فرناز فصیحی
روز یکشنبه و همزمان با نمایش های امنیتی در پایتخت ایران، آرامش نسبی و شکننده ای در بخش هائی از شهر برقرار شد. با این حال، افزایش دامنه بازداشت ها و ادامه بن بست سیاسی، از احتمال وسعت یافتن شکاف میان صاحبان قدرت در ایران حکایت دارد.
فردای روزی که همراه با یکی از خونبارترین برخوردها در هفته پس از انتخاب محمود احمدی نژاد بود، رسانه های دولتی ایران خبر از بازداشت پنج عضو یکی از برجسته ترین خاندان های سیاسی کشور دادند. دختر و نوۀ هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور سابق ایران به دلیل شرکت در تظاهرات روز یکشنبه، به جمع بازداشت شدگان پیوستند. البته بعداً اعلام شد تمامی اعضای این خانواده آزاد شده اند.
عوامل امنیتی ضمناً مازیار بهاری، خبرنگار مجله نیوزویک در تهران را نیز بازداشت کردند. به گفته این مجله، وی مستندهائی از اعتراضات تهران تهیه کرده است. به گزارش رسانه های محلی، بهاری در میان 24 خبرنگار و وبلاگ نویسی است که از زمان آغاز مناقشه هفته گذشته بازداشت شده اند. شبکه خبری بی بی سی نیز اعلام کرد خبرنگار دائم آن شبکه در ایران نیز اخراج شده است.
نیروهای امنیتی مجهز به باتوم و سلاح روز یکشنبه در مرکز و جنوب تهران، محلی که اعتراضات از دامنه گسترده تر و خشونت های بیشتر برخوردار بودند، به فاصله چند یارد از یکدیگر حضور یافته اند. لباس شخصی های متعلق به گروه شبه نظامی بسیج، نیروهای داوطلب نظامی، موتورسواران خیابانی و گارد ویژه به پراکنده کردن مردم و ماشین ها در تقاط های شهر مشغول بودند. بالگردها نیز درفضای شهر به پرواز درآمده بودند.
پس از یک هفته ناآرامی در کشور، هنوز آمار قطعی از تعداد تلفات در اختیار نیست. دولت تعداد کشته شدگان را 13 نفر و مجروحان را صدها نفر اعلام کرده است. برخی از خانواده ها در صبح روز یکشنبه در کلانتری ها، زندان ها، بیمارستان ها و سردخانه ها به دنبال عزیزانشان بودند. صدها نفر از اعضای خانواده قربانیان خشونت های روز یکشنبه به نشست اعتراض آمیزی دست زدند که با ورود نیروهای امنیتی، پراکنده شدند.
میر حسین موسوی که اکنون به رهبر مخالفان تبدیل شده است، سرکوب خشونت بار معترضان از سوی دولت را محکوم کرده و اعلام کرده است تا پای شهادت در کنار آنان خواهد ایستاد.
آقای موسوی در وب سایت خود گفته است موضع وی در قبال تقلب انتخاباتی تغییر نکرده است. وی و طرفدارانش آشکارا از دستور آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی کشور که در جریان نماز جمعه تهران خواستار پیگیری منازعات انتخاباتی از مجاری قانونی شده بود، سرپیچی کرده اند.
نهاد تحقیقاتی چتم هاوس در لندن در جریان گزارش منتشر شده خود در روز یکشنبه که بر اساس آمار رسمی اعلام شده از سوی وزارت کشور ایران در انتخابات سال 2005 و 2009 تنظیم شده، نسبت به برخی نتایج انتخاباتی، تردیدهائی وارد کرده است. محققان اعلام کرده اند در دو استان با اکثریت محافظه کار در کشور، تعداد رأی دهندگان از 100 درصد فزونی یافته است.
گزارش نشان می دهد در استانی دیگر، آقای احمدی نژاد برای مطابقت با آرای اعلام شده، می بایست علاوه بر کسب مجدد آرای سنتی خود، درصد بالائی از آرای کسانی را نیز کسب کرده باشد که قبلاً به وی رأی نداده اند.
یکی از اسرارآمیز ترین مسائل در انتخابات مورد اختلاف ایران، به نقش آقای رفسنجانی رئیس جمهور سابق باز می گردد. وی به عنوان یکی از قدرتمندترین مردان ایران، رئیس نهاد روحانی است که رهبرعالی را عزل و نصب می کند. هرچند وی یک مصلحتگرای محافظه کار است، اما در مواردی با آقای احمدی نژاد درافتاده و از نامزدی آقای میرحسین موسوی حمایت کرده است. فرزندان وی که در همایش های موسوی شرکت کرده اند، از سوی آقای احمدی نژاد، برچسب “آقازاده های ثروتمند” خورده اند.
برخی تحلیلگران براین عقیده اند که میان وی و آقای خامنه ای بر سر اعلام نام جانشین بعدی رهبر عالی اختلافات عمیقی پیش آمده است. عیسی سحرخیز تحلیلگر سیاسی در تهران گفت: “منازعه تا آن بالا امتداد پیدا کرده است. این دیگر فقط به انتخابات مربوط نیست.”
منبع: وال استریت ژورنال- 22 ژوئن
online.wsj.com/article/SB124557832127834827.html
