علی لاریجانی می‌گوید برای ریاست مجلس نهم حساسیتی ندارد اما در آخرین روزهای مجلس هشتم هم تلاش حداد عادل برای رسیدن به کرسی ریاست بیشتر شده هم کنایه‌های لاریجانی به کسانی که “فکر می‌کنند مجلس کم‌سر و صدا خوب است”. لاریجانی این بار با انتقاد صریح از روند طی شده در استیضاح وزیر کار و رفاه، ضمن دفاع از کارنامه مجلس هشتم گفته است: “مجلس دبستان نیست که همه روپوش بپوشند و در آن بنشینند و یک جور حرف بزنند. مجلس افکار مختلف و سلایق مختلف دارد و باید نظرات را بگویند.“و همچنین اینکه: “مکانیزم مجلس حکمیت نیست. مکانیزم مجلس، مکانیزم دیگری است.”
نظراتی از “بیرون” برای انتخاب رییس
علی لاریجانی با انتخاب مجدد در حوزه انتخابیه قم دغدغه‌ای برای حضور در دور نهم مجلس شورای اسلامی که از نهم خرداد آغاز می‌شود، ندارد اما در مورد جایگاه ریاستش چرا. او در گفت‌وگویی مفصل با ایسنا، وقتی در برابر سئوالاتی در مورد ریاست مجلس و تمایل برای ادامه حضور در راس قوه مقننه قرار می‌گیرد، چنین توضیح می‌دهد: “12 نفر عضو هیات‌رییسه با رای مستقیم نمایندگان برای یک سال انتخاب می‌شوند و این انتخابات هر سال تجدید می‌شود. بنابراین هیچ نقش بیرونی وجود ندارد. البته ممکن است افرادی در بیرون هم لابی کنند و به طور طبیعی ممکن است نمایندگان بخواهند نظراتی را از بیرون بگیرند ولی سازوکار آن درونی است و ربطی به بیرون ندارد… شما رسانه‌ای‌ها خیلی دنبال این مسائل هستید و در رسانه‌ها می‌بینم که این موضوع مطرح است. شاید هم برای شما جذابیت دارد… به طور طبیعی در معرض انتخاب نمایندگان هستم، نه اینکه نیستم چون رییس مجلس فعلی هستم ولی باید نگاه کرد و دید نمایندگان چه تمایلی دارند، من خیلی حساسیتی به این موضوع ندارم.”
اما لاریجانی وقتی می‌خواهد از کارنامه مجلس هشتم دفاع کند و یا به ماجرای “مفتضح” شدن مجلس در جریان استیضاح منتفی شده وزیر کار و رفاه بپردازد، از عباراتی استفاده می‌کند که غلامعلی حداد عادل و طیف همسو با او را مد نظر دارد. در جریان آن ماجرا، حداد عادل به دیدار مرتضوی رفت و تلاش کرد تا به عنوان “حکم” هم رییس جنجالی سازمان تامین اجتماعی را راضی به استعفا کند و هم نمایندگان را از استیضاح وزیر پشیمان. او در زمینه مرتضوی کاری از پیش نبرد اما بحث استیضاح را منتفی کرد. لاریجانی در مورد این موضوع می‌گوید: “در اینکه یک ساز و کار حکمیت را دنبال کردند فی نفسه اشکالی نیست، ربطی به مجلس ندارد، بلکه مربوط به استیضاح‌کنندگان است… صبح روز استیضاح که من سئوال کردم استعفا علنی نشده بود. روز قبل از آن نیز آقایان به اینجا آمدند و من به آنها گفتم که اگر از سازوکار حکمیت استفاده کنید قاعدتا می‌خواهید استعفا صورت گیرد، یعنی باید استعفا داده شود و پاسخ قبول استعفا نیز اعلام شود؛ آقایان گفتند بله ما همین را قبول داریم که استعفا داده شود، علنی شود و پاسخ آن نیز از طرف آقای رییس‌جمهور علنی شود. اگر این‌طور شود که موضوع استیضاح منتفی است. من تا شب تصورم این بود که آقایان که در جلسه به من گفتند دنبال این هستیم که استعفایی که قدری نزدیک شده انجام شود و بعد پاسخ علنی شود، تا شب انجام می‌دهند ودر غیر این صورت صبح استیضاح است. آنچه رخ داد این نبود. صبح که آقایان اینجا آمدند معلوم شد که استعفا به قول آقایان داده شده اما علنی نشده است و بعد هم پذیرشی صورت نگرفته بنابراین بخشی از کار انجام شده و بخشی انجام نشده بود.منتهی ظاهرا پیش خودشان متقاعد شده بودند که این کار درست است تا استیضاح انجام نشود.”
او اضافه می‌کند: “ایشان ظاهرا کنار نرفت. من هم اخباری که از رسانه‌ها می‌شنوم قدری متفاوت است و نشان می‌دهد که موضوع شکل مناسبی پیدا نکرد… در این مسیرها اگر ما از حکمیت نیز استفاده می‌کنیم باید تا پایان کار به آن پایبند باشیم. مکانیزم مجلس حکمیت نیست. مکانیزم مجلس، مکانیزم دیگری است. البته آقایان می‌توانند خود از حکمیت استفاده کنند ما نمی‌توانیم مانع شویم ولی اگر استیضاحی صورت می‌گیرد باید از ابتدا متقن باشد و وسط کار نیز از این‌گونه امور پیش نیاید که وجهه خوبی ندارد.”
رییس مجلس هشتم در پاسخ به این سئوال که نظرش درباره اینکه برخی معتقدند در مجلس هشتم عده‌ای پدرسالار بودند چیست، چنین پاسخ می دهد: “این از آن وصله‌هایی است که هیچ به مجلس هشتم نمی‌چسبد. یعنی در مجلس هشتم اصلا این جنس کار موجود نبود. علتش هم این بود که خودم هم در اداره مجلس قایل به چنین فکری نبودم. یعنی یک عده نمی‌توانند برای مجلسی‌ها تعیین تکلیف کنند. لذا نه این کار را قبول دارم نه مجلس باید این را بپذیرد. این هم اقتدار مجلس را کاهش می‌دهد و استقلال مجلس را هم تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.”
در ادامه این صحبت‌ها، مواضع لاریجانی قدری شفاف‌تر می‌شود و می‌گوید: “همانقدر نظارتی که بر کودکستان، دبستان و دبیرستان هست، نمی‌شود بر مجلس داشت… کسی نمی‌تواند بر مجلس نظارت کند چراکه نمایندگان امنای ملت هستند و خبرگانی هستند که از شهرها می‌آیند. بالاتر از این نیست که نظارت شود. {مجلس} قوه‌ای است که زیرنظر مقام معظم رهبری است و این تنها جایی است که زیرنظر ایشان است. جای دیگری نمی‌تواند بر مجلس نظارت کند.”
و درباره اختلافات مجلس با دولت هم عنوان می‌کند: “استیضاح در مجلس هشتم نسبت به مجالس دیگر زیاد نبود ولی تعداد سئوالات قدری بیشتر بود. البته نه به آن میزان که تبلیغ می‌کنند و می‌گویند سه هزار سئوال در مجلس هشتم وجود داشته است. خیلی از این سئوال‌ها پس گرفته شد. یعنی در مسیر کار با وزرا به نتیجه رسیدند، اشکال رفع شد و عملیاتی نشد. آیا انتظار مردم از نمایندگان خود این است که در اینجا قوانینی بنویسند که اجرا نشود یا اجرا شود؟ این در حالی است که قانون چارچوب‌های حقوق مردم را مشخص می‌کند.”
تعامل یا تقابل با دولت؟
محمدرضا باهنر، نایب رییس مجلس از علی لاریجانی، غلامعلی حداد عادل، محمد حسن ابوترابی فرد و مرتضی آقاتهرانی به عنوان گزینه‌های ریاست مدنظر طیف‌های حاضر در مجلس نهم نام می‌برد. البته روح‌الله حسینیان یک تنه پیشنهاد دیگری دارد و آن هم اینکه به دلیل مسایل بین‌المللی، کرسی های رئیس و نایب رئیس اول و دوم و کل کارپردازان و منشی‌ها به خانم‌ها داده شود.
با این همه شاهد نشانگر آن است که بخت رییس مجلس هفتم و رییس مجلس هشتم برای نشستن در صدر مجلس نهم از سایرین بیشتر است. هرچند به گفته حسینیان نگرانی‌هایی هم وجود دارد: “ما نسبت به ریاست آقایان حداد و لاریجانی ذهنیت منفی داریم؛ در ریاست آقای حداد نگران این هستیم که ریاستش در دست یک‌عده افراد خاص از جمله آقای توکلی بیفتد و…از آقای لاریجانی هم نگرانی‌هایی داریم و می‌ترسیم باز هم مدیریت مجلس هشتم ادامه یابد.”
غلامعلی حداد عادل که پسرش داماد رهبر جمهوری اسلامی است، با ابطال چند صدهزار رای تهران در انتخابات مجلس ششم، به مجلس راه یافت و سپس ریاست فراکسیون اصولگرا در مجلس اصلاح‌طلب وقت به او رسید و در انتخابات مجلس هفتم که نظارت استصوابی در آن جنجال آفرین شد، عنوان نفر اول تهران به او رسیدو بی‌هیچ حرف و حدیثی راهی مسند ریاست شد. با اینکه پیش از آن سابقه نداشت یک فرد غیر روحانی به ریاست مجلس برسد، اما حدادعادل هم از جنبه انتساب به رهبری و هم برآمدن از جمع اقلیت مجلس گذشته واجد معانی و پیام‌هایی بود که ریاستش را بر این قوه تسهیل می‌کرد. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران و ناظران سیاسی دوران ریاست حداد عادل، کم سر و صداترین دوره ادوار مجلس شورای اسلامی بود و در تعامل با دولت محمود احمدی‌نژاد گذشت.
پس از او علی لاریجانی هم بارها از تبعیت از ولایت و رهبری سخن گفت هر چند لزوما به تعامل و همراهی با دولت منجر نشد. چنین بود که با نزدیک شدن به پایان مجلس هشتم، حجم اختلافات دولت و مجلس بالا گرفت و حتی رییس دو قوه چند بار علیه یکدیگر به رهبری نامه نوشتند.
حالا حدادعادل در قامت یک رییس به جلسات پادرمیانی می‌رود و خطاب به نمایندگان نامه می‌نویسد و یا در جمعی 150 نفره از نمایندگان دور نهم سخنرانی می‌کند و تحرکاتش با پوشش وسیع صدا و سیما و روزنامه جام‌جم مواجه می‌شود. بر اساس اخبار و شنیده ها خیلی پیشتر از این و در زمان انتخاب حداد عادل به عنوان سرلیست جبهه متحد اصولگرایان، تلاش برای ریاست او بر مجلس نهم کلید خورده است. اما لاریجانی هم حریف دست و پا بسته‌ای نیست؛ او اگرچه می‌گوید مجلس کودکستان نیست اما خود چندین بار به توصیه رهبری، رای نمایندگان را از تقابل با دولت برگردانده است و چهره‌های شاخصی در مجلس نیز بر روی ریاست او اتفاق نظر دارند. 15 اردیبهشت موعد برگزاری انتخابات دور دوم مجلس در تهران است و چهره‌های شاخص اصولگرا که در انتظار مجوز ورودند، نقش اصلی را در نهایی شدن این رقابت بازی خواهند کرد. لاریجانی یا حداد، اولین سئوال مجلس نهم، حتی پیش از آغاز رسمی است.
