گزارش

قیصر ، چهل  سال بعد

در ابتدای جلسه وپس از اکران اثر مسعود نجفی، سیف‌الله صمدیان دبیر جشن تصویر سال و مجری مراسم با اشاره به غیبت مسعود کیمیایی در این جلسه گفت: وی  به دلیل بیماری نعمت حقیقی دوست و همراه سالهای دورش چند روز است از این فیلمبردار برجسته سینمای ایران مراقبت می‌کند و به همین دلیل نتوانست در این جلسه حاضر شود.

پرویز نوری به عنوان اولین سخنران ومنتقد اثر کیمیایی درباره روند تاثیرات سینمای وی در دوران قبل از انقلاب لب به سخن گشود وضمن تقدیر از سازندگان “قیصر”به مسعود کیمیایی به دلیل توجه وافرش به نحوه ارتباطات اجتماعی و خانوادگی تبریک گفت وافزود:بسیاری از آثار هنری پس از گذشت سال ها از زمان تولیدشان رنگ وروی می بازند وتاریخ مصرفشان تمام می شود اما این فیلم می توانست آغازگر یک جریان طلایی درکانال هنر و سینما باشد .“قیصر” چهره سینمای ایران را دگرگون کرد و فرآورده های زیادی را به بار آورد که اغلب آنها در همان نخستین روزهای اکران بیات شدند.

نوری درادامه از تاثیر پرمایه دوبله منوچهر اسماعیلی در فیلم گفت:منوچهر اسماعیلی دوبلوری است که دنیا نمونه آن کمتر یافت می شود.اسماعیلی به راستی با تغییرات اعجاب انگیز خود درصدا نقطه قوت های فیلم را چند برابر کرد.

پس از وی ،مسعود نجفی (کارگردان قیصر،چهل سال بعد) درباره مراحل پیش تولید و تولید فیلم خود گفت:درواقع فکر و ایده اصلی ساخت این فیلم از لحظه ای شکل گرفت که با آقای مسعود کیمیایی به ملاقات مرحوم عباس شباویز رفتیم.آقای شباویز در بیمارستان بستری بودند و همان روز تصمیم گرفتیم که به سرعت مراحل پیش تولید را مهیا کرده و دوهفته بعد تصویر برداری آن آغاز شد.تصویربرداری مستند “قیصر40 ساله “با همکاری خانواده زنده یاد شباویز،جمشید مشایخی،مازیار پرتو ومنوچهر اسماعیلی درمنزل تهیه کننده محترم قیصر اولیه واقع در شهرستان کرج صورت گرفت.از همه عزیزان به دلیل نواقصی که در اثر ملاحظه می کنند عذرخواهی می کنم وامیدوارم آن را به حساب بی تجربگی حقیر بگذارند.هدفم از تولید این اثر این بود که پس از سال ها به یکی از فیلم های تاثیر گذار سینمای ایران بپردازم ،ضمن اینکه اصلا علاقه زیادی به این کار آقای کیمیایی دارم.

جواد طوسی ،یار ومنثقد همیشگی آثار کیمیایی در گفته های خود “قیصر” را یکی از برجشته ترین فیلم های تاریخ سینمای ایران دانست و گفت:تولید قیصر در سینمای ایران تکرار ناپذیر است.کیمیایی با دقت و ظرافت همیشگی خود به رسم نمودار فرهنگی جامعه خود پرداخت و ضمن این تلاش کرد تا مراتب دیالوگ نویسی،ریتم،بازی ها و کارگردانی را به موقع و به جا به مخاطب خود ارائه دهد.علت موفقیت ها و ماندگاری های “قیصر”آگاهی های کارگردان و عوامل یکدست سینمای 40 سال قبل از چالش های درونی وبیرونی اجتماع شهری و روستایی خود بود نه ابطال وسانسورهای بی جهت.رفاقت و صمیمت های پشت صحنه عوامل این فیلم را به شکل عجیبی روبروی شوت های دوربین می بینیم .علت اوج وفرودهای آثار سال های اخیر کیمیایی گم شدن همان زنجیره دوستی هاست وعلت آن ارائه فرهنگ غلط از سوی برخی افراد به بدنه سینما است.رفاقت هایی که فی مابین کیمیایی،مانفردزاده ،نعمت حقیقی وبهروز وثوقی وجود داشت.فرصتی که عباس شباویز به یک جوان معترض سیاست های اجتماعی برای تولید یک اثر داد ماندگاربود.فرصتی که امروز تبدیل به غنایم روزگار ما شده است.امیدوارم فیلم های مستندی که در این سال درباره یک اثر بزرگ سینمایی کشورمان شکل گرفته است بتواند در مسیر صحیح تاثیرگذار باشند.حداقل اکران چنین فیلم هایی این است که ما یادمان باشد که چه بودیم وحالا کجاییم.

منوچهر اسماعیلی ، دوبلور پیشکسوت حاضر در جلسه بود.وی که در فیلم “قیصر به جای دوشخصیت دایی جان و قیصر سخن گفته بود درباره فضای جلسه گفت:جلسه امروز با تمام صمیمیت هایش یک نفر را کم دارد و همه ما جای او را خالی نگاه می داریم.مسعود کیمایی.کسی که فرصت های بسیاری را به جوانان و هنرجویان می سپارد.دیگر یاد بهروز وثوقی را گرامی می دارم که از دوران دبیرستان با هم حال و روزهایی داشتیم.من اهل کرمانشاه واو آذری زبان ایرانی .باید رنگ ولعابی به یک قصه می دادیم وچه خوش بود خاطرات آن دوران شگفتی ساز.بهروز از همان ابتدا متوجه علاقه ام به سینما شده بود و معمولا از مدرسه فرار می کردیم وبه دیدن آثار اکران شده تماشاخانه ها می رفتیم.آغاز کار سینمایی ام به پلاکاردنویسی بود و این او بود که کم کم مرا شیفته بازیگری کرد تا به امروز.یادش گرامی و سرش سلامت.دیگر از جمشید مشایخی سپاسگزارم که قدر لحظات در بازیگری را ،عشق را و عاشقی را به من آموخت.

از چهره های نام آشنای بازیگری سینمای ایران بهمن مفید بود که با تاخیر 1 ساعته خود وارد سالن شد و مورد تشویق همگان قرار گرفت.وی پس از قرار گرفتن در پشت تریبون برنامه گفت:من 4 ساعت است که با راننده آژانس به دنبال خانه هنرمندان هستم.راننده به من گفت شما چطور هنرمندی هستی که خانه هنرمندان را نمی شناسی و من در پاسخ به او گفتم که 35 سالم بود که به من گفتند دیگر بازی نکن و مرا از فعالیت های هنری محروم کردند.معلوم است که چنین جایی را نخواهم شناخت.

سیف‌اله صمدیان درادامه  گفت:یک عده اسم‌ها را ظاهرا خودمان سعی می‌کنیم، سانسور کنیم مانند بهروز وثوقی، پوری بنایی و خود بهمن مفید. حیف از سردرگمی و نام‌هایی که امروز می‌توانستیم از صحبت‌هایشان استفاده کنیم و امیدوارم در این موارد کمی باهوش‌تر عمل کنیم.

مفید هم با تایید سخنان وی درباره همکاران تهیه “قیصر”گفت:این فیلم مدیون تلاش های کیمیایی،مشایخی و منوچهر اسماعیلی است.اسماعیلی بزرگترین دوبلور سینمای ایران است که با حنجره طلایی خود به این فیلم رنگ ولعاب بخشید.وی سپس با گلایه از عدم رشد سینمای ایران در سال های پس از انقلاب خاطر نشان کرد:متاسفانه پس از انقلاب یا فیلم های جنگی تولید شده ویا کارهای مبتذلی که به نام سینمای کمدی از آن یاد می شود ودردهه اخیر هم که به موضوعات تاریخی پرداخته شده است.بنابراین جایی برای سینمای اجتماعی در پرده های سینماها وجود ندارد واین یعنی رفتن به اعماق چاهی که نه عمق آن مشخص است و نوری برای تابش وجود دارد.چهل سال است که از قیصر کیمیایی گذشته و امروز باید قیصری آماده شود که مطابق با حقایق اجتماعی باشیم.این کار ترس دارد اما با افزایش ظرفیت ها می توان چنین کرد.درآن سال ها تلاش سینماگران این بود که دررقابت با اکران فیلم های خارجی آثار بهتری بسازند تا تماشاگران ایرانی را به سالن های خود بکشند.انگیزه ها بالا بود و فعالیت ها دوچندان.اما با حذف اکران فیلم های خارجی انگیزه ای باقی نمانده است.معلوم است که سینمای ایران هرروز کوچک وحقیر تر خواهد شد.

هنگام نمایش فیلم جمعیت زیادی در سالن حضور داشتند و عده‌ای هم ایستاده برنامه را دنبال می‌کردند.