خبر تایید امکان حضور زنان در سالن‌های ورزشی از سوی شورای امنیت در دو روز گذشته خبرساز شده است. پس از اعلام این خبر از سوی عبدالحمید احمدی، معاون فرهنگی وزیر ورزش وزارت کشور اعلام کرد: “شورای امنیت کشور در خصوص حضور بانوان در سالن‌های ورزشی مصوبه ای نداشته است.” این درحالی است که حتی ایران، روزنامه رسمی دولت به استقبال خبر رفت و در صفحه یک روز یکشنبه از صدور مجوز حضور زنان در ورزشگاه‌ها خبر داد. اما به نظر می‌رسد که هنوز در داخل دولت هم بر سر این موضوع توافق وجود ندارد. بنفشه جمالی، فعال حقوق زنان در ایران به روزآنلاین می‌گوید که این تکذیب قابل پیش‌بینی بود و رفع ممنوعیت موردی نیز آن چیزی نیست که زنان ایرانی به دنبال آن بوده‌اند بلکه باید امکان حضور زنان در تمامی ورزشگاه‌ها فراهم شود.
تماشای شنا، بوکس و فوتبال ممنوع
پس از آن که خبر اعلام شده از سوی معاون فرهنگی وزیر ورزش وزارت کشور با استقابل خوبی در فضای مجازی همراه شد و به خبری خوش تعبیر شد، تکذیبیه وزارت کشور از راه رسید و احمدی در گفت‌وگو با ایرنا مجبور به ارائه این توضیح شد که این طرح به تصویب نهایی نرسیده اما مورد “تایید اولیه” قرارگرفته و امید می‌رود به زودی به تایید نهایی رسیده و برای اجرا به نهادهای مرتبط ابلاغ شود.
از سوی دیگر شهین‌دخت مولاوردی معاون رئیس‌جمهور در امور زنان در مصاحبه‌ای با روزنامه شرق گفته است: “درحال‌حاضر ورود زنان به سالن‌های ورزشی شامل شنا، بوکس و فوتبال نمی‌شود، اما شامل والیبال، هندبال، بسکتبال، تنیس و… می‌شود.” هرچند به نظر می‌رسد این مصاحبه پیش از اعلام تکذیب وزارت کشور صورت گرفته باشد.
بنفشه جمالی فعال حقوق زنان در ایران به روز می‌گوید: “اگر مصوبه‌ای هم تصویب شود همان بازگشت به حالت قبل یعنی حضور تماشاگرهای زن در سالن‌های محدود ورزشی مثل والیبال و بسکتبال خواهد بود. یعنی همچنان محدودیت‌های قبل مثل حضور زنان در استادیوم های فوتبال پابرجاست و این چیزی نیست که زنان خواستارش بودند. زنان خواستار حضور در تمامی سالن‌های ورزشی و استادیوم‌ها بوده و هستند. اعتراضشان به تبعیض آشکاری است که آنها را به خاطر جنسیت‌شان از تشویق تیم‌های ورزشی مورد علاقه‌شان در مکان‌های ورزشی محروم می‌کند.”
جمالی می‌گوید گرچه در صورت تایید نهایی و امکان حضور زنان در سالن‌های ورزشی گامی رو به جلو برداشته می‌شود اما باید بدانیم این کافی نخواهد بود: “به نظرم همچنان باید زنان برای ورود به ورزشگاه‌ها به اعتراض‌های مدنی خودشان ادامه بدهند تا تمامی محدودیت ها برداشته شده و این رفع محدودیت‌ها فقط محدود به یک سری رشته‌های ورزشی نشود.”
مسئولانی که مبهم سخن می‌گویند
اظهارنظرهای مسئولانی که در این رابطه سخن گفته‌اند پر از ابهام است. عبدالحمید احمدی معاون وزیر ورزش و جوانان، شنبه ۱۵ فروردین خبر تایید طرح ورود زنان به سالن‌های ورزشی توسط شورای امنیت کشور را اعلام کرد. او با تاکید بر اینکه حضور زنان در “سالن‌های ورزشی” به “تناسب رشته‌ها” بستگی دارد، گفته بود: “این طرح مجموعه‌ای از ملاحظات فرهنگی، اجتماعی و شرعی است، البته در برخی رشته‌های ورزشی نه خانواده‌ها طالب حضور هستند و نه امکان حضور وجود دارد، زیرا تعدادی از این ورزش ها مردانه است.” احمدی اما توضیح بیشتری در خصوص اینکه منظورش از ورزش‌های “مردانه”چیست و آیا مقصودش از سالن‌های ورزشی، تاکید بر تداوم ممنوعیت ورود زنان به استادیوم فوتبال است، نداده بود. خبری که البته پس از آن توسط وزارت کشور تکذیب شد و احمدی توضیح داد که طرح تنها به تایید اولیه رسیده است.
همچنین فضه پناه‌لو، مدیرکل حوزه دفتر ریاست و روابط عمومی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری به روزنامه شهروند گفته که معاون وزیر ورزش (عبدالحمید احمدی) در این‌باره اشتباه کرده چون به جای شورایعالی امنیت ملی از شورای امنیت کشور که زیر نظر وزارت کشور است، استفاده کرده است: “در مصاحبه معاون وزیر ورزش با ایرنا اعلام شده شورای امنیت کشور که زیر نظر وزارت کشور است، مصوبه ورود زنان به سالن‌های ورزشی را تصویب کرده درحالی‌که این موضوع در شورایعالی امنیت ملی که آقای شمخانی دبیر آن است، مطرح و تصویب شده است.”
از سوی دیگر معاون امور زنان رئیس‌جمهوری به روزنامه شرق گفته است: “طبق برنامه‌ای که قبلا اعلام شده بود، کمیته مشترکی با وزارت ورزش‌وجوانان برگزار شد و قرار شد تا نتایج و پیشنهادات آن جلسه به شورایعالی امنیت‌ملی ارسال شود و تصمیم‌گیری نهایی در آنجا صورت گرفت.”
بنفشه جمالی فعال حقوق زنانی که با روز گفت‌وگو می‌کند معتقد است: “تا جایی که یادم است، وقتی جلوی استادیوم والیبال برای اعتراض به ممنوعیت حضور زنان رفتیم؛ مامورانی که آنجا حضور داشتند دلیل ممانعت از ورود را مخالفت همین شورای امنیت می دانستند. البته به نظرم قدم خیلی خوبیی است، اما فعلا نمی‌توان مطمئن بود که این طرح چقدر قدرت اجرا شدن دارد.”
او دلیل اظهار نظرهای مبهم مسئولان را این‌طور تحلیل می‌کند: “من فکر می کنم، این تصور وجود دارد که با این روش می‌شود هر دو طرف را راضی نگه داشت. یعنی با ورود زنان به سالن‌های والیبال و بسکتبال تا حدی می توانند ممنوعیت‌ها را بردارند. اما در مورد فوتبال و یا سایر ورزش‌ها که آنها را “مردانه” می‌دانند، به نوعی با بهانه فضای ورزشگاه یا همین “مردانه” بودن این ورزش‌ها عملا حمایت طرف‌های تندرو را هم از دست نمی‌دهند.”
اعتراضات و فشارهای جهانی موثراند
بنفشه جمالی فعال حقوق زنان معتقد است اعتراضاتی که زنان و فعالان حقوق زن به ویژه در سال گذشته به ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌ها داشتند از یک سو، و فشارهای جهانی که باز هم نتیجه همین اعتراضات داخلی بود از سوی دیگر دولت را به سمتی سوق داد که چنین طرحی را ارائه بدهد. سپ بلاتر، رئیس فیفا چندی پیش تاکید کرد ممنوعیت ورود زنان به استادیوم‌های فوتبال غیرقابل قبول است و از مقام‌های ایران خواست که به این ممنوعیت پایان بدهند. هفته نامه فیفا از قول بلاتر نوشته است: “وقتی نوامبر ۲۰۱۳ به ایران رفتم علاقه شدید مردم به فوتبال تنها چیزی نبود که به آن برخوردم. چیز دیگری که دیدم قانونی بود که حضور زنان در ورزشگاه‌ها را ممنوع می‌کرد.”
بازی دوستانه ایران و سوئد در شهر استکهلم این کشور هم با اعتراضاتی که علیه ممنوعیت زنان ایرانی برای حضور در ورزشگاه بود همراه شد. علاوه بر زنان و مردانی که با تی‌شرت‌ها و نشانه‌هایی علیه این ممنوعیت در ورزشگاه حضور داشتند، پنج بازیکن تیم ملی سوئد، در گفت‌وگو با “آفتون بلادت”، مهمترین روزنامه این کشور، از ممنوعیت حضور زنان در ورزشگاه‌های ایران انتقاد کردند و آن را “ستمی ناامیدکننده” و “نفرت‌انگیز” خواندند. رسانه‌ها وافکار عمومی این کشور هم به علیه تبعیض جنسیتی گسترده در ایران واکنش نشان دادند، در روز مسابقه از یک از روزنامه‌های عصر سوئد مقاله‌ای از سه نماینده پارلمان سوئد و اروپا را در انتقاد به تبعیض جنسیتی در ایران منتشر کرد.
جمالی باز هم به نقش موثر نهادهای بین‌المللی و اعتراضات زنان ایرانی تاکید می‌کند و می‌گوید تا به دست آوردن نتیجه باید به این روند ادامه داد.
از طرف دیگر باید دید دولت می‌تواند تصمیماتی را که در این حوزه گرفته عملی کرده و وضع را لااقل به چند سال پیش که زنان می‌توانستند در استادیوم‌های والیبال و بسکتبال و… حضور داشته باشند، برگرداند یا نه.
