گردان های سپاه در سوریه؟

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» همزمان با کشته شدن یک فرمانده سپاه مطرح شد

درحالی که سخنگوی سپاه پاسداران اظهارات یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره حضور “صدها گردان” نظامی جمهوری اسلامی در سوریه و جنگیدن آنها با مخالفان بشار اسد را تکذیب کرده، یکی از خبرگزاری های رسمی کشور از کشته شدن یکی از فرماندهان ارشد سپاه در آن کشور خبرداده است.

 سرتیپ پاسدار جواد کریمی قدوسی فرمانده سابق بسیج و سپاه خراسان و سمنان که هم اکنون در مجلس شورای اسلامی حضور دارد در مراسمی تحت عنوان “مبارزه با استکبار” در مشهد گفت: “روز به روز منافع ایران در منطقه بیشتر می شود و حضور غرب و منافع او کاهش می‌یابد.”

این عضو کنونی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه اظهاراتش به سفر هیات ایرانی به سوریه پرداخت و اضافه کرد: “روزی که همه سفارتخانه‌ها در دمشق تعطیل شده بود، هنگام اعلام حمله آمریکا به سوریه، هیات رسمی جمهوری اسلامی ایران، همراه با خانواده در آنجا حاضر بود و این باعث دلگرمی بشار اسد شده بود.”

او همچنین به صراحت از حضور نیروهای نظامی جمهوری اسلامی خبرداد و تاکید کرد: “صدها گردان از ایران در سوریه وجود دارد، هر چند خبر پیروزی‌های ارتش سوریه را از زبان یک فرمانده سوری می‌شنوید، اما پشت پرده آن نیروهای ایرانی قرار دارند.”

ساعاتی پس از انتشار گسترده این اظهارات سرتیپ پاسدار جواد کریمی قدوسی، سخنگوی سپاه پاسداران در خبری که توسط روابط عمومی این نهاد نظامی تنظیم و در اختیار خبرگزاری ها قرار گرفت، این موضوع را تکذیب کرد.

سرتیپ پاسدار رمضان شریف اعلام کرد که “وجود گردان‌های ایرانی در سوریه را به شدت تکذیب می‌کنیم. همان‌گونه که بارها گفته شده ایران هیچ‌گونه گردان سازمانی در سوریه نداشته و تنها برای انتقال تجارب دفاعی خود به مدافعان این کشور، حضور مستشاری دارد.”

سخنگوی سپاه بدون نام بردن از سرتیپ پاسدار جواد کریمی قدوسی از “صاحبان تریبون” خواست تا دقت بیشتری در اظهارات خود که ممکن است “مورد سوءاستفاده دشمنان ملت و بدخواهان ایران اسلامی” قرار بگیرد، داشته باشند.

او همچنین خطاب به رسانه ها تاکید کرد که “از اصحاب رسانه نیز انتظار می‌رود دقت و حساسیت بیشتری در انتشار این‌گونه اخبار به خرج دهند تا دست‌مایه عملیات روانی رسانه‌های بیگانه فراهم نشود.”

اما همزمان با اعلام حضور “صدها گردان” در سوریه و تکذیب این مساله از سوی سخنگوی سپاه پاسداران، خبرگزاری مهر متعلق به سازمان تبلیغات اسلامی، در گزارشی از کشته شدن یکی از فرماندهان ارشد سپاه در سوریه و برگزاری مراسم خاکسپاری وی در کرمان خبر داد.

به گزارش این خبرگزاری “سردار محمدجمالی پاقلعه” طی روزهای گذشته در درگیری با مخالفان بشار اسد در سوریه کشته شده است. مهر این عضو سپاه پاسداران را از اعضای گروه های موسوم به “مدافعان حرم” معرفی کرده که سابقه “فرماندهی گردان ها و محورهای خط شکن ثارالله” را برعهده داشته و پس از جنگ به عنوان یکی از فرماندهان در “قرارگاه قدس سپاه” در جنوب شرقی کشور فعال بوده است.

در ماه های اخیر خبرگزاری ها و سایت های مختلف وابسته و یا نزدیک به سپاه پاسداران بصورت مداوم اخباری از کشته شدن نیروهای این نهاد نظامی در سوریه و مراسم خاکسپاری آنها در استان های مختلف کشور منتشر کرده اند که از حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه حکایت می کند.

در این میان مقامات رسمی سپاه پاسداران این حضور نظامی را رد کرده و کسانی مانند سرلشکر پاسدار عزیز جعفری آن را به “حمایت مادی و معنوی” از حکومت بشار اسد تقلیل داده اند.

با این حال کسانی مانند سرلشکر پاسدار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، شاخه برون مرزی این نهاد نظامی تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی به صراحت اعلام کرده است که “ما تا آخر از سوریه حمایت می کنیم.”

او چندی پیش در دیداری با اعضای مجلس خبرگان رهبری اعلام کرده بود که “عده‌ای انتقاد می‌کنند که چرا ما از سوریه اینقدر حمایت می‌کنیم که باید در پاسخ آنها گفت که ما به تبلیغات دشمن توجه نداریم چرا که سوریه خط مقدم مقاومت بوده و این واقعیت انکارناپذیر است.”

هرچند وی به عنوان فرمانده شاخه برون مرزی سپاه حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه را با این اظهارات نه تایید و نه تکذیب کرد، اما پیش از وی در خردادماه سال گذشته جانشین او در سپاه قدس حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه را تایید کرده بود.

سرتیپ پاسدار اسماعیل قاآنی به خبرگزاری ایسنا گفته بود: “تا وقتی در سوریه نبودیم کشتار های مردم آن توسط معارضین زیاد بود اما با حضور جمهوری اسلامی به طور فیزیکی و غیر فیزیکی جلوی کشتار های بزرگ در سوریه گرفته شد.”

رهبرجمهوری اسلامی و همچنین مقامات ارشد نظامی که در طول سه سال گذشته تحولات منطقه خاورمیانه را “بیداری اسلامی” خوانده بودند، با یک تناقض آشکار در موضع گیری های خود، اعتراضات مردم سوریه علیه بشار اسد را تلاش دولت اسراییل و همچنین کشورهای غربی برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی تفسیر کرده اند.

آیت الله خامنه ای در شروع اعتراضات مردمی و درگیری های داخلی در سوریه در این مورد گفته بود: “جوهره بیداری اسلامی در کشورهای منطقه حرکت ضدصهیونیستی و ضدآمریکایی است اما در حوادث سوریه دست آمریکا و اسرائیل آشکار است و «منطق و معیار ما ملت ایران» این است که هرجا به‌نفع آمریکا و صهیونیسم شعار داده شود حرکت، انحرافی است.”

ججت الاسلام علی سعیدی نماینده رهبرجمهوری اسلامی در سپاه پاسداران نیز طی اظهاراتی با اعلام اینکه “اصلا مساله سوریه نیست و مساله ایران است” تحلیل این نهاد نظامی از درگیری های داخلی سوریه را چنین تشریح کرده بود: “استکبار در این فشارها به دنبال قطع ارتباط ایران با حزب الله و حماس است و در این شرایط باید ایستادگی و «مقاومت» کرد.”

“خط مقاومت” یا “محور مقاومت” اصطلاح رایجی است که مقامات ارشد نظامی در جمهوری اسلامی به کشورهای لبنان، سوریه و عراق داده اند و معتقدند با حمایت از دولت های آنها یا گروهای مسلح همسو با جمهوری اسلامی و در برخی مواقع همچون سوریه حضور نظامی در این کشورها تحت عنوان “عمق استراتژیک جمهوری اسلامی” از “تهدیدات نزدیک” و احتمال حمله نظامی مستقیم به کشور از سوی اسراییل و یا کشورهای غربی مراقبت می کنند.