جو کلاین
جوان کول (استاد تاریخ آسیای جنوبی و خاورمیانه در دانشگاه میشیگان)، معتقدست مذاکرات به اعلام آتش بس از سوی شیعیان عراق – اگر واقعیت داشته باشد- در قم صورت گرفته است. جالب است که تعدادی از اعضای ائتلاف مالکی، سراغ صدر را در ایران، جایی که سرمنشاء اعتبار مذهبی اوست، می گرفتند.
جالب است که توافق لازم، بعد از درخواست روشن توقف خشونت ها از سوی ایران، بدست آمده است. به هرحال نفوذ سیاسی ایران در عراق بعد از پنج سال، خیلی بیشتر از دستگاه دیپلماسی بوش در آنجا است.
با اینحال، محل استقرار صدر خیلی مهم نیست. او مورد پشتیبانی ایرانی ها بوده و ممکن است در قم مشغول تکمیل تحصیلات خود باشد، اما این به این معنی نیست که او مهره خامنه ای است. در واقع قم به یک مرکز مخالفان رژیم فعلی ایران تبدیل شده و بعضی از شناخته شده ترین آیت الله های گوشه گیر –از جمله آیت الله حسینعلی منتظری- را در خود جا داده است. او تا زمانی که لب به انتقاد از خمینی ، به دلیل نقش روحانیون در دولت، باز نکرده بود، جانشین وی محسوب می شد. جنبش مقتدی صدر هم بر خلاف رقبای او – شامل مجلس اعلای اسلامی عراق و سپاه بدر که هر دو در زمان حکومت بعثی ها در ایران شکل گرفتند- رنگ و بوی ملی گرایی عراقی دارد و به نظر می رسد مستقل باقی خواهد ماند.
سرانجام اینکه به نظر می رسد این ماجرا کمک بزرگی به موقعیت صدر نموده است. برای رهبری که معمولاً از سوی منابع اطلاعاتی ایالات متحده به عنوان یک کودن سرگرم بازی های ویدئویی نام برده می شود، ظاهراً به دنبال هر انتقادی رشد بیشتری می کند. اکنون فکر خوبی است که دولت ایالات متحده راهی پیدا کند که این فرد را به بازی بگیرد.
به هرحال دولت فعلی آمریکا نشان داده است که به فکر های خوب توجه چندانی ندارد. به طور قطع، اظهارات بوش که گفت “ارتش عراق” مشغول نبرد با “تروریست ها” در بصره است، بدترین پیام ممکن را به نمایش می گذارد. تا زمانی که یک دولت معتبر در عراق بر سر کار نیست، ارتش معتبری هم در کار نخواهد بود. صدر هم نشان داده بدون مشارکت او، دولت معتبری در عراق شکل نخواهد گرفت.
منبع: تایم – 31 مارس