تحریم تلویزیون دولتی ایران هفته گذشته موقتا لغو شد. بنا بر اعلام وزارت خارجه آمریکا، مدتی است که برای پخش امواج ماهواره‌ای اختلالی از درون ایران سرچشمه نمی‌گیرد و در نشست‌های فنی سازمان ارتباطات ماهواره‌ای بین‌المللی، دولت جمهوری اسلامی متعهد شده است که در آینده چنین اختلالاتی ایجاد نکند.
معاون وزیر ارتباطات هم دو روز پیش طی گفتگویی درباره جزئیات توافق صورت گرفته برای پخش ماهواره‌ای ۲۴ کانال تلویزیونی و رادیویی قطع شده ایران گفت: “نمایندگان یوتل‌ست و اینتل‌ست با تجهیزاتی که متعلق به خودشان بود، ادعای ارسال پارازیت از طرف ایران به سمت این ماهواره‌ها را بررسی کردند و چون کذب بودن این ادعا مشخص شد، از شب گذشته پخش ۲۴ کانال ماهواره‌ای ایران بار دیگر آغاز شد.”
او اضافه کرد: “در نامه‌ای نیز کتبا اعلام کرده‌ایم که ما همچنان که در گذشته پارازیتی به سمت ماهواره‌ها ارسال نمی‌کردیم، اکنون نیز نمی‌کنیم.” به این ترتیب معاون وزیر ارتباطات فاش کرد که برای عدم ارسال پارازیت، تعهد کتبی هم داده شده است.
قطع کامل شبکه‌های ماهواره‌ای ایران از تیرماه گذشته و با افزایش ابعاد تحریم‌های امریکا صورت گرفت. عزت‌الله ضرغامی رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی در آن روزها گفته بود: “امروز قطع شبکه‌های ایران از روی ماهواره‌های مطرح که به ۱۹ بار می‌رسد، نشان دهنده تاثیرگذاری این شبکه‌هاست. آنها حتی تحمل شبکه آی‌فیلم را که فیلم و نمایش پخش می‌کند ندارند.”
در سال‌های گذشته، جمهوری اسلامی همواره متهم به ارسال پارازیت بر روی امواج ماهواه‌‌ای بوده است.
ایجاد اختلال بر روی امواج ماهواره‌ای به دو صورت ممکن است: در حالت اول امواج مختل‌کننده به صورت عمودی و بر روی “ماهواره فرستنده” ارسال می‌شود و در حالت دوم امواج پارازیت بر روی “گیرنده‌ها” و بصورت افقی ارسال می‌شود. آنچه اعتراض‌های بین‌المللی را به دنبال داشت همان حالت اول یا ارسال پارازیت بر روی فرستنده‌های ماهواره‌ای بود. اختلال بر روی امواج ماهواره‌ای خصوصا بعد از انتخابات سال ۱۳۸۸ شدت گرفت و تلویزیون‌های بی‌بی‌سی و VOA هدف اصلی آن بود. گستردگی میزان نفوذ شبکه‌های ماهواره‌ای در ایران موجب نگرانی‌های امنیتی شده بود. اخیرا علی جنتی، وزیر ارشاد گفته است که نتایج یک “طرح پژوهشی” نشان داد که ۷۱ درصد مردم در تهران بیننده شبکه های تلویزیونی ماهواره‌ای هستند. او تاکید کرده بود: “این ارتباطات اجتناب ناپذیر است و نمی توانیم آنها را دور بزنیم. در گذشته اقداماتی مانند ممنوعیت استفاده از ویدئو در کشور انجام می شد که امروز به نظر کارهای خنده دارد به حساب می آید و شاید ۵ سال دیگر هم با بررسی اقدامات امروز خود همین احساس را داشته و به آن بخندیم.”
شدت گرفتن این اختلال‌ها و پارازیت‌ها از داخل ایران، موجب اعتراض‌های بین‌المللی زیادی شد. در اسفند سال ۱۳۸۸ وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان در نامه‌ای به اتحادیه اروپا خواستار اتخاذ تدابیری برای اقدامات جمهوری اسلامی در سانسور مخالفان و ایجاد اختلال در امواج ماهواره های خارجی شدند. در آن نامه آمده بود: “اگر ایران امواج ماهواره‌ای رسانه‌های خارجی مانند بی‌بی‌سی فارسی و دویچه‌وله را مسدود کند، اتحادیه اروپا باید «تدابیر شدیدی» علیه ایران به کار بندد.”
در مهر سال ۱۳۹۰ نیز نهادهای خبری مرجع آمریکا و بریتانیا اقدام جمهوری اسلامی در ارسال پارازیت و فشار بر رسانه ها را محکوم کردند. در این بیانیه آمده بود: “ما این رفتارهای خودسرانه و دلبخواهانه ایران از جمله ارسال پارازیت ماهواره‌ای، اختلال مستمر اینترنت، ارعاب روزنامه‌نگاران، منتقدان حکومت و فعالان اینترنتی و هک کردن‌های گستاخانه را مایه تاسف می‌دانیم. این تاکتیک‌ها بر علیه بی‌بی‌سی فارسی، رادیو اروپای آزاد، رادیو فردا و شبکه فارسی زبان صدای آمریکا بکار گرفته شده‌اند.”
با تعهد ایران برای عدم ارسال پارازیت بر روی ماهواره‌ها به نظر می‌رسد که احتمالا تا مدتی پارازیت‌های عمودی که روی فرستنده ارسال می‌شد قطع شود. اما مشکل اصلی در ایران، ارسال پارازیت‌های افقی است که برای ایجاد اختلال روی گیرنده‌ها ارسال می‌شود. در واقع نگرانی‌هایی که درباره سلامت مردم ایجاد شده است، مربوط به این نوع از پارازیت‌هاست که بصورت سطحی و در داخل شهرها ارسال می‌شود.
در مهرماه سال ۱۳۸۸ که ارسال پارازیت‌ها شدت گرفته بود انوشیروان محسنی‌بندپی، نائب رئیس کمیسیون بهداشت مجلس با اظهار تاسف از استفاده از این امواج گفته بود: “این امواج برای سلامت تهرانی‌ها نگران‌کننده است و گزارش‌ها و تحقیقات حکایت از خطرناک بودن این پارازیت‌ها دارد.”
همان سال محمد رضا رزاقی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز یکی از علت‌های افزایش ناباروری در ایران را قرار گرفتن درمعرض تابش انواع امواج رادیویی، تلفن همراه و پارازیت‌های ماهواره‌ها دانست. در سال ۱۳۹۱ نیز رئیس مرکز تحقیقات سلولی صارم از افزایش سقط جنین و بارداری خارج از رحم خبر داده بود. او در گفتگو با خبرگزاری دولتی ایرنا تاکید داشت: “ به نظر می‌رسد با توجه به افزایش پارازیت‌ها و امواج الکترومغناطیسی در محیط اطراف، شاهد افزایش این آمار بوده‌ایم.”
با افزایش نگرانی‌ها درباره تاثیر پارازیت بر سلامت مردم، وزیر بهداشت دولت احمدی‌نژاد دستور داد که برای بررسی تاثیر امواج ماهواره‌ای بر سلامت انسان کمیته‌ای تشکیل شود. مدیرکل روابط عمومی وزارت بهداشت خبر داده بود: “مرکز سلامت محیط و کار و معاونت تحقیقات وزارت بهداشت به همراه ارگان‌های مربوطه خارج از وزارت بهداشت برای بررسی این موضوع در قالب تشکیل کمیته‌ای فعال شده‌اند و این موضوع در حال پیگیری است.” نتایج بدست آمده توسط این کمیته هیچگاه اعلام نشد.
با تشکیل دولت جدید اینبار وزیر ارتباطات اعلام کرد که “بحث پارازیت‌ها مرتبط با وزارتخانه ما نیست، اما کمیته‌ای برای بررسی این موضوع تشکیل شده است.” او گفته بود: “تاکنون گزارش‌های رسیده مضر بودن پارازیت‌ها را تایید نکرده است اما دولت مصر است که بررسی‌های لازم را انجام دهد تا آسیبی به مردم در این رابطه نرسد.”
با اینهمه تریبون‌های نزدیک به محافل تندرو جمهوری اسلامی اثرات مخرب ارسال پارازیت را تبلیغات دشمنان می‌دانستند. برای نمونه سایت بولتن‌نیوز در گزارشی با اشاره به اینکه “مسئله ارسال پارازیت در ایران بر امواج برخی شبکه های ماهواره ای برای بعضی از رسانه‌های معاند با نظام، اهمیت زیادی پیدا کرده است.” آورده بود: “دریافت تشعشع تا میزان تعیین شده، طبق مطالعات فعلی؛ برای سلامتی انسان در دراز مدت خطرآفرین تشخیص داده نشده است.”
خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران نیز در گزارشی که در اردیبهشت سال ۱۳۹۱ با عنوان “پارازیت و شایعات بی‌پایان” منتشر کرد، با اشاره به اینکه “مدت‌هاست مانور روانی بسیار وسیعی در کشور ما بر موضوع مهم اختلالات رادیویی و عوارض ناشی از تشعشع بر سلامت بشر آغاز شده است.” نوشته بود: “هنوز هیچ یافته‌ای مبنی بر خطرناک بودن چنین روش‌هایی روی شاخص‌های حیاتی بشر در دست نیست.”
موضوع عجیب آن بود که نهادهای نظامی-امنیتی جمهوری اسلامی در حالی که هرگونه ارسال پارازیت بر روی ماهواره‌ها را تکذیب می‌کردند، همزمان از ارسال پارازیت دفاع می‌کردند. نارضایتی عمومی و نگرانی مردم از ارسال پارازیت‌ها اما تداوم داشته و نهادهای نظامی-امنیتی خواستار تکذیب رسمی اثرات مخرب پارازیت بودند. خبرگزاری فارس سال گذشته در همان گزارش آورده بود: “بدترین اتفاق ممکن شاید این باشد که بلافاصله بعد از اعلام بی‌خطر و بی‌اثر بودن جمرهای امواج بر سلامت جامعه توسط شخص دکتر وحیددستجردی به عنوان بالاترین مقام متولی سلامت و بهداشت کشور، معاون وی– امامی‌رضوی- در گفت‌وگو‌یی مدعی می‌شود دستگاه‌های سنجش میزان پارازیت در وزارت بهداشت وجود ندارد! “
فشار بر دولت برای اعلام بی‌خطر بودن امواج پارازیت همچنان ادامه دارد. وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور دو روز پیش در گفتگو با خبرنگار ایسنا اعلام کرد: “به طور کلی با بررسی‌هایی که انجام شده، می‌توان گفت که هیچ جای نگرانی از بابت تاثیر پارازیت‌ها بر سلامت مردم نیست و عمدتا سطح آنها در حد استانداردهای بین‌المللی است.”
او با تاکید بر اینکه گزارش کمیته ویژه پارازیت به زودی به رئیس‌جمهور ارائه خواهد شد، اضافه کرده است: “می‌توان گفت به طور کلی بخشی از تکنولوژی می‌تواند مضر باشد و باید تاثیر پارازیت‌ها را نیز به عنوان بخشی از تکنولوژی بررسی کرد و وظیفه ماست که اگر میزان پارازیت‌ها خارج از استانداردها باشد را هشدار دهیم که به همین منظور اقدامات لازم انجام شد.”
