بیشتر دهه گذشته را دولت ایران آنچه یک عمل غیر اسلامی توصیف می شود،تحمل کرده است: نگه داشتن سگ.
در دوران سرکوب، نیروهای انتظامی سگ ها را در خیابان از صاحبانشان می گرفتند و رسانه دولتی هم از بیماری های مشترک انسان و سگ حرف می زدند. غلامرضا حسنی، امام جمعه ارومیه در مراسم نماز جمعه علیه سگ های “پا کوتاه” و “بغلی” با طعنه سخنرانی کرد. اما حکومت در این مورد هم مثل سایر موارد غیر اسلامی مانند الکل که توسط ملا ها ممنوع شده اما کاملا در دسترس ایرانیان است، راحت برخورد کرده و گذاشته است که سگ دوستان هم راحت باشند.
با این حال آن روزهای مدارا خیلی زود به پایان رسید. قانونگذاران ایران اخیرا قانونی را به تصویب رسانده اند که داشتن سگ را جرم می داند و برای آن مجازاتی تعیین شده است. در این طرح آمده است که داشتن سگ نه تنها سلامت عمومی جامعه را به خطر می اندازد بلکه باعث ایجاد مشکلات فرهنگی نیز می شود زیرا داشتن سگ تقلید کورکورانه از فرهنگ منحط غرب است. طبق این طرح در صورت تصویب برای اولین بار مجازات هایی برای گردش بردن و نگهداری حیوانات ناپاک و خطرناک در نظر گرفته شده است. این ممکن است شامل گربه ها هم بشود اما گویا در حال حاضر سگ ها را هدف گرفته است. بر اساس این طرح، جزای نقدی بین 100 تا 500 دلار تعیین شده است و حیوان را نیز ضبط می کنند. دکتر هومن ملک پور دامپزشک، به بی بی سی فارسی گفته است: “اگر قرار بر ضبط سگ ها باشد، با توجه به چند هزار سگی که تنها در تهران نگهداری می شود، باید این مسئله را نیز مد نظر داشت که تکلیف این حیوانات چه می شود؟ آیا آنها پس از ضبط نگهداری می شوند”.
در سال های گذشته تا زمانی که قانونی برای نگهداشتن سگ تصویب نشده و در قوانین اسلام هم مجازاتی تعیین نشده بود، فعالان حقوق حیوانات در ایران در مورد قانون نگهداری سگ بحث می کردند. اما قانون ایران که چند دهه در این مورد سکوت کرده بود به این دلیل بود که وجود حیوانات خانگی در ایران به اندازه وجود دایناسور ها بی ربط بود. در اسلام، سگ حیوان نجس است و در قرن گذشته،فرهنگ سنتی تعداد سگ های خانگی را درمحدودیت نگه داشته بود. در مناطق روستایی سگ ها همیشه در نگهداری گله و در مزرعه کمک می کردند اما از زمانی که ایران در قرن گذشته وارد زندگی شهری شد، سگ ها در روستا ها ماندند. در شهر اشرافزادگان برای شکار و زنان فرنگی بعنوان همراه از سگ ها استفاده می کردند اما اکثریت سنتی در ایران به توصیه روحانیون از سگ ها دوری می کردند.
این روند در 15 سال گذشته با رویکرد طبقه متوسط به تقلید از فرهنگ غرب، تغییر کرد. شبکه تلویزیون های ماهواره ای و فیلم های غربی دنیایی را پیش چشم ایرانیان باز کرد که در آن کودکان خوشحال در پارک با سگ ها بازی می کردند و خانواده ها آنها را مثل فرزندانشان دوست داشتند. در این روزها سگ های خانگی جای عینک های مارکدار را در زندگی خانواده های طبقه متوسط گرفته اند. امید معماریان، روزنامه نگار متخصص در حقوق بشر می گوید: “قواعد و ارزش های جهانی قلب مردم را در سرتاسر جهان تسخیر کرده است. این برای مقامات ایرانی که در یک جنگ فرهنگی با غرب قرار گرفته اند ترسناک است و شاهد شکست آنچه که به عنوان روش زندگی اسلامی ارائه کرده اند، هستند”.
نگه داشتن سگ در این سطح گسترده و محبوبیت سگ ها در میان گروهی از ایرانیان جوان و تحصیلکرده که از قوانین دولت خشمگین هستند نشان می دهد که چرا دولت سگ ها را دشمن خود می داند. در سال 2007، دو سال از حکومت احمدی نژاد گذشته بود که نیرو های انتظامی مبارزه با نگهداری از سگ را در کنار بدحجابی زنان آغاز کردند. در چشم دولت داشتن سگ برابر بود با پوشیدن شلوار چسبان و کوتاه یا بلند کردن مو برای مردان که یک جور مبارزه به حساب می آید.
مدارای دولت با این روش زندگی مخالفان بعد از اینکه احمدی نژاد برای بار دوم رئیس جمهور شد و موجی از اعتراض را که از بعد از انقلاب 1979 دیده نشده بود به همراه داشت، به پایان رسید. هادی قائمی، مدیر کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران می گوید که بعد از آن اعتراضات گسترده، دولت تصمیم گرفت کنترل بیشتری در زندگی ایرانیان داشته باشد و این شامل ان جی او ها تا دسترسی به اینترنت و تصمیمات کاملا شخصی می شد. قائمی می گوید: “هیچ شکی وجود ندارد که این اقدامات به منظور از بین بردن اعتراضات صورت می گیرد”.
تعیین مجازات برای داشتن سگ به دولت کمک می کند تا بطور قانونی به نقاط خاکستری زندگی مردم دست بیاندازد. زمانی که دولت نتوانست مشکل مدل موی پسر های جوان را حل کند، با چاپ پوستری که مدل های مورد تایید را نشان می داد، این مشکل را حل کرد.
برای جوانان این اقدامات به این معناست که دولت هیچ نافرمانی را بر نمی تابد چه شعار های ضد حکومت باشد، چه بلند کردن موی کنار گوش ها. صاحبان سگ ها در ایران مثل اکثریت مردم نگران تورم، بیکاری و مشکلات اقتصادی هستند. اما آنها باید بزودی تصمیم بگیرند که می خواهد داشتن سگی از نژاد شیتسو یا پودل را به مشکلات خود بیافزایند یا نه. سرنوشت سگ های آنها ممکن است مثل صدها سگی باشد که دولت از خیابان های تهران جمع می کند. معماریان می گوید: “بسیاری از مردم درتهران و شهر های بزرگ کشتن سگ ها را عملی بیرحمانه می دانند. گویی مردم ایران و دولت این کشور در دو دنیای متفاوت زندگی می کنند”.
تایم، 19 آوریل
