آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای٬ رهبر جمهوریاسلامی٬ در یک سخنرانی عمومی خواستار زیر نظر گرفتن آمریکا از سوی مردم شد٬ به منتقدان دولت توصیه کرد در انتقادها «شرح صدر »داشته باشند و از دولت روحانی خواست که مقابل منتقدان “مودب” باشد.
رهبر جمهوریاسلامی در دیدار با فرماندهان نیروی هوایی ارتش٬ گفته است که منتقدان می‌توانند از دولت انتقاد کنند٬ اما “انتقادها منصفانه باشد؛ با توجّه به اینکه دولت چند ماهی بیشتر نیست بر سرِ کار آمده است، باید فرصت داد تا بتوانند کارها را ان‌شاءاللَّه با قدرت پیش ببرند”. وی خواستار آن شده که منتقدان و دولت “با شرح صدر رفتار کنند” و “همه به هم احترام بگذارند، همه ملاحظه‌ی یکدیگر را بکنند”.
وی دلیل این سخنان خود را نیز این‌گونه شرح داده است: “ما دشمنانی داریم، آن دشمنان در داخل کشور هم عواملی دارند؛ از این نباید غفلت کرد. نگذاریم و نگذارید عوامل دشمنان در داخل کشور بتوانند از نقاط ضعف استفاده کنند و اختلال ایجاد کنند”.
سخنان رهبر جمهوریاسلامی ناظر به برخی انتقادات ماه‌های گذشته اصول‌گرایان از دولت روحانی و توافق‌نامه ژنو و همچنین واکنش دولت به این برخوردهاست.
گروه‌هایی از اصول‌گرایان در ماه‌های گذشته بارها دولت روحانی را بابت توافق‌نامه ژنو مورد انتقاد قرار داده‌اند. آنها از این توافق‌نامه با عنوان “جام زهر هسته‌ای” یاد می‌کنند. برای مثال روزنامه وطن‌امروز ـ متعلق به مهرداد بذرپاش٬ نماینده مجلس ـ هفته گذشته نوشته بود که “در ۱۶۰ روزی که از عمر دولت اعتدال می‌گذرد”٬ جمهوریاسلامی “به اندازه ۴ سال دولت‌های قبلی” تهدید به حمله شده٬ آن‌هم در حالی که “در این دولت، اندازه تمام عمر جمهوری اسلامی به دشمن امتیاز داده شده”.
هم‌زمان بودند اصول‌گرایانی که خبر از مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای با مفاد توافق‌نامه ژنو دادند؛ مساله‌ای که بنا به گفته‌ی آنها موجب عودت پرونده هسته‌ای به شورای عالی امنیت ملی از وزارت خارجه شد. خبری که البته توسط مسوولان دولتی تکذیب شد. اصول‌گرایان همچنین خبر داده بودند که به دلیل نارضایتی آیت‌الله خامنه‌ای از مذاکرات هسته‌ای٬ شورایی برای نظارت بر مذاکرات با حضور مسوولان سه قوه و رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس تشکیل شده است. آیت‌الله خامنه‌ای٬ دفتر و نزدیکان وی اما تاکنون واکنشی مقابل این مساله نداشته و درباره مخالفت یا موافقت وی با توافق‌نامه ژنو٬ سکوت کرده‌اند.
این انتقادات اصول‌گرایان باعث شد که برخی از نزدیکان و اعضای دولت٬ اعلام کنند که رهبر جمهوریاسلامی در جریان جزییات مذاکرات هسته‌ای قرار دارد.
اکبر هاشمی‌رفسنجانی٬ رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ از این جمله بود که به صراحت گفت: “رهبری نظام هم قبل و هم بعد از مذاکرات، تیم دیپلماسی و کارهایشان را تایید کردند”.
حمید بعیدی‌نژاد٬ معاون وزیر امورخارجه و مسوول دبیرخانه اجرای تفاهم‌نامه ژنو نیز در مصاحبه با ایرنا گفته بود که تمام روند و جزییات به اطلاع رهبر جمهوریاسلامی و بقیه نهادهای مرتبط می‌رسد٬ اما تیم مذاکره‌کننده هرگز سخنی از این نمی‌گوید که “محورها و جزئیات توافق شده در جریان مذاکرات، جزء به جزء و یک به یک، نظر مقام معظم رهبری را داشته است”.
مساله‌ای که در نهایت تایید محمد فروزنده٬ رییس بنیاد مستضعفان٬ را نیز به دنبال داشت. هفته‌نامه آسمان به نقل از وی نوشته بود که “همان روزی که توافق ژنو صورت گرفت، همه چیز تمام شد” و “توافق ژنو، مانند قرارداد ۵۹۸ است. نظام تصمیم به بسته‌شدن این پرونده گرفته است”.
انتقادات اصول‌گرایان در نهایت واکنش مسوولان دولتی را به همراه داشت. حسن روحانی٬ رییس جمهوریاسلامی٬ در سخنانی٬ منتقدان را “کم‌سواد” توصیف کرد و با دعوت از دانشگاهیان برای اظهارنظر٬ گفت: “چرا فقط یک عده معدود کم سواد از جای خاص تغذیه می شوند باید از توافق ژنو حرف بزنند اما اساتید دانشگاه های ما خاموش اند و درباره این اتفاق بزرگ بین‌المللی حرف نمی زنند؟ چرا با مردم همراه نمی شوید”.
این سخنان روحانی٬ علاوه بر واکنش‌های مختلف از سوی اصول‌گرایان٬ باعث شد تا محمدتقی مصباح یزدی٬ از روحانیون حامی آیت‌الله خامنه‌ای هم به حسن روحانی پاسخ دهد. مصباح‌یزدی گفت: “اینها می گویند انتقاد را دوست داریم اما دروغ می گویند، طاقت یک جمله را ندارند. علما و بزرگان که وارث انبیا هستند، خانواده‌های شهدا شما را نصیحت می‌کنند که فریب آمریکا را نخورید، دنبال راحتی خیالی نروید؛ این رفاهی که به شما وعده می‌دهند دروغ است و به آن نخواهید رسید؛ اگر هم برسید به چه قیمتی؟ عزت مردم را می‌فروشید، خون‌های هزاران شهید را که در طول این سه دهه ریخته شده به باد می‌دهید تا این که چند روزی چند دلاری که از پول‌های خودتان است را به شما بازگردانند”.
ملت را از دشمنی با دشمن منع نکنید
رهبر جمهوریاسلامی در سخنرانی اخیر خود٬ همچنین بار دیگر به آمریکا حمله کرده است. وی از مردم ایران خواسته مذاکرات و اظهارنظرهای “بی‌ادبانه” آمریکایی‌ها را زیر نظر داشته باشند تا “دشمنی دشمن، سونیت و دورویی” را به‌خوبی بشناسند.
وی با اشاره به اینکه مذاکرات با آمریکا برای مردم “عبرت” است و مسوولان آمریکایی گرچه می‌گویند به دنبال تغییر رژیم سیاسی در ایران نیستند٬ اما “دروغ” می‌گویند و “اگر بتوانند لحظه‌ای تردید نمی‌کنند، ثانیا، نمی‌توانند”.
رهبر جمهوریاسلامی همچنین گفته: “مسئولان آمریکایی در جلسه‌های خصوصی با مسوولان کشور ما یک‌جور حرف می‌زنند، به محض جدا شدن از آنها جور دیگر حرف می‌زنند”.
لزوم موضع‌گیری علیه آمریکا نیز یکی دیگر از بخش‌های سخنان آیت‌الله خامنه‌ای بود. وی گفته این موضع‌گیری “به دلیل منش، ذات و رفتار مداخله‌گرانه و سلطه‌گرانه این دولت است”.
بخشی از سخنان رهبر جمهوریاسلامی٬ توسط علی‌اکبر صالحی٬ رییس سازمان انرژی اتم٬ نیز تکرار شده است. صالحی با اشاره به اینکه خطوط قرمز مذاکرات توسط رهبر جمهوریاسلامی تعیین شده٬ گفته است: “اگر روزی روزگاری پیام‌های رد و بدل شده و سری را بخواهیم بازگو کنیم، آن وقت روشن خواهد شد که طرف مقابل چگونه بازی می‌کند”.
حمله مجدد رهبر جمهوریاسلامی به آمریکا پس از آن صورت گرفته که احمد جنتی٬ دبیر شورای نگهبان٬ هفته گذشته گفته بود: “امام از اینکه باید با عراقیان جنگ کند ناراحت بود و می گفت ما چرا با عراق روبرو هستیم و آنها از مسلمانان هستند و آرزوی ایشان این بود که مستقیم با آمریکا روبرو شویم تا با آنها جنگ کنیم. در هر صورت اگر این اتفاق بیفتد مگر مردم، سپاه و انقلاب بیکار نشسته و مگر می گذارند دیگر اسرائیلی باقی بمانند”.
دو هفته پیش عزیز جعفری٬ فرمانده کل سپاه پاسداران هم در پاسخ به سخنان جان کری٬ وزیر امورخارجه آمریکا٬ که گفته بود همه گزینه‌ها٬ از جمله گزینه نظامی٬ روی میز آمریکاست٬ گفته بود: “نبرد مستقیم با آمریکا قوی‌ترین رؤیای مردان مؤمن و انقلابی در سراسر جهان است… تهدیدات شما برای اسلام انقلابی بهترین فرصت است. پیشوایان اسلام، سال‌هاست ما را برای یک نبرد بزرگ و سرنوشت‌ساز آماده کرده‌اند”.
