آلودگی هوا در اهواز و برخی شهرهای استان خوزستان به وضعیت اضطرار رسیده، مدارس و ادارات دولتی از هفته پیش در چندین شهر این استان تعطیل شده و سطح تعطیلی ها به دانشگاههای اهواز نیز کشیده است؛وضعیتی که هدایت الله میرمرادزهی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با روزآن را چنین خلاصه می کند:
فاجعه
عکس هایی که طی روزهای اخیر از سوی شهروندان خوزستانی در فضای مجازی منتشر شده وضعیتی بحرانی را توصیف می کند؛ بحرانی که ناصر سودانی، نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی چنین توصیف کرده است:
دستگاه‌های سنجش آلایندگی به دلیل حجم بالای گرد و غبار قادر به سنجش نیست و از کار افتاده است.
مسئولان دلایل مختلفی برای این سطح از آلودگی عنوان می کنند؛ از کاهش ۳۰ درصدی بارندگی در استان خوزستان تا خشکی تالاب ها، عدم توجه کشورهای همسایه و افزایش ریزگردها به دلیل عدم «مالچ پاشی»[فرایند کاهش ریزگردها] از سوی کشورهای عراق و عربستان.
اما این وضعیت هر دلیلی که داشته باشد سئوال این است که مسئولین چه تدابیری برای حل این مشکل یا حداقل کاهش آن انجام داده اند؟ آیا تعطیلی مدارس، دانشگاهها و ادارات دولتی و درخواست از مردم برای عدم تردد در خیابان ها کافی است؟ راهگشاست؟ یک عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس به روز می گوید که قرار است با حضور معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست در این کمیسیون مساله مورد بررسی قرار گیرد و بازدیدی از منطقه هم صورت خواهد گرفت. نائب رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس هم از بررسی طرحی در مجلس در همین زمینه خبر می دهد. اما آیا تصویب طرح و قانون کفایت می کند؟ این اولین بار نیست که مردم اهواز چنین هوای آلوده ای را در این سطح استنشاق می کنند؛ هوایی که مشکلات حاد تنفسی و بیماری های مختلف به دنبال دارد. پیشتر، آبان ماه سیدحسن قاضی زاده، وزیر بهداشت گفته بود که تاکنون یکهزار نفر به دلیل این آلودگی راهی بیمارستان شده اند، بنابراین برای حل این معضل باید محیط زیست وارد عمل شود.
او براساس گزارش خبرگزاری ایرنا در مورد آلودگی هوای اهواز، آن را موضوع پیچیده ای خوانده و گفته بود: آلودگی در اهواز جدی است، بدون تردید آلاینده ای در آسمان وجود دارد که با بارش باران این آلاینده با هوای تنفسی مردم مخلوط شده و با استنشاق آن دچار تنگی نفس می شوند.
موضوع پیچیده غیر قابل حل؟
هدایت الله میرمرادزهی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در مصاحبه با روز در این زمینه می گوید: این هفته، هفته سرکشی نمایندگان به حوزه های انتخاباتی شان است.هفته بعد قرارست گزارش و تذکری که در مجلس درباره هوای خراب برخی استان ها مثل اهواز و سیستان و بلوچستان داده شده بوددر جلسه ای با حضور خانم ابتکار در کمیسیون کشاورزی مجلس برگزارو راهکاری اندیشیده شود که مردم از این وضعیت و ناراحتی تنفسی دربیایند. قرار است انشالله نمایندگان به اتفاق خانم ابتکار بازدیدی از مناطق به عمل آورند و تدبیری اندیشیده شود.
می گویم این بار اول نیست چنین وضعیتی در اهواز به وجود می آید. پاسخش این است: بله فاجعه است ما هم خبر داریم که وضعیت هوای آنجا خراب است و برای سلامتی مردم خطر دارد. کارشناسان و نمایندگان منطقه در حال تهیه گزارشی هستند که به کمیسیون کشاورزی ارائه شود و مورد بررسی قرار بگیرد. سیستان و بلوچستان هم چنین وضعیتی دارد. ذرات ریزی که برای تنفس خطرناک است و بیماری سل را دامن می زند کل استان ما را می گیرد زاهدان و خاش و سراوان و.. زمانی که این ریزگردها بلند می شود، گرد و غبار تمام استان را می گیرد الان بالاترین آمار سل و دیگر بیماری های تنفسی را استان سیستان و بلوچستان دارد و لازم است تدبیری اندیشیده شود و مردم را از این وضعیت نجات داد.
سوال می کنم چرا تاکنون تدبیری اندیشیده نشده یا اگر شده تدبیر موثری نبوده؟ این نماینده مجلس می گوید: البته در دنیا روش های مختلفی در بحث محاسباتی است در روش های مختلف کاشت درخت های مقاوم در مناطق بی آبی است متاسفانه اینجا از این غفلت شده، این سلامت مردم است و هوای پاکی که مردم تنفس کنند. قطعا مهم ترین بخش سلامت و تنفس انسان است نباید فوت وقت شود و غفلت نشود، دولت باید سریع اقدام کند و در بحث قانون گذاری هم مجلس آمادگی دارد.
مهرداد لاهوتی، نایب رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی اما در مصاحبه با روز و در پاسخ به سئوال درباره وضعیت آلودگی هوای اهواز و سایر شهرهای استان خوزستان می گوید: در بحث آلودگی هوا، بحث این است که ما باید حمل و نقل عمومی مان را تقویت کنیم و تا این مساله تقویت نشود آلودگی هوا همچنان مشکل زا است. در قانون پیش یینی کرده ایم که ۷۵ درصد جابجایی ها باید با حمل و نقل عمومی باشد و ۲۵ درصد شخصی. این موضوعی است که ما به عنوان مساله اصلی باید پی گیری کنیم.
می گویم این بحث شما درباره اهواز و وضعیت فعلی اهواز است؟ درباره اهواز چه می گویید؟
پاسخ می دهد: بعضی از بحث ها در مورداز بین رفتن تالاب ها است که یکی از مسائل مهم است. استحضار دارید که تالاب ها در جذب ریزگردها نقش مهمی دارند، اقداماتی هم که تاکنون صورت گرفته کافی نیست. باید تالاب های ما احیا شوند. بخشی از این ریزگردها،۸۰ درصدشان به کشورهای همسایه برمیگردد نه ما. کشورهای همسایه مثل عراق که دغدغه های دیگری دارند و اولویت شان برطرف کردن این گونه مسائل نیست. وزیر امور خارجه ما قرار است مذاکراتی داشته باشد در این مورد. خود ما هم باید در مرزها با کاشت نهال ها، اقداماتی انجام دهیم. در مجموع اقدامات خوبی صورت گرفته اما کافی نیست و باید جدی تر بپردازیم به این مساله.
چه اقداماتی؟
آلودگی هوا واقعا جان انسان ها را به نوعی دارد می گیرد. سازان محیط زیست می گوید مشکل از کشورهای همسایه است و آنها هم دغدغه های دیگری دارند که برطرف کردن این مساله اولویت شان نیست. در مجموع این نگرانی است و البته سازمان محیط زیست تلاش خوبی می کند. ایجاد فضاهای سبز در مرزها و رایزنی با همسایه ها مساله مهمی است. فراکسیون محیط زیست و کمیسیون های مربوطه در حال نهایی کردن طرحی در این زمینه هستند که ابعاد مختلف این پدیده مورد بررسی قرار گرفته و راههای برون رفت از این وضعیت هم بررسی می شود و انشالله در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد.
در کوتاه مدت چطور؟ تدبیری اندیشیده اید؟ با توجه به عکس هایی که منتشر شده امکان اینکه حداقل ماسک های رایگان در اختیار مردم قرار بگیرد یا …؟
نائب رئیس دوم فراکسیون محیط زیست مجلس می گوید: اگر این مقداری که شما می فرمایید موضوع وجود داشته باشد بله، باید امکانات بهداشتی برای مردم فراهم شود. ولی ماآلودگی به این شدتی را که شما تاکید می کنید نمی بینیم. البته عرض کردم ما کتمان نمی کنیم وجود دارد و باید برطرف شود و تولیدش هم در داخل کشور نیست. اگر به همین میزان که شما می گویید نگرانی است وزارت بهداشت باید ترتیب اثر دهد. اما در مجموع میزان نگرانی ما، این میزان نیست یعنی این قدر نگرانی نداریم.
این در حالی ست که عباس پاپی زاده، یکی از اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس که از جلسه اعضای این کمیسیون با معصومه ابتکار خبر داده، به خبرگزاری ایسنا گفته است:ریزگردهای استان خوزستان مشکلات بسیاری را برای مردم ایجاد کرده و در چند روز گذشته بسیاری از هم‌استانی‌های ما به دلیل غلظت آلاینده‌ها که ۳۰ برابر حد مجاز است ناچار شدند از استان خارج شوند. بخصوص جانبازان شیمیایی در چند روز اخیر استان را ترک کردند.
او افزوده: متأسفانه این اتفاق چند سال است که رخ می‌دهد و ما چندین بار با سازمان محیط زیست به عنوان سازمان متولی این مسأله صحبت کرده‌ایم و حتی بحث تحقیق و تفحص از آن را مطرح کرده‌ایم اما به نتیجه نرسیده‌ایم.
پیشتر کمال الدین پیرموذن، نماینده اردبیل و یکی از اعضای فراکسیون محیط زیست مجلس، تعلل در خرید ماشین های مالچ پاش برای مهار ریزگردها در اهواز را اشتباه مسئولان دانسته و گفته بود: مجلس با مسئولانی که در برابر سلامت مردم کوتاهی کنند، برخورد می کند.
او گفته بود وزارت کشور و ستاد مدیریت بحران، هلال احمر و سازمان محیط زیست باید برای کاهش میزان ریزگردها در خوزستان وارد عمل شوند.
محمد کیانوش راد، نماینده پیشین اهواز در مجلس شورای اسلامی ۱۲ بهمن ماه در مصاحبه با روز گفته بود که آلودگی هوا در خوزستان دلایل داخلی دارد و مجلس شورای اسلامی باید برای رویارویی با پدیده آلودگی هوا در این “استان استراتژیک” با وضع قوانین ویژه‌ای که ناظر بر این گونه شرایط است تسهیلات خاصی را در بخش‌های مختلف فراهم کند.
