اتحادیه اروپا از اینکه محدودیت های مسافرتی را در مورد سه مقام ارشد ایرانی، که ترفیع شغلی گرفته اند، لغو کرده است، با انتقاد روبرو شده است .
علی اکبر صالحی وزیر امورخارجه، فریدون عباسی رئیس سازمان انرژی اتمی و رستم قاسمی وزیر نفت، که هرسه پیشتر مشمول محدودیت های سفر به کشورهای اتحادیه اروپا بودند، اکنون محدودیت های مسافرتی شان به کلی، و یا موقتا، لغو شده است.
صالحی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، هنگامی که توسط محمود احمدی نژاد در ماه ژانویه به مقام وزارت امورخارجه منصوب شد، توانایی اش برای تعامل با جامعه بین المللی مورد سووال قرار گرفت. اما کاترین اشتون رئیس امور خارجی اتحادیه اروپا به امید دستیابی به توافقی با ایران بر سر برنامه اتمی اش خیلی زود علامت داد که منع سفر صالحی می تواند لغوشود. اتحادیه اروپا در ماه مه منع سفر وی را به تعلیق انداخت تا او بتواند به نقش خود به عنوان یک مبادله کننده عقاید و نظرات با کشورهای دیگر عمل کند.
این اقدام پس از سفر وزیر خارجه همجنسگرای آلمان، گئیدو وستروله، به ایران صورت گرفت که برای اطمینان از آزاد شدن دو خبرنگار آلمانی که بدون داشتن مجوز کار به ایران رفته بودند، با احمدی نژاد دیدار کرد. برخی از مقامات ارشد اروپایی نیز بعد از انتخاب محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ضد همجنسگرایی ایران، به این کشور سفر کرده اند.
به عباسی دانشمندی اتمی، که در ماه نوامبر گذشته از سوء قصد منجر به کشته شدن یکی از همکارانش جان سالم بدر برد، شغل پیشین صالحی داده شد. پس عباسی هم اجازه یافت در ماه سپتامبر به وین سفرکند.
در ماه اوت، رستم قاسمی، فرمانده ای پیشین در سپاه پاسداران انقلاب - تشکیلاتی که گفته می شود مسئول کشتار و توقیف معترضین به تقلب های انتخابات سال ۲۰۰۹ است - پس ازآنکه وزیر نفت شد ، در مقام ریاست اوپک قرار گرفت، چرا که ایران فعلا رئیس دوره ای این کارتل نفتی است. انتظار می رود قاسمی در اجلاس ماه دسامبر اوپک حضور یابد.
شادی صدر، وکیل حقوقی و فعال سرشناس ایرانی، مستقر در لندن، که برای وضع محدودیت های مسافرتی در مورد مقامات ایران فعالیت کرده است، معتقد است تصمیم اتحادیه اروپا در این زمینه به معنای استهزاء و به مسخره گرفتن محدودیت های مسافرتی است. خانم صدر می گوید وضع محدودیت های مسافرتی چه فایده ای دارد اگرافراد مشمول بتوانند با یک جابجائی و ترفیع شغلی از زیر بار آنها در بروند؟
باربارا لوخبیهلر، نماینده پارلمان اروپا و رئیس پیشین دفتر تماس با ایران در اتحادیه اروپا می گوید منع مسافرتی عباسی و قاسمی موقتا لغو شده است تا آنان بتوانند در جلسات بین المللی در وین شرکت کنند.
وزارت خارجه بریتانیا می گوید این سه مقام ایرانی تحت تحریم اتمی بوده اند و تحریم این افراد ربطی به مسائل حقوق بشری ندارد. ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا در ماه سپتامبر در سازمان ملل با صالحی دیدار کرد.
بریتانیا به دلیل اسم نبردن از مقامات ایرانی که هدف تحریم ها بوده اند، مورد انتقاد قرار گرفت.
در هفته های اخیر وسائل ارتباط جمعی در ایران گفته اند نام قاسمی از فهرست افراد مشمول منع مسافرت ها حذف شده است ، اما یک سخنگوی خانم اشتون ضمن رد این ادعا می گوید وی فقط می تواند برای شرکت در جلسه اوپک سفر کند.
فعالان سیاسی معتقدند اتحادیه اروپا در تصمیمات اخیرش راجع به محدویت های مسافرتی مربوط به ایران به قدر کافی شفاف نبوده است و می گویند در داخل اتحادیه اروپا نیزدر مورد این تصمیم ها یک نواختی دیده نمی شود. مفسری که خواسته است معرفی نشود می گوید بعضی از کشورهای اتحادیه اروپا، بخصوص ایتالیا و آلمان قبلا در ایران سرمایه گذاری کرده اند، و تردید آنها در مورد محدویت ها امری بدیهی است. گفته می شود آمریکا از لغو محدودیت ها ناراضی است.
لوخبیهلر در این مورد می گوید: “من ترجیح می دادم در مراحل اولیه از این موضوع با خبر می شدم، افکار عمومی حق دارد از دلایل چنین تصمیم گیری باخبر شود. اتحادیه اروپا اگر تصمیم دارد که ایران را منزوی کند، تصمیم اشتباهی گرفته است”
ماریتچه اسکاکه، یکی از اعضای پارلمان اروپا، می گوید: “تحریم های اقتصادی که جوامع بین المللی در مورد ایران بکار بسته اند با سیاست حکومت ایران که خود را منزوی کرده است، تطابق دارد.”
ممکن است اتحادیه اروپا به دلیل سفری که اعضای پارلمان اروپا به ایران دارند، در مورد سفر این سه مقام ایرانی، آسان گیری می کند.
درعین حال، محمود خاوری، مدیر بزرگترین بانک ایران به کانادا گریخته است و متهم به شرکت در اختلاسی 2.6 میلیارد دلاری است. شادی صدر می گوید “او تابعیت دوگانه دارد. مقامات ایرانی راه عبور از سختگیری های بین المللی را پیدا کرده اند. مقامات ثروتمند ایرانی پول هایشان را در کشور های دیگر سرمایه گذاری می کنند و تابعیت دوگانه دارند و براحتی سفر می کنند.”
گاردین، 7 اکتبر
