کارتون فیروزه مظفری ، اعتماد
تکرار توفان خاکی در روز جمعه، رسانه های اصولگرا هم واداشت تا تصویرهایی از این ماجرا در صفحات اول خود منعکس کنند و در یادداشت هایی از دولت بخواهند به فکر جلوگیری از تکرار این وضعیت و فلج بودن سازمان هواشناسی در پیش بینی باشد. در همین زمان سازمان هواشناسی فاش ساخت که به علت شرایط مالی کارشناسان این موسسه مهاجرت می کنند و هشت سالی است که تجهیزات جدید خریداری نشده است.
به نظر کارشناسان خبری غیبت رسانه های دست راستی از انعکاس توفان روز دوشنبه تهران از آن رو که می دانستند عامل این حادثه که به کشته شدن پنج نفر انجامید سرانجام کسی نخواهد بود جز دولت احمدی نژاد که با گذشت هر روز شمه ای دیگر از ناهماهنگی ها و سو مدیریتش هویدا می شود.
غروب جمعه توفان دوباره به تهران رسید، این بار به گفته شاهدان مردم به راستی ترسیدند به خصوص که باز هم سازمان هواشناسی از پیش‌بینی وضعیت دقیق هوا جا مانده بود. وزش باد شدید و گردوغبار غلیظ در هوای شهر زمانی همه جا را تاریک کرده بود که ب‌سایت اطلاع‌رسانی سازمان هواشناسی در آخرین اطلاعیه‌ای که منتشر شده بود هیچ اشاره‌ای به احتمال وقوع چنین پدیده‌ای نداشت.
اطلاعیه چنین گزارش می داد: “براساس نقشه‌های پیش‌یابی و تصاویر دریافتی از ماهواره هواشناسی، با شکل‌گیری توده گردوخاک در کشور عراق و حرکت آن به‌سوی شرق، از بعدازظهر دیروز و طی روز شنبه برای استان‌های خوزستان، ایلام، کردستان، کرمانشاه، مرکزی، همدان و لرستان وزش باد همراه با گردوخاک پیش‌بینی می‌شود. توصیه می‌شود برای جلوگیری از مخاطرات و کاهش خسارات احتمالی ناشی از وزش باد و گردوخاک تمهیدات لازم در نظر گرفته شود.“
با این حال آنگونه که احد وظیفه، مدیر پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور به ایسنا گفت: “توفان از ساع ت ۱۹:۳۰ دقیقه عصر جمعه در پایتخت آغاز شد و پیش‌بینی می‌شود تا حدود نیم‌ساعت ادامه داشته باشد”.
مرتضی اکبرپور، معاون آمادگی و مقابله سازمان مدیریت بحران کشور اما نسبت به وقوع توفان در تهران و البرز هشدار داد و به ایسنا گفت: “تمام نیروها و دستگاه‌های امدادی در حالت آماده‌باش قرار گرفتند”.
پرهیزگار رییس سازمان هواشناسی اما به خبرنگار شرق گفت “علت ناقص‌بودن پیش بینی ها تامین‌نشدن اعتبارات است، کارهای هواشناسی در دنیا بسیار پرهزینه است. در کشور ما اما هیچ وقت هزینه‌ای برای هواشناسی نمی‌شد، این مشکلات باعث شده است ما هم از لحاظ امکانات پردازشی در مضیقه باشیم و هم نتوانیم نیروهای کارشناسی زبده را جذب و نگهداری کنیم. به‌عنوان مثال به دلیل محدودیت‌هایی که در استخدام داشتیم نتوانستیم نیروهای زبده لازم و موردنیاز خود را بگیریم. در همین شرایط کنونی فهرستی حدود ۲۰ نفره از کارشناسان و دیگرنیروهای سازمان هواشناسی در اختیار من است که متقاضی رفتن به نهادهای دیگر هستند دلیل آن نیز این است که پرداخت‌های ما کم است و به‌اندازه دیگر دستگاه‌ها نیست.”
او در یک برنامه تلویزیونی هم گفت توسعه در هواشناسی، هم نیاز به اعتبارات فراوان دارد و هم نیاز به نیروهای کارشناسان زبده، اما ما اینها را نداریم و همه اینها دست به دست هم داده است تا مشکلات هواشناسی که بخشی‌اش از قدیم بوده است و بخشی از آن هم در هشت سال گذشته تشدید شده، چنین وضعیتی را رقم بزند. به‌عنوان مثال رفتن نیروهای متخصص از سازمان در این سال‌ها زیاد رخ داده است. الان یکی از مشکلات اساسی ما حفظ نیروهای کارشناسی است که سازمان در این زمینه توانایی ندارد.
این در حالی است که هواشناسی دنیا به سمت داشتن امکانات فوق‌پیشرفته مانند پردازشگرهای قوی رفته است، اما در زمینه داشتن سوپرکامپیوترها و رادارها از قبل مشکل داشتیم و به ما نمی‌دادند. در سال‌های اخیر هم تحریم‌ها این موضوع را تشدید کرد. برخی پدیده‌ها طول عمر کوتاهی دارند. توفان تهران هم از بدو تولد در مجموع دو ساعت بود. چنین پدیده‌ای با این طول عمر کوتاه شناسایی و پیش‌بینی‌اش به شدت سخت است، برای پیش‌بینی چنین پدیده‌هایی بین نیم ساعت تا ۴۵ دقیقه زمان هست، تازه اگر سیستم “آنلاین” پیشرفته برای اطلاع‌رسانی داشته باشیم که نداریم. همین الان برای اطلاع‌رسانی در تلویزیون نیروهای ما فقط یک ساعت‌ونیم در راهند تا به صداوسیما برسند.
پیش بینی سازمان هواشناسی در روزهایی که در تهران طوفان آمد، باد شدید بود. با این تفاوت که این باد شدید در مقاطعی از روز به طوفان بدل شد و هیچ کدام از موارد هواشناسی پیش بینی طوفان نکرد.
احد وظیفه مدیرکل پیش بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی روز شنبه گفت د طوفان روز جمعه تهران را توانستیم یک ساعت پیش از وقوع پیش بینی کنیم. آن هم به دلیل اینکه گزارشهایی از شروع طوفان در قزوین داشتیم. این طوفان ادامه هم نداشت. نهایتا در شرق استان سمنان رفت و به پایان رسید.
در حالی که توفان تهران در روز دوشنبه را چند روحانی و امام جمعه نتیجه گناه دانسته بودند همزمان با تعطیلات سالمرگ بینان گذار جمهوری اسلامی و سالگرد پانزده خرداد علاوه بر توفان دوم، سیل مهیب مازندران و تصادف قطار تهران مشهد به سلسله اخبار بد افزود و سکوتی بر همه رسانه های اصولگرا حاکم کرد
