گپ

کمدی وودویل در جریان اثر

 

داریوش مودبیان، ارشام مودیبان و جواد نمکی به عنوان مترجم، کارگردان و بازیگر نمایش “دوآدم خجالتی”پاسخگوی سوالات اهالی رسانه و خبرنگار روز در تهران بودند…

 

آقای ارشام مودبیان، از میان همه ی متون اجرایی نمایش به چه دلیل نمایشنامه ای از این نویسنده برای اجرا در نظر گرفتید؟

من سال هاست که به دنبال اجرای نمایشی طنز هستم و این علاقه ارتباطی به تخصص پدرم پیدا نمی کند بلکه از سال های نوجوانی به نمایشهای طنز علاقمند بودم. در سالهای گذشته بیشتر طنز سیاسی، اجتماعی کار می کردم که اکثرا در بازبینی ها رد می شد. اما در این نمایش تلاش کردم بیشتر به دغدغه مردم جامعه نزدیک شوم

 

نحوه ی هدایت بازیگران در تمرینات به چه شکلی بود؟

اصولا چون بچه های گروه ما اکثرا اعضاء گروه پیوند به سرپرستی منیژه محامدی هستند در همه کارها در کنار هم حضور داریم. من نیز در کارگردانی این نمایش گروهی فکر کردم و از پیشنهادات و راهنمایی های بازیگران بهره بردم اما تصمیم نهایی با من بود. ما سالهاست که یکدیگر را می شناسیم و می دانیم که از هم چه می خواهیم. مونا فرجاد تنها فردی بود که کمی نسبت به دیگر اعضا غریبه به نظر می آمد اما خوشبختانه با او هم توانستیم به خوبی ارتباط برقرار کنیم.

 

به نظرتان زبان نمایشنامه و ساختار کلی اثر توانسته است برای مخاطب تاثیر گذار باشد؟

در واقع دیالوگ های نمایش همگی امروزی هستند. اتفاقاتی که در این نمایش می افتد در ایران امروز نیز روی می دهد. چون مردم ایران اکثرا افرادی خجالتی و بسیار اهل تعارف هستند. آنها به ندرت می توانند خواسته های خود را بیان کنند و حرف دلشان را به طرف مقابل بزنند از این رو این نمایش قابلیت تاویل پذیری بسیاری داشت و در واقع آینه تمام نمای رفتار مردم ایران به حساب می آمد. بنابراین تصمیم گرفتم این طنز شیرین را که به نوعی به رفتارشناسی افراد جامعه ارتباط می یابد روی صحنه ببرم.

 

آیا از زمان اصلی نمایشنامه هم کم و زیاد داشته اید؟

بله…مدت زمان این نمایش ابتدا یک ساعت و 35 دقیقه بود و ما با اجازه آقای مودبیان آن را کوتاه کردیم. چون این مدت زمان برای تماشاگر امروزی مناسب نیست. مخاطب امروز دوست دارد اتفاقات را با سرعت دنبال کند و بیشتر از یک ساعت تحمل نشستن روی صندلی های تئاتر را ندارد..

 

آقای مودبیان ؛لطفا کمی درباره شکل تمرین و اجرای این اثر توسط گروهتان در سالن انتظامی برایمان بگویید.

ترجمه متن را خودم بر عهده داشته ام و کارگردانی آن هم توسط آرشام مودبیان انجام خواهد شد.داستان این نمایش قصه پدر خانواده‌ای است که دختر دم بختی دارد و منتظر خواستگاران دخترش است. وی که خیلی خجالتی است و در مقابل آدم‌های دیگر دست و پای خود را گم می‌کند، با خواستگاری بسیار پرمدعا و پرحرف روبرو می‌شود که در جریان نمایش وی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با سوء استفاده از خجالتی بودن پدر دختر و علی‌رغم میل پدر در منزل وی اقامت می‌کند و خود را برای ازدواج با دختر جوان آماده می‌کند. از سوی دیگر دختر جوان خواستگار دیگری دارد که مورد تایید دختر و پدر وی است، اما خواستگار دوم بسیار خجالتی است و پدر و خواستگار خجالتی نمی توانند با هم مکالمه کنند.

جنس کمدی این نمایش با همه ی کمدی های رایج در ایران متفاوت است.موافقید؟

بله.کمدی این نمایش با شیوه «وودویل» و طنز موقعیت، لحظاتی مفرح و همسو و البته با فرهنگ فعلی زندگی شهرنشینی در کشورمان را خلق کرده است.

 

ویژگی این نوع کمدی ها در کدام بخش اثر مشاهده می شود؟

کمدی با شیوه «وودویل» عناصر حرکتی و شنیداری بسیاری را دل خود جای می دهد و همین امر منجر به همراهی و علاقه مندی تماشاچی در پیگیری لحظه های نمایش می شود.این کمدی ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ امروزی خانواده های شهرنشین در کشورمان دارد و شرایط داستان به گونه ای پیش می رود که نظر اغلب تماشاچیان را به خود جلب می کند.

کمدی وودویل در اصل مبتنی بر موقعیت است و سپس شخصیت اما شخصیت های این نوع کمدی پیچیده نیستند. اصل دیگر در وودویل ها بازی با کلام است. در این نوع کمدی خانواده جایگاهی اساسی و بنیادین دارد و رویکرد اجتماعی آن هم در قالب خانواده مطرح می شود.

 

آقای نمکی تعاریفی که درباره این شکل از کمدی ارائه می شود با داده های کارگردان و نسبت های شما با آن به عنوان بازیگر منطبق است؟

اجرا در محور این ویژگی یعنی کمدی و طنز است، طنزی که هجو ندارد بلکه با بررسی و پرداختن به شخصیت آدم های خجالتی طنز ایجاد می شود. دو آدم خجالتی که به لحاظ این خصوصیت رفتاری مدام دچار سوء تفاهم در برخورد با دیگران می شوند.

حضور داریوش مودبیان به عنوان مترجم و کارگردانی که سابقه طولانی در تئاتر دارد چه کمکی به شما کرده است؟

نمکی:با توجه به تجربه داریوش مؤدبیان از این حوزه هنر نمایش از دانش وی در ارتباط با این نمایشنامه بهره بسیار بردیم در هر قسمت از نمایش که رفتارشخصیت ها نامفهوم بود وی با توضیح و معرفی شکل و گونه شخصیت ها به گروه مشکل را رفع می کرد.

دلیل انتخاب این نمایش از سوی ارشام مودبیان نیز همین ویژگی ها بوده است یا اینکه نظرات دیگری هم در آن دخیل بود؟

نمکی:فکر می کنم از دلایل انتخاب این نمایشنامه از سوی «ارشام مودبیان» تا آنجا که من اطلاع دارم، پرداختن نمایشنامه به طنزی با رویکرد مناسب اجتماعی است و این اثر برای اجرا در سالن انتظامی به لحاظ فضای کوچک و نشان دادن روابط ساده خانوادگی مناسب است. همچنین این نمایشنامه در بیست و نهمین جشنواره تئاتر فجر مورد خوانش شد و در آن زمان مخاطب بسیاری را جذب کرد.

وضعیت کلی اهالی تئاتررا در این روزها چگونه پیش بینی می کنید؟

نیاز است حمایت های مادی و معنوی بیشتری از گروه های تئاتر صورت گیرد و ساماندهی مناسبی در خصوص سالن های تئاتر انجام شود.