کی آرمین سرجویی- توماس اردبرینگ
نزدیک به یک هفته از اعلام اجرای طرح حذف یارانه های دولتی از سوی محمود احمدی نژاد، ایرانی ها از دستور دولت برای افزایش قیمت مایحتاج ضروری نظیر سوخت و نان متحیر مانده اند و نشانه هایی از احساس خشم و سرخوردگی به چشم می خورد.
از جمله اولین کسانی که رنج اقتصادی ناشی از افزایش بهای قیمت ها با روند حساس سیاسی را احساس کردند، رانندگان کامیون، رانندگان تاکسی و نانوایان بودند. به نظر می رسد شمار زیادی از کامیون داران در اعتراض، دست از کار کشیدند. در خیابان های پایتخت، در ادارات و وسائل حمل و نقل عمومی، ابراز نارضایتی، نگرانی و احساس خطر در همه جا به چشم می خورد.
دولت می گوید تغییرات برای رشد اقتصادی کشور لازم است. اما نمایندگان مجلس می گویند با نحوه اجرای طرح مخالفند و نسبت به عدم مشارکت مجلس در جزئیات طرح اقتصادی دولت شکایت دارند. حمید کاتوزیان یک نماینده بانفوذ مجلس، نحوه افزایش قیمت ها را “تکان دهنده” خوانده است.
دولت می گوید بهای افزایش یافته جدید را برای پیشگیری از افسارگسیختگی تورم درنظر گرفته است. به گفته فرمانده بسیج، اعضای شبه نظامی این سازمان نیز برای سرکوب فروشندگان گرانفروش به استخدام درآمده اند. اما کسانی که بیش از همه از قیمت ها متأثر شده اند، نسبت به از دست دادن پولشان انتقاد می کنند زیرا قیمت های ثابت دولت اجازه پوشش کامل هزینه محصولات و خدماتشان را نمی دهد.
در ایستگاه راه آهن شهر، یک فروشنده ساندویچ به نام علی از افزایش بهای نان سنتی از 15 به 40 سنت و از دست دادن پول خود انتقاد کرد.
وی گفت: “من اجازه افزایش قیمت ندارم در حالیکه دولت می تواند این کار را بکند. همه ما در حال از دست دادن پول هستیم. مردم فوق العاده ناراحت هستند.”
در جنوب تهران و در پایانه بزرگ کامیون ها در نزدیکی اکبرآباد، هیچ کامیونی برای حمل کالاهایی نظیر گوجه فرنگی تازه تا بسته های سیگار و ارسال آنها از تهران به 31 استان کشور و یا برعکس وجود نداشت. پس از افزایش بهای گازوئیل از نرخ یارانه ای 6 سنت برای هر گالن به 1.32 دلار برای هر گالن، هزاران راننده دست از کار کشیدند.
فرهاد قلی زاده از شرکت حمل و نقل تک ترابر گفت او هرگز ترمینال را چنین خلوت ندیده است. وی گفت: “اکثر راننده ها ترمز دستی خود را کشیده اند و تا زمانیکه اجازه افزایش کرایه به آنها داده شود، دست از کار کشیده اند”.
کرایه تاکسی، اتوبوس و کشتی نیز از سوی دولت ثابت مانده است. برخی خدمات ترابری نظیر اتوبوس های شهری، پروازهای داخلی و مترو نیز اجازه افزایش نرخ پیدا نکرده اند در حالیکه سایرین نظیر اتوبوس های بین شهری و برخی از تاکسی ها می توانند کرایه خود را تا 18 درصد گرانتر کنند. گفته می شود بازرسان مخفی در حال نظارت بر قیمت ها هستند.
یک راننده تاکسی که نخواست نامش فاش شود گفت: “نرخ بنزین 60 درصد بیشتر شده است و من باید کرایه ام را 8 درصد بالا ببرم. این چه منطقی است؟”
ایران دارای سابقه بروز ناآرامی در پی افزایش بهای سوخت است. در سال 1996 از چرخبال ها برای پایان دادن به شورش در منطقه اسلامشهر در پی افزایش بهای سوخت و نان استفاده شد.
منبع: سانفرانسیسکو کرونیکل- 25 دسامبر
