پس از چند روز استثنائی در ایران، هنوز پیش بینی اینکه وقایع تهران به کدام سو خواهد رفت، نمی تواند با قطعیت همراه باشد. دیروز حجم گسترده ای از عملیات امنیتی با حضور نظامیان، پلیس ضد شورش و شبه نظامیان لباس شخصی با هدف سرکوب اعتراضات بیشتر در تهران به اجرا درآمد.
برای متفرق کردن 3000 معترضی که در میدان انقلاب تهران و در خودداری از پذیرش آنچه سرقت انتخاباتی توسط محمود احمدی نژاد رئیس جمهور کشورشان می خوانند، گردهم آمده بودند، از گاز اشک آور و ستون های پرفشار آب استفاده شد. گزارش هائی نیز از انفجار و خشونت در جاهای مختلف شهر تهران مخابره شد.
رویدادهای روزهای اخیر در تهران با سرعت بسیاری همراه بوده است. پس از آخرهفته گذشته که امیدهای مخالفان برای پیروزی در انتخابات به یأس تبدیل شد، ابراز علنی قدرت مردم ایران به شدت بالا گرفت، ناآرامی هائی که با سرکوب سنگین مقامات روبرو شد و 15 کشته برجا گذاشت و روز جمعه نیز با هشدار نهائی آیت الله علی خامنه ای رهبر عالی کشور همراه بود.
آیت الله علی خامنه ای از تمام شیوه های مورد استفاده یک رژیم تحت فشار استفاده کرد و اصرار داشت نتایج انتخاباتی، خالی از هر گونه شبهه ای است. وی درحالیکه به مخالفان و معترضان هشدار می داد از به چالش کشیدن نتایج خودداری کنند، آنها را مسؤول “خونریزی و اغتشاش” های بعدی خواند. خامنه ای تلاش کرد “دشمنان” ایران، خصوصاً انگلستان را که وی “خبیث ترین دشمنان” تعبیر می کرد، بانی وضع موجود معرفی کند. ممکن است این سخنان، نهیبی هم به تلاش های باراک اوباما برای اجتناب از جانبداری میان محمود احمدی نژاد و میر حسین موسوی بوده که البته می توانست برگ برنده ای در اختیار رئیس جمهوری فعلی قرار بدهد.
درحالیکه پاندول زمان در مسیر آزادی و دموکراسی به نوسان درآمده است، باید منتظر ماند و دید آیا سال 1387 نظیر سال 1357 یک نقطه عطف برای ایران خواهد بود یا خیر. صرفنظر از هر اتفاقی که بیافتد، اوضاع برای احمدی نژاد دیگر عادی نخواهد بود. شکاف حاصل در جامعه ایران و رهبری آن کشور عمیق است و مشروعیت کشور در داخل و در سطح دنیا با ابهام و تردید روبروست.
وقایع تهران نشان داد تکنولوژی نوین قادر به دور زدن سانسور است. درحالیکه مقامات ایران سرعت اینترنت را کند کرده اند، حاضران در خیابان ها به وب سایت اجتماعی تویتر متوسل شده اند. پیام های تویتری آنها به مخاطبان عظیمی در سراسر دنیا مخابره شده و دنیا را در جریان آنچه در حال وقوع است،قرار می دهد. مسؤولان ایران نمی خواستند اخبار به خارج درز کند، اما عزم مردم در کنار کارآئی تکنولوژی این کار را شدنی کرد.
البته این اقدامات، تمایل به سرکوب نزد مسؤولان را از بین نخواهد برد. سانسور همچنان ابزار قدرتمندی در دست رژیم های خودکامه است، درست نظیر تهدید به تحریم و تنبیه برای کسانی که از اینترنت برای ارتباط با دنیای خارج استفاده می کنند. از دانش فنی هم می توان برای سرکوب و هم آزادی خواهی استفاده کرد.
رژیم های خودکامه، ایران را به عنوان نمونه ای می نگرند که حتی در دموکراسی های نیم بند به محض یک گشایش چه اتفاقاتی می تواند رخ دهد. به راه افتادن توده های اعتراضی در ایران بازتاب میل گریز از زیر یوغ سرکوب، شکست های اقتصادی دهه های نابسامان گذشته و دولت منزوی است. حکومت ها می توانند سعی در خاموش کردن مردم از طریق سرکوب و سانسور کنند. اما در نهایت، چیزهائی هست که از 20 سال گذشته آموخته ایم. تنها به فیلیپین در دهه 1980 و اوکراین چند سال پیش فکر کنید: قدرت مردم می تواند به پیروزی ختم شود.
منبع: تایمز آنلاین- 21 ژوئن
