ناصر کریمی، برایان مورفی
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، در آستانه سفر تاریخی به نیویورک برای شرکت درنشست عمومی سازمان ملل متحد، گفت که برطرف شدن موانع در مذاکرات اتمی، راهگشای درها برای همکاری در مورد مسائل مهم منطقه، مانند جنگ داخلی در سوریه است.
رابطه اظهارات دوستانه حسن روحانی و مسائل خاورمیانه را می شود آخرین قیمت زمین برای اوباما در آستانه مجمع سازمان ملل تلقی کرد. جایی که روحانی امیدوار است فرستادگان غربی وعده هایی به او بدهند تا بتواند گفتگو های اتمی را بعنوان راهی برای برداشتن تحریم های اقتصادی ایران، از سر بگیرد.
درحالی که تلاش او برای باز کردن فضای دیپلماتیک واقعی است، اما هنوز مشخص نیست که کجا می تواند جای پای خود را بگذارد. اوباما و روحانی نامه ای رد و بدل کرده اند و اوباما خواستار گفتگوی مستقیم با ایران شده است. اما آمریکا اخیرا عقبگرد از تحریم ها را که هدف اصلی روحانی بود، بعنوان تلاش برای پیشبرد مذاکرات اتمی، رد کرده است.
روحانی و اوباما قرار است روز سه شنبه در نشست مجمع عمومی سازمان سخنرانی کنند و این احتمال وجود دارد که برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی در ایران، رهبران دوکشور با یکدیگر روبرو شوند.
روحانی در رژه نظامی به مناسبت سی و سومین سالگرد جنگ با عراق، گفت:« ایران آماده گفتگو و مذاکره با غرب بدون هیچ پیش شرط و در شرایط برابر و احترام متقابل است. غرب نباید تنها منافع خود را درنظر بگیرد. منافع مشترک باید درنظر گرفته شود.»
وی افزود اگر کشور های غربی، حقوق ایران را برسمیت بشناسند، راهی برای همکاری مشترک، منطق و صلح و دوستی باز می شود.»
روحانی گفت:« در آن زمان ما قادر خواهیم بود مشکلات منطقه ای و حتی جهانی را حل کنیم.»
ایران و آمریکا در مورد جنگ داخلی در سوریه اختلاف نظر دارند. ایران از بشار اسد حمایت می کند و آمریکا از شورشیانی که تلاش می کنند او را سرنگون کنند. ایران حامی نیروی نظامی ضد اسرائیلی حزب الله لبنان است.
با اینحال ایران در برابر یک سردگمی قرار گرفته است. غرب می گویید که اسد از سلاح شیمیایی در حمله ماه گذشته استفاده کرده است. ایران بشدت مخالف استفاده از سلاح شیمیایی است زیرا در دهه هشتاد و در جریان جنگ با عراق، صدام از گاز خردل و گازهای شیمیای علیه این کشور استفاده کرد.
روحانی تلاش زیادی کرده است تا چهره بین المللی ایران بعد از هشت سال ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد، تغییر کند. اما رئیس جمهور جدید نمی تواند از موضعگیری غیرقابل تغییر ایران، رها شود: حق استفاده از انرژی اتمی که غرب معتقد است، قدمی است به سوی اتمی شدن این کشور. غرب بطور خاص روی مسئله غنی سازی اورانیوم تاکید می کند. ایران می گوید برنامه های اتمی اش صلح آمیز و برای تحقیقات بر روی درمان سرطان است و غنی سازی برای سوخت راکتور ها لازم است.
روحانی گفت:« ایران به همه معاعده ها پیوسته است از جمله معاعده منع گسترش و تولید سلاح هسته ای و به آن وفادار است.»
خامنه ای ده سال پیش اعلام کرده بود که سلاح اتمی با ارزش های اسلامی منافات دارد و به نظرمی رسد که از روحانی حمایت می کند. همان حمایتی که بعد از تقلب از انتخابات از محمود احمدی نژاد کرد. او به روحانی فضایی داده است تا بتواند به شش قدرت جهان پیشنهاد هایی بکند.
این قدم مهمی است. خامنه ای هفته گذشته گفت که زمان آن رسیده است که ایران دست به یک “نرمش قهرمانانه” در دیپلماسی بزند و این درحالی است که عرصه های مهم را به دشمنان واگذار نکند.
اما برخی گروه های تندرو هشدار داده اند که برداشت غلط از گفته های خامنه ای نکند و به هیچ قیمتی با غرب تجدید رابطه نکند.
سپاه پاسداران، که موشک هایش از جمله موشک سجیل را که قادر است تا اسرائیل و پایگاه های آمریکا در منطقه برسد در مانور نظامی به نمایش گذاشته بود، گفت:« بر اساس تجربه تاریخی، بهتر و لازم است که با دقت رفتار کاخ سفید را تحت نظر بگیریم.
همچنین سردار حسین سلامی، فرمانده سپاه گفت که هیچ “نرمشی” در مورد دفاع از حق انرژی اتمی صلح آمیز، وجود ندارد.
روحانی می گوید:« هیچ کشوری جنگ و دیپلماسی را روی یک میز قبول نمی کند.» او اشاره ای به نام اسرائیل نکرد اما گفته هایش به اندازه کفای روشن بود. او گفت:« یک حکومت، تهدیدی است برای منطقه و به معاهدات بین المللی ازجمله معاهده منع گسترش و تولید سلاح اتمی، متعهد نیست.» او نامی از اسرائیل به زبان نیاورد.
در این رژه، موشک فجر-5 که فلسطینی ها برای هدف قرار دادن اهدافشان در غزه از آن استفاده می کنند، به نمایش در آمد.
هافینگتون پست، 22 سپتامبر
