چند روز پس از سخنان جو بایدن پیرامون مذاکره با ایران، محمود احمدینژاد شرایط برقراری رابطه با آمریکا را عنوان کرد و همزمان رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارجه، گفت که مذاکره میان جمهوری اسلامی با آمریکا می تواند به حل مسائل بینالمللی کمک کند.
محمود احمدینژاد که به مصر سفر کرده، در دیدار با روزنامهنگاران و نویسندگان مصری، گفته است که “اگر تغییرات مثبت در اظهارات مقامات آمریکایی به رفتار آنها نیز تسری یابد پیشنهاد گفتگو را با نظر مثبت بررسی میکنیم”. وی با اشار ه به سخنان جو بایدن، معاون باراک اوباما، اضافه کرده: “حرفهایی که از مقامات آمریکایی شنیده میشود، جدید و مثبت است و امیدواریم در رفتارشان هم تغییرات مثبت اتفاق بیفتد”.
جو بایدن، معاون باراک اوباما، هفته جاری گفته بود که هر زمان آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به طور جدی در پی مذاکره باشد، این کشور آمادگی گفتوگو با ایران را دارد: “از آغاز روشن کرده ایم که هر زمانی رهبر ایران جدی باشد، ما آماده ایم تا به صورت دو جانبه با رهبران ایران وارد مذاکره شویم، ما این کار را پنهانی انجام نخواهیم داد و در صورت وقوع چنین مذاکراتی شرکای خود را در جریان خواهیم گذاشت”.
همزمان رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز گفته که مذاکره مستقیم جمهوری اسلامی با آمریکا “به شرط اینکه از یک موضع برابر و احترام به طرف مقابل” باشد، “میتواند به حل مسائل بینالمللی کمک کند”. مهمانپرست همچنین به اختلاف میان جمهوری اسلامی و آمریکا بر سر برنامه هستهای نیز اشاره کرده و گفته است: “بحث آنها در موضوع هسته ای ایران فنی و حقوقی نیست بلکه سیاسی است… آنها میتوانند با به رسمیت شناختن حقوق ما و حق تمامی کشورهای مستقل برای استفاده از تکنولوژی صلحآمیز هسته ای گام مهمی بردارند”.
سخنان جو بایدن در هفته جاری، با واکنشهای مختلفی در میان مقامهای جمهوری اسلامی رو به رو شد. علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در این زمینه گفت: “مذاکرات با آمریکا تنها در شرایطی انجام میگیرد که اعتماد لازم نسبت به صداقت آمریکاییها به ما اثبات شود. چرا که تجربههای قبلی ما خلاف این را ثابت میکند… تا زمانی که قصد واقعی آمریکا یافتن راه حلی برای موضوع هسته ای باشد هیچ گونه خط قرمزی برای انجام گفتگوهای دوجانبه وجود ندارد”.
وی همچنین اضافه کرده بود: “احساس می کنم این دولت جدید، این بار واقعا می خواهد رویکرد گذشته خود را در قبال ایران تغییر دهد”.
اما علاالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس، در واکنش به سخنان جو بایدن، با اشاره به اینکه “آمریکاییها در بیان اظهارات خود از حداقل صداقت برخوردار نیستند”، گفته بود: “در شرایطی که معاون رییس جمهور آمریکا پیشنهاد مذاکره مستقیم با ایران را مطرح میکند کنگره آمریکا به دنبال تحریمهای بیشتر است که این دو رویکرد با یکدیگر تناسب ندارد. این موضوع نشان میدهد سخنان آمریکاییها به عنوان مبنای اولیه ایجاد اعتماد از حداقل صداقت برخوردار نیست”. بروجردی همچنین گفته بود که “تصمیمگیری در مورد مذاکره مستقیم با آمریکا در عرصه هستهیی به عهده شورای عالی امنیت ملی است”.
در ماههای گذشته تاکنون چند بار اخباری درباره مذاکرات پنهانی میان آمریکا و جمهوری اسلامی منتشر و هر بار با تکذیب مقامهای مسئول دو طرف مواجه شده است. پاییز گذشته روزنامه نیویورک تایمز گزارشی به نقل از مقامهای بلندپایه آمریکایی منتشر کرده بود که براساس آن جمهوری اسلامی و آمریکا توافق کردهاند بر سر برنامه هستهای به طور مستقیم گفتوگو کنند. بر اساس آن گزارش، توافقها بر پایه توقف غنی سازی بیست درصدی از سوی جمهوری اسلامی و در مقابل لغو برخی تحریمها از سوی غرب صورت گرفته بود. مفاد این گزارش تکذیب شد.
مقامهای جمهوری اسلامی در چند ماه گذشته بر گفتوگوی مستقیم با آمریکا برای حل بحران هستهای تاکید کرده اند. در همین راستامحمود احمد نژاد، در آخرین سفرش به نیویورک چند بار در سخنرانی ها و مصاحبه هایش از ضرورت گفتوگوی مستقیم دفاع کرد: “موضوع هستهای ایران کاملاً سیاسی شده است. این موضوع بین ایران و آمریکاست و اگر امروز آمریکا خود را از آن کنار بکشد، دیگر کسی در جهان ادعایی علیه ایران ندارد و لذا معتقدم باید در عرصهای جدا از مذاکرات هستهای آن را حل و فصل کنیم”.
علی لاریجانی، رییس مجلس، نیز دو هفته پیش گفته بود مذاکره با آمریکا از خطوط قرمز نیست. رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امورخارحه هم ماه گذشته خبر داده بود که میتوان برای حل برنامه هستهای با آمریکا گفتوگو کرد.