در ادامه روند اعدام‌ها در ایران، طی روزهای گذشته شش زندانی دیگر در سه شهر مختلف به دار آویخته شدند؛ احکامی که در ارتباط با چهار نفر در ملاء عام انجام شده است. این در حالیست که نهادهای مدافع حقوق بشر اعلام کرده‌اند اعدامهای مخفیانه در شهرهای مختلف کشور همچنان ادامه دارد و دە‌ها زندانی از جملە زندانیان زیر سن قانونی از ۲۲ تا ۲۵ بهمن ماه در زندان وکیل آباد اعدام شده اند.
سایت‌های مدافع حقوق بشر در ایران روز شنبه، ۱۲ اسفند ماه گزارش دادند که جمعی از خانواده زندانیان محکوم به اعدام در زندان وکیل آباد، برای جلوگیری از اعدام بستگان خود مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کرده‌اند. سایت “تا قانون خانواده برابر” به نقل از یکی از این خانواده‌ها اعلام کرده که هم اکنون “۱۶۰ زندانی در زندان وکیل آباد مشهد در انتظار اجرای حکم هستند.”
گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر در ایران در چهارمین گزارش خود به مجمع عمومی سازمان ملل متحد که هفته گذشته منتشر شد، از اعدام دست‌کم ۴۸۷ نفر در سال ۲۰۱۲ میلادی خبر داده بود.
در این گزارش که مفصل‌ترین گزارش احمد شهید از آغاز ماموریت وی تا کنون بوده، از ادامه روند اعدام‌ها و عدم دسترسی محکومین به وکیل و برگزار نشدن دادگاه منصفانه، ابراز نگرانی شده است.
با وجود اینکه موارد زیادی از این اعدام‌ها از سوی دستگاه قضایی و رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی اعلام شده‌اند، اما روز یکشنبه، ۱۳ اسفند ماه، رامین میهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی چهارمین گزارش احمد شهید را “جانبدارانه و غیرمستند” خوانده است.
اعدام در ملاء عام
به گزارش ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، چهار زندانی گچساران روز ۱۰ اسفند در ملاعام اعدام شدند. این زندانی‌ها (۲۲-۲۶ ساله) به جرم تجاوز در سال ۱۳۸۵ محکوم شده بودند. این گزارش مشخص نکرده که جوان‌ترین زندانی در موقع ارتکاب جرم ۲۲ ساله بوده و یا موقع اجرای حکم.
سازمان حقوق بشر ایران که کار مستند سازی آمار مربوط به مجازات مرگ در ایران را مستند می‌کند اسامی این افراد را کیانوش انبازپور، یحیی بیعتی پناه، سجاد سلطانی، شهزاد بصیری اعلام کرده است.
در همین تاریخ، سایت رسمی دادگستری استان سمنان گزارش داده که یک زندانی با نام “ر. خ” صبح روز ۱۰ اسفند در زندان اعدام شده است. ارگان رسمی دادگستری استان سمنان اشاره‌ای به اسامی کامل این زندانی نکرده اما نوشته او در ارتباط با جرایم مرتبط با مواد مخدر اعدام شده است.
سازمان‌های مدافع حقوق بشر می‌گویند نزدیک به دو سوم اعدامهای ایران در ارتباط با جرایم مواد مخدر صورت می‌گیرد.
پنج شنبه، ۱۰ اسفند ماه هم رسانه‌های جمهوری اسلامی همچنین اعدام یک زندانی ۳۱ ساله در زندان کاشان را به اتهام حمل مواد مخدر اعلام کردند اما به هویت و مشخصات او اشاره‌ای نشده است.
این رسانه‌ها روز چهارشنبه، ۹ اسفند ماه از اعدام پنج زندانی دیگر به اتهامات مشابه در شهرهای کاشان، بهبهان و ساری خبر داده بودند.
چهار مورد از اعدامهای هفته گذشته در ملاء عام صورت گرفته است.
اعدامهای مخفیانه
سازمان حقوق بشر ایران هفته گذشته از آغاز دور دیگری از اعدامهای مخفیانه در زندان وکیل آباد مشهد خبر داده است.
بر اساس گزارش این سازمان “اعدامهای جدید، دراکتبر ۲۰۱۲ از سر گرفتە شدە و در روزهای یکشنبە و چهارشنبە هرهفتە انجام شدە است. در چند مورد مشخص هفتەای سە بار اعدام‌ها انجام شدە است. هر بار دست کم ۱۰ زندانی بە دارآویختە شدەاند. در دو مورد از آن‌ها در نوامبر و دسامبر بە ترتیب ۳۵ و ۵۰ زندانی اعدام شدەاند.”
این گزارش افزوده است که اعدام‌ها در اختفای کامل صورت می گیرد و خطوط تلفن زندان از چند ساعات قبل از اعدام‌ها قطع می شوند. اعدام شدگان تنها چند ساعت قبل از اجرای حکم و زمانی که از بندهای مختلف زندان جمع آوری می‌شوند از اینکه حکمشان در دیوان عالی تایید شده است خبر دار می‌شوند و خانواده و وکلا بعد از اجرای حکم اعدام از آن باخبر می‌شوند.
سازمان‌های مدافع حقوق بشر اوایل بهمن ماه اعلام کرده بودند که اعدامهای جمعی و مخفیانه در زندانهای کشور که به دلیل” توجه جهانی”در اواخر سال ۲۰۱۲” وقفه‌ای موقتی “در آن ایجاد شده بود، دوباره از سر گرفته شده و بر حسب تخمین منابع مختلف، احتمال می‌رود تنها در چهار ماه حدود ۴۰۰ زندانی در زندان وکیل آباد به پای چوبه دار رفته باشند.
سازمان حقوق بشر ایران بر اساس گزارشهای موثق از زندان وکیل آباد همچنین اعلام کرده که آخرین نوبتهای اعدامهای دسته جمعی و مخفیانه در زندان وکیل آباد مشهد که توسط منابع مستقل و شاهدان عینی در مشهد تایید شده، یکشنبه ۲۲ بهمن و چهارشنبه ۲۵ بهمن سال ۹۱ صورت گرفته است.
این سازمان مدافع حقوق بشر تائید کرده که ده‌ها زندانی زندان وکیل آباد در این دو روز اعدام شده‌اند. تعداد دقیق اعدام شده‌ها در هر نوبت هنوز مشخص نیست اما طبق گفته منابع موثق، در هر نوبت بیشتر از ۱۰ زندانی اعدام شده‌اند. اتهام اکثر اعدام شدگان مربوط به خرید و فروش و حمل مواد مخدر است.
گفته شده یک مورد اعدام به جرم قتل در اثر توهم به وجود آمده از طریق ماده مخدر شیشه بوده است. یک منبع به سازمان حقوق بشر ایران اعلام کرده که در بین اعدام شدگان روز ۲۵ بهمن یک زندانی نوجوان که زمان وقوع جرم کمتر از ۱۸ سال داشته، وجود داشته است.
سایت “تا قانون خانواده برابر” در گزارشی به نقل از خانواده یکی از زندانیان زندان وکیل آباد، با اشاره به حضور شماری از خانواده‌ها مقابل مجلس شورای اسلامی، نوشته است حدود چهل نفر از خانواده‌ها برای پیگیری وضعیت بستگانشان در زندان وکیل آباد جهت ملاقات با نمایندگان مقابل مجلس تجمع کرده‌اند.
اعدام شهروندان افغانستان در ایران
سازمان حقوق بشر ایران همچنین به گزارشهای دیگری اشاره کرده که بر اساس آن اعدام تعداد کثیری از زندانیان افغان مخفیانە بوده است. اجساد افغانهای اعدام شدە که به افغانستان انتقال نیافتەاند در بخشی از گورستان مشهد (بهشت رضا) همراه با اجساد دیگر اعدامهای مخفیانە وکیل آباد دفن شدەاند.
هفته گذشته هم جمهوری اسلامی پنج مهاجر افغان را به جرم قاچاق مواد مخدر در ایران اعدام کرد که با واکنش حامد کرزای، رئیس جمهور این کشور و کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان روبرو شد.
صفی‌الله امین‌زاده گزارشگر بنگاه خبری بی‌بی سی در کابل گفته است واکنش‌ها در افغانستان نسبت به اعدام افغان‌ها در ایران با گذشت هر روز بیشتر می‌شود.
طی سالهای گذشته و در زمان اعلام اعدامهای مخفیانه زندان وکیل آباد، اعلام شده بود که هر بار تعدادی از زندانیان افغان همراه با بقیه زندانیان متهم به خرید و فروش و حمل مواد مخدر در زندان وکیل آباد اعدام شده‌اند.
از تعداد زندانیان افغان در ایران آمار دقیقی در دست نیست، اما هر چند وقت یک بار از اعدام شهروندان افغانی در ایران خبر می‌رسد. سال گذشته به دنبال انتشار اعدام شهروندان افغانی در ایران، شماری از شهروندان این کشور در شهرهای مختلف افغانستان از جمله کابل و هرات دست به تظاهرات زدند.
محمود امیری مقدم، سخنگوی سازمان حقوق بشر ایران در واکنش به این اعدام‌ها از دولت افغانستان خواسته است که وضعیت شهروندان زندانی افغان در ایران را جدی‌تر پیگیری کند. او در بیانیه‌ای که هفته گذشته در وبسایت این سازمان منتشر شده، گفته است شهروندان افغان از ضعیف‌ترین گروەهای اجتماعی در جامعە ایران هستند. بیشتر این زندانیان به وکیل مدافع دسترسی نداشتە و اعدام آن‌ها مغایر با تعهدات بین المللی است. متاسفانە بە نظر نمی‌رسد که دولت افغانستان توجە زیادی به شهروندان زندانی خود در ایران داشتە باشد.
مقامات قضایی جمهوری اسلامی در طول سه سال گذشته اعدامهای مخفیانه در برخی زندانهای کشور از جمله زندان وکیل آباد مشهد را انکار کرده بودند. اما در اوایل تیرماه سال ۱۳۹۰، محمود ذوقی، دادستان عمومی و انقلاب مشهد با “متناسب “دانستن تعداد آمار‌ها با جرایم مواد مخدر در این استان و به ویژه زندان وکیل آباد، اجرای پنج مرحله اعدام در این زندان طی سه ماه قبل از تیرماه سال ۹۰ را به صورت رسمی تائید کرد.
“آنچە در وکیل آباد می‌گذرد یک کشتار جمعی است”
احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران با اعلام اینکه دست کم ۴۸۷ نفر در سال میلادی ۲۰۱۲ اعدام شده‌اند از عدم دسترسی محکومین به وکیل و برگزار نشدن دادگاه منصفانه ابزار نگرانی کرده است.
آقای شهید که در تمام گزارشهای خود در رابطه با ایران، از روند اعدام‌ها در ایران ابراز نگرانی کرده است، در آبان ماه امسال نیز خواهان تعلیق اعدام‌ها در ایران شده بود.
به گزارش سایت وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه، گزارش اخیر احمد شهید را تکرار ادعاهای کشورهای غربی علیه ایران دانسته است. میهمانپرست، گفته انتشار چنین گزارشی، اعتبار سازوکار حقوق بشر سازمان ملل متحد را “به طور کامل به مخاطره انداخته است.”
در ادامه اعتراض به روند اعدام‌ها و خصوصا اعدامهای مخفیانه در ایران، محمود امیری مقدم، سخنگوی سازمان حقوق بشر ایران، گفته است: “با توجە بە اطلاعات جدید از اعدامهای گروهی مخفیانە در وکیل آباد، سازمان حقوق بشر ایران در خواستی به سازمان ملل برای گسیل یک کمیتە حقیقت یاب به ایران ارائە دادە است.”
به گفته این مدافع حقوق بشر: “آنچە در وکیل آباد می‌گذرد یک کشتار جمعی است. این اعدامهای گروهی، خودسرانە و غیر قانونی هستند که باید متوقف شوند. ما مصرانە از سازمان ملل می‌خواهیم که بلافاصلە یک کمیتە حقیقت یاب به ایران بفرستد و از جامعە بین الملل در خواست واکنش سریع داریم. در ماەهای آتی امکان دارد صدها زندانی اعدام شوند.”
