرمز این موضوع [بستن تنگه هرمز] هیچ وقت از دستور کار ما خارج نمی شود.”

او همچنین مطرح کرده بود که اگر “دشمن خارج از تنگه هرمز بخواهد تهدیدی را متوجه ایران کند، قدرت مقابله به مثل وجود دارد و این استراتژی، هم اکنون در دستور کار ما است.”

علی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران نیز در بهمن ماه سال گذشته با اشاره به اینکه ایران توانمندی لازم برای بستن تنگه هرمز را دارد، گفته بود که “اگر هر عاملی و قدرتی کوچکترین حرکتی انجام دهد که به امنیت منطقه خدشه وارد شود، پاسخ بسیار قاطع به آن خواهیم داد.”

مسئولان جمهوری اسلامی در جریان جنگ هشت ساله ایران و عراق به کشورهای دیگر هشدار داده بودند که در صورت حمایت از صدام حسین، ایران تنگه هرمز را بر روی کشورهای جهان می بندد. با حضور نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا در خلیج فارس و باز کردن یک راهروی آبی بین این خلیج و دریای عمان از مسیر تنگه هرمز، جمهوری اسلامی برای خودداری از برخورد نظامی با ارتش آمریکا هرگز تهدید خود را عملی نکرد.