در حالی که وزارت اطلاعات دولت احمدی‌نژاد در روزها و هفته‌های اخیر چند بهایی را بازداشت کرده و چند فعال مدنی را هم به “براندازی نرم” متهم ساخته، یک روزنامه وابسته به دولت به انتشار گزارشی با مضمون تبلیغ معبد بهاییان در هند پرداخت و دیدار از آن را به گردشگران توصیه کرد.
بازداشت چند بهایی در روزهای گذشته، که در ادامه روند تشدید فشارهای حاکمیت یک‌دست اصولگرا علیه این اقلیت مذهبی صورت گرفت، اعتراض فعالان حقوق بشر را برانگیخت. دولت نهم و رسانه‌های وابسته به آن، فعالان حقوق بشر را به خاطر دفاع از آزادی بهاییان و تاکید بر حقوق شهروندی ایشان، به بی‌اعتقادی و مخالفت با دین متهم می‌کنند.
حال در شرایطی که بازداشت مسئول دفتر کانون مدافعان حقوق بشر، بهانه‌ای برای حملات دوباره به شیرین عبادی و تخطئه او به خاطر برعهده گرفتن وکالت تعدادی از متهمان بهایی شده، یک روزنامه حامی احمدی‌نژاد با چاپ تبلیغی برای یک مکان مقدس بهاییان، توجه محافل رسانه ای را برانگیخته است.
تبلیغ برای مکان مذهبی بهاییان
روزنامه “خورشید” که از چهار ماه پیش توسط حامیان دولت و با بودجه سازمان تامین اجتماعی منتشر می‌شود، روز 22 دی در ضمیمه بازار خود ضمن انتشار مطلبی در خصوص تورهای گردشگری، به معرفی معبد جهانی بهاییان پرداخت و با چاپ عکس “معبد شرق‌الاذکار” که در کشور هندوستان قرار دارد، خوانندگان خود را به بازدید از آن دعوت کرد.
“کانون بازنشستگان غرب تهران” روز گذشته با ارسال نمابری به رسانه‌ها، با اشاره این موضوع و هشدار نسبت به اینکه روزنامه خورشید “با بودجه و امکانات کارگران و بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی منتشر می‌شود”، خواستار برخورد با این روزنامه شد.
این تشکل حامی حقوق بازنشستگان در بیانیه خود خاطرنشان کرده است: “در حالی که وزارت ارشاد به روزنامه همشهری بابت مصاحبه با یک خواننده طاغوتی با استناد به اینکه ترویج و تبلیغ گروه های منحرف و مخالف اسلام داخلی و خارجی به هر نحو ممکن است تذکر داده است، جای تعجب است که اقدامی به این روشنی در جهت ترویج یک فرقه منحرف از دین، چرا با سکوت معنادار وزارت ارشاد روبرو شده است؟”
اشاره این بیانیه به برخورد هفته قبل دولت با روزنامه همشهری است که تا انتشار خبر توقیف موقت روزنامه همشهری هم پیش رفت، اما اندکی بعد تکذیب شد. “هیات نظارت بر مطبوعات” که زیر نظر وزارت ارشاد دولت احمدی‌نژاد فعالیت می‌کند، هفته گذشته به خاطر انتشار مصاحبه با داریوش اقبالی، خواننده معروف ایرانی مقیم آمریکا، به روزنامه متعلق به شهرداری تهران به طور کتبی تذکر داد؛ حال آنکه در این مصاحبه هیچ انتقاد یا سخن سیاسی مطرح نشده و صرفا درباره فعالیت‌های داریوش در زمینه مبارزه با اعتیاد صحبت شده بود.
دو هفته قبل‌تر هم روزنامه کارگزاران، بدون اینکه از خط قرمزهای قانون مطبوعات فراتر رفته باشد، تنها به خاطر چاپ انتقاد دفتر تحکیم از گروه شبه‌نظامی حماس، توقیف شد.
روزنامه خورشید که عبورش از خط قرمزهای اعتقادی جمهوری اسلامی، آشکارا از سوی وزارت ارشاد دولت نهم ندیده گرفته شده، از سوی منتقدان دولت به استفاده از منابع دولتی در جهت مطامع جناحی و انتخاباتی متهم است.
سایت فرارو که به طیف قالیباف منتسب است، دیروز درباره روزنامه خورشید نوشت: “محافل سیاسی هدف از انتشار این روزنامه را تبلیغ برای محمود احمدی نژاد و دولت او در آستانه دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ارزیابی می کنند و آن را با تلاش های عبدالرضا مصری جهت ابقای خود در پست وزارت رفاه مرتبط می دانند.”
این سایت همچنین با اشاره به اینکه مدیرعامل موسسه ناشر این روزنامه “محمد پاریاب” دبیر سابق شورای اطلاع‌رسانی دولت احمدی‌نژاد است، خبر داد که: “بودجه اولیه راه‌اندازی این روزنامه ۱۲ میلیارد تومان بوده‌است که ۹ میلیارد تومان آن از سوی سازمان تامین اجتماعی جهت راه اندازی چاپخانه‌ای مجهز برای این روزنامه در اطراف تهران اختصاص یافته که می‌تواند میلیونها نسخه از روزنامه را در زمانی کوتاه منتشر کند.”
دوگانگی آشکار
در چند سال اخیر مطبوعات اصلاح‌طلب، منتقد و مستقل بارها به بهانه اشتباهاتی غالبا کوچک و سحطی که در کار حرفه‌ای روزنامه‌نگاری تا حد زیادی طبیعی است، توقیف شده و نویسندگان آنها نیز با برخوردهای شدیدی مواجه شده‌اند. این در حالی است که در مقابل، روزنامه‌های اصولگرا یا وابسته به دولت به خاطر چاپ مطالبی که اگر از سوی طیف مقابل بود، کیفری در حد توقیف داشت، حتی یک تذکر هم دریافت نمی‌کنند.
“مصونیت آهنین” واژه‌ای است که ناظران مطبوعاتی برای این وضعیت برگزیده‌اند. این عبارت در سالهای گذشته در توصیف روزنامه کیهان مطرح شد که در طول دوران اصلاحات و قبل و بعد از آن شاید به دهها و بلکه صدها نفر اتهامات گزافی وارد کرد که به شکایت هیچ‌یک از آنان از این روزنامه به طور عادلانه رسیدگی نشد.
اکنون برخی روزنامه‌نگاران و وب‌نویسان درباره خبرگزاری دولتی ایرنا هم از مصونیت آهنین صحبت می‌کنند. آنها به رویکرد اخیر این خبرگزاری در سومین سال دولت احمدی‌نژاد اشاره می‌کنند که ایرنا را به بولتن تندروترین طیف اصولگرایان بدل ساخته است؛ موضوعی که مقامات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی به خاطر آن از ایرنا تقدیر می‌کنند و این خبرگزاری را “دست بزن نظام” می‌نامند.
با این حال نه تنها ایرنا و کیهان هیچ‌گاه حاضر به پاسخگویی در قبال اتهام‌زنی‌ها و خبرسازی‌های مداوم و بی‌وقفه خود نبوده‌اند، بلکه وزارت ارشاد هم با رفتار دوگانه خود با مطبوعات خودی و غیرخودی، که جدیدترین نمونه آن با مقایسه مطالب منتشر شده در دو روزنامه کارگزاران و خورشید و واکنش دولت به آنها مشخص می‌شود، ثابت کرده که مصونیت آهنین به تمام رسانه‌های جناح دولتی تسری یافته است، در مقابل روزنامه‌های منتقد دولت اعم از محافظه‌کار و اصلاح‌طلب که حق هیچ اشتباهی ندارند.
بخش خبری “بیست و سی” صدا و سیما البته از این هم فراتر رفت و با گزارشی که چند روز پیش در خصوص تعداد کم خبرهای چند روزنامه در خصوص وقایع غزه پخش کرد، نشان داد که کار از این هم دشوارتر شده و در فضایی که احمدی‌نژاد “آزادی نسبتا مطلق” می‌نامد، مطبوعات نه تنها مجاز به هیچ‌گونه انتقادی از گروه مقدس حماس نیستند و صرفا باید در راستای سیاست دولت بنویسند، بلکه تعداد خبرهای آنها در این راستا نیز باید از بمباران خبری صدا و سیمای جمهوری اسلامی کمتر نباشد؛ وگرنه مورد بازخواست قرار می‌گیرند.