پنج روز پس از آنکه رهبر جمهوری اسلامی در جمع فرماندهان سپاه پیرامون “نفوذ فرهنگی و سیاسی” هشدار داد، وی همین مواضع را بار دیگر در دیدار با رئیس و اعضای ارشد صدا و سیما مطرح کرد. آیت الله خامنه ای همچنین با هشدار نسبت به برنامه های “دشمن” در راستای جنگ “نرم” گفته است :” آنها به‌دنبال تأثیرگذاری بر مردم و تغییر طیف وسیعی از باورهای آنان به‌ویژه جوانان و نخبگان هستند که باورهای اعتقادیِ دینی، سیاسی و فرهنگی مردم از جمله این باورها است.”
ولی فقیه در سخنرانی دیروز خود از ناملموس بودن “جنگ نرم” سخن گفته و برای آشکار کردن تفاوت جنگ “نرم” و “سخت” گوشزد کرده است که “جنگ نرم برخلاف جنگ سخت، آشکار، قابل فهم و ملموس نیست و حتی در برخی موارد طرف مقابل ضربه‌ی خود را می‌زند اما جامعه‌ی هدف، دچار خواب‌آلودگی و عدم احساس حمله است.”
آیت الله خامنه ای توجه ویژه خود به مقوله “تهاجم فرهنگی” را که اینک از آن به عنوان “جنگ نرم” یاد می کند، نخستین بار به صورت علنی در مرداد سال ۷۱ در جمع افرادی که “کارگزاران فرهنگی کشور” نامیده شدند نشان داد.وی در توضیح آن مفهوم گفته بود: “تهاجم فرهنگی این است که یک مجموعه - سیاسی یا اقتصادی - برای مقاصد سیاسی خود و برای اسیرکردن یک ملت، به بنیانهای فرهنگی آن ملّت هجوم می‌برد. چنین مجموعه‌ای هم چیزهای تازه‌ای را وارد آن کشور و آن ملت میکند؛ امابه زور؛ امّا به قصد جایگزین کردن آنهابا فرهنگ و باورهای ملی. این، اسمش تهاجم است.”
در سخنرانی ۲۳ سال پیش رهبر جمهوری اسلامی وی انتقاداتی را هم علیه هنرمندان، نویسندگان و به ویژه روزنامه نگاران مطرح کرد، برای نمونه وی آن دسته نشریاتی را که از پیروزی وایولتا باریوس چامارو – کاندیدای زن انتخابات ریاست جمهوری نیکاراگوئه که مورد حمایت غرب قراربود، مخاطب قرار داد و آنها را به داشتن “قلم زهرآگین” و علاقه به ایالات متحده متهم کرد: “کسانی که برای دخالت امریکاییها برای آن خانمی که در نیکاراگوئه با انتخابات امریکایی بر سرکار آمد، کف زدند، معنای کارشان چیست؟ از این‌جا، به کسانی که در نیکاراگوئه تسلیم تحمیل امریکاییها شدند، «زهی» و «مرحبا» گفتند! اینها دل در گرو امریکا ندارند؟! اینها با این قلم زهرآگینشان میآیند در مقابل تهاجم دشمن، از فرهنگ ملی و اسلامی و ایرانی دفاع کنند؟!”
وی افزوده بود: “معلوم است که این، ستونِ پنجم دشمن است! این، برای دشمن کار میکند. این، از خدا میخواهد که امریکاییها برگردند!”
سخنرانی آن زمان رهبر جمهوری اسلامی، ۳ سال پس از آغاز دوره نخست ریاست جمهوری علی اکبر هاشمی رفسنجانی و در انتقاد از سیاست های نسبتا اصلاح طلبانه ای مطرح شد که محمد خاتمی به عنوان وزیر ارشاد در پیش گرفته بود. خاتمی زیرفشار ها حدود یکماه پس از ایراد سخنرانی آیت الله خامنه ای از سمت خود استعفا داد. این تحولات باعث بسته تر شدن فضای فرهنگی و مطبوعاتی در سال های ۷۱ تا ۷۶ شد.
حالا به نظر می آید در سومین سال ریاست حسن روحانی بر دولت، بار دیگر نگرانی های رهبر جمهوری اسلامی پیرامون “نفوذ فرهنگی” یا “جنگ نرم” اوج گرفته است.
چهارشنبه هفته گذشته نیز ولی فقیه در سخنرانی در جمع فرماندهان سپاه با هشدار نسبت به خطر “نفوذ دشمن” تصریح کرده بود: “آمادگی‌ها باید همواره به‌گونه‌ای باشد که براساس دستور قرآنی، در دشمن ایجاد رعب کند و جرأت تجاوز را از او بگیرد زیرا اگر خاکریزها قابل نفوذ باشند، دشمن نفوذ خواهد کرد.”
توالی سخنرانی های آیت الله خامنه ای در خصوص “نفوذ دشمن” از زمان امضای توافق جامع هسته ای میان دولت روحانی و ابرقدرت های جهان قابل تامل است.از آن زمان رهبر جمهوری اسلامی در ۴ سخنرانی مستقیما پیرامون احتمال “نفوذ دشمن” هشدار داده است.
۲۶ شهریور وی در دیداری با اعضای اتحادیه رادیو و تلویزیون با اشاره به لزوم مقابله‌ی قاطع با “تلاش آمریکا برای سوءاستفاده از نتایج مذاکرات هسته‌ای و نفوذ اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در ایران” گوشزد کرده بود: “نیّت آنها (آمریکا) این بود که از این مذاکرات و از این توافق، وسیله‌ای پیدا کنند برای نفوذ در داخل کشور. ما این راه را بستیم و این راه را به طور قاطع خواهیم بست؛ نه نفوذ اقتصادی آمریکایی‌ها را در کشورمان اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی آنها را، نه حضور سیاسی آنها را، نه نفوذ فرهنگی آنها را.”
وی همچنین ۱۸ شهریور ماه در سخنرانی در جمع گروه هایی که “اقشار مردم” نامیده شدند، بار دیگر نسبت به احتمال نفوذ غرب پس از توافق هسته ای هشدار داد و گفت: “ملّت بزرگ ایران این شیطان بزرگ را از کشور بیرون کرد؛ نباید بگذاریم دوباره برگردد؛ نباید بگذاریم از در رفت، از پنجره برگردد؛ نباید اجازه بدهیم نفوذ پیدا کند؛ دشمنی اینها تمام نمیشود.”
رهبر جمهوری اسلامی همچنین اعلام کرد سیاست نظام برای مقابله با این نفوذ مخالفت با هر مذاکره ای با واشنگتن به جز مساله اتمی است: “مذاکره وسیله برای نفوذ است، مذاکره وسیله برای تحمیل خواستها است. ما فقط در قضیّه‌ی هسته‌ای به دلایل مشخّصی که مکرّر هم این دلایل را ذکر کرده‌ایم، موافقت کردیم.”
یک هفته پس از اظهارات آیت الله خامنه ای در ۱۸ شهریور، حمیدرضا مقدم‌فر، مشاور فرمانده سپاه، ۲۷ شهریور، در جریان سخنرانی اش در نماز جمعه تهران گفت: “اولین ویژگی پروژه نفوذ این است که دشمن از مذاکرات هسته‌ای، بهره گرفته و از آن به عنوان یک فرصت برای رسیدن به اهداف خودش استفاده کند.”
سردار یحیی رحیم صفوی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی نیز همان زمان هشدار داد که استراتژی دشمنان ایران تغییر کرده و آنها دنبال “نفوذ و تاثیرگذاری فرهنگی و سیاسی” هستند.
آیت الله خامنه ای در جریان سخنرانی های اخیرش به طور مستقیم نامی از گروه های سیاسی و غیرسیاسی داخلی یا افرادی که ممکن است مقدمات آنچه وی “نفوذ دشمن” می خواند نبرده و بیشتر مواضعی کلی در این خصوص اتخاذ کرده است. برای نمونه در سخنرانی روز گذشته وی “رسانه های بیگانه” را از جمله گروه هایی توصیف کرد که در این “جنگ نرم” مشارکت می کنند. وی “ترویج دین حداقلی و دین سکولار را که با هر رفتار شخصی و اجتماعی قابل انطباق است” از جمله “اهداف پنهان برنامه‌های عمدتاً اجتماعی رسانه‌های بیگانه” خوانده و افزوده است: “آنها در پیگیری پیچیده‌ی اهداف خود، کاملاً جدی و دارای برنامه هستند اما ما در این زمینه عقب هستیم.”
۱۷ سال پیش مواضع رهبر جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه برخی مطبوعات به مواضع ایالات متحده گرایش دارند موجب توقیف فله ای و همزمان دوازده روزنامه، سه هفته نامه و یک ماه نامه شد. وی در جریان سخنرانی اول اردبیهشت ۱۳۷۷ آن سال با اشاره به مواضع مطبوعات اصلاح طلب در حمایت از برقراری رابطه میان تهران و واشنگتن گفته بود :” عدّه‌ای هم متأسّفانه در مطبوعات کشور و غیره، همان حرفها را تکرار میکنند که گویا ارتباط با امریکا خواهد توانست همه مشکلات اقتصادی کشور را حل کند. این دروغ و خلاف است.”
آیت الله خامنه ای تصریح کرده بود: “بعضی از این مطبوعاتی که امروز هستند، پایگاههای دشمنند؛ همان کاری را میکنند که رادیو و تلویزیون های بی.بی.سی و امریکا و رژیم صهیونیستی میخواهند بکنند.”
در داخل کشور مطبوعات اصلاح طلب تاکنون با پوشش مثبت تحولاتی همچون مکالمه تلفنی حسن روحانی و باراک اوباما – رئیس جمهور ایالات متحده – در سال ۹۲، و همچنین دست دادن ظریف – وزیر خارجه – با اوباما در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در ماه شهریور، به طور تلویحی علاقه خود به آب شدن هرچه بیشتر یخ ها در روابط دو کشور رانشان داده اما به طور مستقیم در این خصوص مطلبی منتشر نکرده اند.
