آرش سیگارچی
در شرایطی که دولت نهم در سه سال فعالیت خود تا کنون دو مدیر برای خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) برگزیده، اینک خبر می رسد برای سومین بار، مدیر این خبرگزاری تغییر خواهد کرد تا به این ترتیب پس از ده جابجایی در کابینه، دولت احمدی نژاد در سومین سال فعایت خود، سومین رییس را برای ایرنا برگزیند.
پیش از این در ابتدای سال جاری که بحث تغییرات در کابینه آغاز شد، هر چند عمده خبرها در مورد تغییر وزرای کشور و اقتصاد بود، اما در این میان “رجا نیوز” در خبری از برکناری رییس خبرگزاری جمهوری اسلامی خبرداد. این خبر نه تنها در روزهای بعد تکذیب شد بلکه برخی نوشتند که درج خبر تغییر مدیر ایرنا در حالی که به تازگی بر سر کار آمده برای ”خودشیرینی” بوده است و حتی سایت “صبح نیوز”، خبر “تغییر مدیر عامل ایرنا” را محصول یک پایگاه خبری که ”توسط بازماندگان گروهک تروریستی فدائیان خلق” اداره می‌شود دانست و در بیان دلایل بروز چنین شایعاتی نوشت :“به دلیل اصولگرایی و ایستادگی ایرنا در برابر جریانهای سیاسی وابسته به بیرون از مرزها، ایرنا اینک مورد حمله و شایعه پراکنی است”.
بر خلاف نوشته صبح نیوز، دیروز سایت تابناک گزارش داده است “بحث بر روی تغییر وی جدی‌تر شده است” تا به این ترتیب دولت پس از سه سال، در پی جایگزینی سومین رییس برای خبرگزاری ایرنا باشد. براساس این گمانه زنی ها، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نظر دارد همکار پیشین خود در “مؤسسه کیهان” یعنی “جعفر بهداد” را جایگزین فیاضی، مدیر فعلی ایرنا کند و در تلاش است تا نظر دیگر مسئولان ارشد دولت را نیز در این باره جلب نماید.
براساس گزارش تابناک، از سوی دیگر، دکتر شیخ‌الاسلام، رئیس دفتر رئیس‌جمهور و استاندار سابق هرمزگان که با بهداد در پست مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همکار بوده و وی را به نهاد ریاست‌جمهوری دعوت کرده است، مخالف بیرون رفتن بهداد از این نهاد و انتقالش به ایرنا است. اما آنچه مهم است، اینکه رئیس‌جمهور هنوز هیچ نظری در این باره اعلام نکرده است.
برای احراز تصدی مدیرعاملی ایرنا، ظاهرا جریانی دیگر نظر بر روی علی‌اکبر جوانفکر مشاور مطبوعاتی رئیس‌جمهور دارد و درصدد است تا نظر مقامات ارشد دولت را نیز جلب نماید؛ به ویژه که جوانفکر، از نیروهای باسابقه ایرناست. این در حالی است که برخی از اخبار از نظر مساعد رئیس‌جمهور بر روی جوانفکر حکایت دارد؛ هر چند هنوز نظر وی اعلام نشده و تصمیمی در این باره گرفته نشده است.
تابناک در حالی از نام جوانفکر برای مدیریت ایرنا نام برده که یک بار پیش از این نام وی در پی انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان رییس جمهور، برای مدیریت ایرنا مطرح شده بود اما با این حال جوانفکر در آن مقطع این سمت را نپذیرفت تا به عنوان “مشاور رسانه ای” رییس جمهور برگزیده شد.
در این میان رایزنی های دیگری برای جابجای مدیر ایران در حال انجام است. برخی از منابع از تلاش نزدیکان محمد رحیمی برای فرستادن محمدزاده که اکنون مدیر روابط عمومی دیوان محاسبات کشور را برعهده دارد، به ایرنا خبر می‌دهند.
همچنین برخی منابع خبرداده اند رایزنی‌هایی هم با مهدی کلهر، مشاور رسانه‌ای رئیس‌جمهور برای حضور در ایرنا انجام شده، اما وی نپذیرفته است.
سه مدیر برای ایرنا
به هر حال، آنچه فارغ از رایزنی ها برای مدیریت ایرنا، قطعی به نظر می‌رسد، تغییر دوباره مدیر عامل ایرناست که در صورت تغییر، سومین مدیر دولت نهم برای این خبرگزاری خواهد بود.
محمود احمدی نژاد در ابتدای ریاست جمهوری، “احمد خادم المله” را که از دوستان وی در دوران جنگ بود به عنوان رییس خبر گزاری ایرنا برگزید. خادم المله در آن مقطع عملکرد مطلوبی برای دولت داشت اما دوره مدیریت وی زمان زیادی دوام نیاورد و اختلاف او با “صفار هرندی”، وزیر ارشاد موجب شد تا وی برکنار شود. خادم المله بعد از آن به عنوان مدیر رسانه ای شورای عالی امنیت ملی برگزیده شد.
پس از وی، با موافقت دولت، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، “جلال فیاضی” مدیر مسئول سابق روزنامه قدس و معاون فرهنگی شهرداری مشهد به عنوان مدیر عامل خبرگزاری حمهوری اسلامی ایران منصوب کرد. فیاضی از ابتدای تاسیس روزنامه “قدس” در سال 1366 در این روزنامه حضور داشته و چنانکه فارس نوشته بود “در مدت 17 سال مدیر مسولی این روزنامه جایگاه آن را از یک روزنامه استانی به روزنامه ای سراسری ارتقا بخشید… فیاضی در سال 82 سکان هدایت قدس را به قلندریان مدیر مسوول فعلی قدس سپرد و همان سال به سمت معاون فرهنگی شهرداری مشهد و مدیر مسولی هفته نامه شهرا منصوب گردید.”
مدیریت فیاضی بر ایرنا، مدیریت مطلوبی از نظر احمدی نژاد بوده است چنانکه وی در حاشیه روز خبرنگار سال گذشته درباره ایرنا گفت:“ایرنا به عنوان خبرگزاری مادر و پایه و پیشگام در اطلاع رسانی برای ما ارزشمند است”. غیر از احمدی نژاد، صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز از عملکرد فیاضی رضایت داشت چنانکه مستقیما در حمایت از وی گفت:“دو سالی که سپری شد عیار خبر و خبرنگاری بالاتر رفت و دلیلش وجود رییس جمهوری‌است که خودش هم خبرسازترین و هم خبررسان‌ترین است و شهربه‌شهر باحضور در صحنه وعده‌های امیدوارکننده‌ای به مردم داده است.”
در هیمن رابطه، عملکرد این خبرگزاری به گونه ای بود که به گفته مدیریت آن “ایرنا تلاش کرد حول محور فرمایشات مقام معظم رهبری و انتظارات ایشان حرکت کند و در این راستا با روزآمد کردن سیاست خبری، تلاش کرد در عرصه خبری داخل و خارج از کشور حضوری جدی داشته باشد.”
اما در این میان چرا باید چنین مدیری که مورد حمایت وزیر، رییس جمهور و رهبری است، تغییر کند؟ تابناک در این مورد دلایلی دارد. به نوشته این سایت نزدیک به محسن رضایی، عده‌ای دلیل تغییر احتمالی فیاضی را “ناتوانی این خبرگزاری در انتشار خدمات دولت” می‌دانند و برخی نیز اخبار نادر ایرنا در روزهای نخست سال جاری درخصوص گرانی کالاها و نارضایتی مردم را علت این تغییر عنوان می‌کنند. با این حال هنوز هیچ چیز قطعی نیست و نتیجه را آینده تعیین می‌کند.
منتقد می خواهیم نه مبلغ
زمزمه تغییر مدیریت ایرنا در حالی به گوش می رسد که روز گذشته “جوانفکر” و “کلهر” دو مشاور ارشد رسانه ای احمدی نژاد در نشستی مطبوعات به نقل از رییس جمهور تاکید کردند که دولت “منتقد منصف می خواهد نه مبلغ”. در این میان حتی کلهر گفته است:“ما اعتقاد داریم رسانه چشم و وکیل مردم است و دولت رسانه‌ها را کارمند خود نمی‌داند حتی اگر تمام بودجه‌اش را خود دولت بپردازد.“
با اینکه مشاوران رسانه ای دولت گفته اند از انتقاد از دولت استقبال می کنند اما عملکرد دولت چنین چیزی را نشان نمی دهد.
غیر از اینکه مدیریت خبرگزاری اکنون بخاطر انعکاس چند گزارش انتقادی از دولت در آستانه تغییر قرار دارد، دولت توانست در هفته گذشته با فشار به مدیریت صدا و سیما، بالاخره مدیر یکی از رادیو ها را تغییر دهد. شهرام گیل آبادی مدیر رادیو جوان در هفته گذشته در حالی عوض شد که پیش از این به دلیل گزارش های انتقادی از دولت بارها در آستانه عزل قرار گرفته بود با این حال، در اواخر سال گذشته ضرغامی رییس صدا و سیما در واکنش به خبر برکناری گیل آبادی گفته بود “شما تنها از صداوسیما نمی روید. اگر بخواهند برویم، همه با هم می رویم”.
حتی به نقل از سپهر، معاون صدای سازمان صدا و سیما درباره خبرهای مبنی بر تغییر مدیر رادیو جوان گفته بود “مطلقاً چنین چیزی نیست و قرار نیست شهرام گیل‌آبادی تغییر کند. این حرف‌ها شایعه است و از این نوع شایعات 24 ساعته در حوزه رسانه وجود دارد. من این شایعه را کاملاً تکذیب می‌کنم.”
با این حال مقاومت صدا و سیما در برابر دولت بیش از این طاقت نیاورد و چنانکه عصر ایران سه روز پیش خبر داد:“پس از دو سال انتقادات صریح تعدادی از مقامات دولت و رسانه‌های نزدیک به آن‌ها از عملکرد رادیو جوان و ایستادگی مدیریت صدا و سیما، «شهرام گیل‌آبادی» مدیر حرفه‌ای و موفق این رادیو سرانجام برکنار شد.“