پای صحبت های رضا گوران و شهرام حقیقت دوست
متفاوت؛ اما نه به هر قیمت…
رضا گوران(کارگردان) و شهرام حقیقت دوست(بازیگر) درنشست مطبوعاتی به سوالات خبرنگار روزدرباره اجرای “ابرهای پشت حنجره” پاسخ گفته اند…
رضا گوران، کارگردان نمایش
آقای گوران، برای آغاز گفت و گو، لطفاً کمی درباره شیوه های اجرایی که در سه اثر اجرایی اخیر گروه نمایش یرما به کار گرفته شد توضیح دهید.
گوران: من همواره علاقه دارم که کار متفاوتی را بر روی صحنه نمایش تجربه کنم اما این تفاوت را به شرطی می‌خواهم که تماشاگر اثر خلق شده از سوی من را بفهمد و من سعی نکنم که از هرشناسه‌ای برای متفاوت بودن استفاده کنم. من همانقدر که شیوه رومئو کاستلوچی را می‌پسندم از سوی دیگر نمایش های نادر برهانی مرند را هم دوست دارم چرا که آنها تمام تلاش خود را انجام می دهند که با استفاده از شیوهای نوین و متفاوت در تئاتر نمایش کار کنند نه چیز دیگری. آنچه که علاوه بر موارد یاد شده برای من مهم به نظر می‌آید این است که همیشه دوست دارم تماشاگر نمایش‌های من، قبل از دیدن نمایش به این نکته فکر کند که می‌خواهد این بار با اثری متفاوت روبه‌رو شود و این بهترین چیزی است که همواره انتظار آن را دارم.
روند نگارش نمایشنامه های اقتباسی برای به صحنه بردن آن چگونه است؟
گوران: در سه اثر اخیری که گروه “یرما” با اقتباس از آثار خارجی داشته تمام تلاش بر این بوده که با استفاده از متن اصلی نمایشنامه دیگری نوشته شود و بعد از جابه جایی دیالوگ‌ها و عناصری که نویسنده به آن وارد می‌کند در طول تمرین شکل جدیدی پیدا کند و تبدیل به اثر تازه‌ای شود چرا که من اعتقاد دارم نمایشنامه‌نویسی در خانه معنا ندارد و این حضور در طول تمرینات است که می‌تواند جنس دیالوگ‌های مورد نظر من و نحوه اجرای آن را به من نشان دهد که اتفاقا در این نمایش این پروسه طی شد .
درنگارش متن تا چه اندازه به کلیت نمایشنامه لورکا وفادار بوده اید و اگر چنین است نگران تکرار موقیعت های اجرا نبودید؟
گوران:به نظر من تمام آثار نمایش دنیا مدام در حال تکرار شدن هستند و من گمان می کنم این هنرمندان هستند که هرکدام به شکلی از این آثار دزدی می‌کنند در این نمایش هم من سعی کردم با وفاداری به محتوای اصلی اثر فضای نمایش، جنس دیالوگ‌ها ، ریتم و شعر گونگی متن را با فضای ذهنی خودم تطابق دهم و به مخاطب ارائه دهم.
آیا در آینده تصمیم به اجرای یک اثر ایرانی با مضمون اجتماعی دارید یا خیر ؟
گوران:سبک من سبک خاصی است ضمن اینکه اعتقاد دارم که کار بر روی درام اجتماعی فعالیت بسیار دشواری است ضمن اینکه جنس نگاه من و فضاهایی که من همیشه تصور آن را برای اجرا دارم گاهی این انگیزه را به من می‌دهد که در آینده نمایشی با این مضمون را به روی صحنه ببرم اما به طور حتم این اتفاق در سال آینده نخواهد افتاد.
به نظر می آید یکی از راهکارهای فرار تئاتر از قهر مخاطبان، حضور بازیگران سینمایی دراجراها است. نکته ای که درباره اجرای شما هم اتفاق افتاده است. در این باره چه توضیحی دارید؟
گوران:به طور حتم برای من مهم شایسته بودن و مناسب بودن بازیگر برای ایفای نقش است ضمن اینکه همواره دوست دارم که با بازیگران حرفه‌ای و چهره در آثارم استفاده کنم و این طبیعی است که همیشه به بهترین گزینه‌ها و بهترین ترکیب فکر کنم ضمن اینکه بر این باورم بازیگرانی مانند شهرام حقیقت‌دوست مهدی پاکدل و بهنوش طباطبایی آنقدر قدرت دارند و امتحان خود را پس داده‌اند که به قدرت بازیگری آنها بیشتر از چهره بودنشان نگاه کنم.
نحوه بازبینی این نمایش توسط شورای نظارت و ارزشیابی مرکز هنرهای نمایشی برایتان دردسرساز نبود؟
گوران: خوشبختانه بابت بازبینی و اجرا هیچ مشکلی نداشتیم ضمن اینکه من اصلا دوست ندارم از جایی صحنه‌ای از کارم را حذف کنم بنابراین تمام تلاش خود را می‌کنم این موارد از جانب خودم اعمال شود.
آقای شهرام حقیقت دوست درباره نخستین تجربه همکاری اتان با رضا گوران بگویید.
حقیقت دوست: به عنوان بازیگر این اولین تجربه من با رضا گوران بود که اتفاقا تجربه بسیار ارزشمندی بود چرا که رضا گوران کارگردان با سلیقه‌ای است که کار خود را دوست دارد و هیچ گاه انگیزه خود را از دست نداده وی از آن دسته افرادی است که با وسواس‌های بسیار زیاد خود تجربه خوبی را برای بازیگر رقم می‌زند و من امیدوارم این انرژی به مخاطب نمایش هم هدایت شود.
این روزها واکنش های متفاوتی درباره حضور بازیگران تصویری در نمایش های صحنه ای را درمطبوعات می خوانیم. می خواهیم نظر شما را که همواره در هر دو شکل کارها حضور داشته اید بدانیم.
حقیقت دوست: به نظر من تمام این صحبتها به این خاطراین پیش آمده که خانه ما یک مقدار کوچک است . به اعتقاد من آوردن ستاره ها به تئاتر شبیه این است که یک ماشین گران‌قیمت و شیک در محله‌ای واقع در پایین شهر پارک شود در حالیکه اگر همین ماشین در یک جای تمیز و شیک بالای شهر پارک شود حضور این ماشین گران قیمت عادی به نظر می‌آید پس می‌بینید که ما باید این خانه را بزرگ‌تر کنیم که تمام سوتفاهم‌ها هم از بین برود.
بنابراین شما عقیده دارید که برخی واکنش ها در میان اهالی تئاتر باید اصلاح شود؟
حقیقت دوست:شاید همینطور است…بسیاری از مواردی که در تئاتر وجود دارد از پایه ایراد دارد که نمی‌توانیم بر مبنای آن به حضور ستاره‌ها در تئاتر خرده بگیریم و به نظر من این مرزبندی‌های غلط باید روزی از میان برود چرا که جز این راه دیگری نداریم.