رابرت تیت
آثار پیکاسو در بازار هنری بین الماللی، بین 25 تا 30 میلیون پوند، ارزش دارند اما آیت الله خمینی فقید خشمگینانه به اثری از وی چشم دوخته است.
پرتره رهبر ایران در اندازه طبیعی با نارضایتی کامل، به شاهکار نقاش اسپانیایی “نقاش و مدلش”، اثری که هر تکه آن تحریک کننده توصیف شده ، خیره مانده است. این دو پرتره تقریبا روبروِی هم در انبار موزه هنرهای معاصر، آویزان شده اند. در کنار این اثر و در همان انبار تاریک، تعدادی از مهم ترین آثار هنری جهان در کنار هم قرار گرفته اند: آثار هنرمندانی چون مونه، ون گوگ، پیسارو، رنوار، گوگن، تولوز لوترک، مگریت، میرو و براک. این مجموعه شامل یکی از با ارزش ترین تابلو های جکسون پولاک است و در بخش پاپ آرت، پرتره های میک جگر، مرلین مونرو و مائو تسه دونگ اثر اندی وارهول، خودنمایی می کند.
اگرچه این گنجینه هنری یکی از مهم ترین و قابل توجه ترین کلسیون هنر غرب در آسیا محسوب می شود، اما پشت در های بسته مانده که به شدت از آن مراقبت می شود و با قفل رمزدار باز می شود. این آثار بعضی اوقات بنا به درخواست هنرمندان یا دانشجویان هنر، برایشان به نمایش در می آید اما هیچ برنامه ای برای نمایش عمومی این آثار وجود ندارد.
تابلو های زندانی در دهه هفتاد میلادی توسط همسر آخرین شاه ایران، ملکه فرح، خریداری شده، قربانی اعتقادات رئیس جمهور ایران، محمود احمدی نژاد است که طرفدار انزوای فرهنگی ایران است. رئیس جمهور تندروی ایران، نه فقط در زمینه انرژی هسته ای و ژئوپولیتیک با غرب در کشمکش است، بلکه با ”دفن” کردن آثار هنری آزادی های اجتماعی، روشنفکری و فرهنگی را سرکوب می کند.
محمدحسین صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی احمدی نژاد، به بهانه حفظ ارزش های اسلامی نظام، کتاب ها و موسیقی غربی را ممنوع و سانسور می کند. هفته گذشته، کافه نشینان ایران با بسته شدن چهار کافه کتاب در تهران، شوکه شدند.
آثار نقاشی به نمایش در آمده در موزه هنر های معاصر تهران ، همه آثار هنرمندان ایرانی است. حبیب الله صادقی، مدیر موزه که توسط دولت احمدی نژاد انتخاب شده است با جهانی شدن غربی، مخالف است و آن را ”سوسیالیزم فرهنگی” می نامد. او به گاردین گفت:« ما با فرهنگ تهاجمی سلطه گر، مخالفیم. غربی ها، بخصوص آمریکا، گمان می کنند که بر همه جهان حکومت می کنند و بقیه مردم، نوکر آنها هستند. شاید آنها خودشان را سرداران رومی فرض کرده اند و ما را گلادیاتور».
اما آقای صادقی که خودش هم نقاش است، معتقد است که عقایدش مانع از به نمایش در آمدن این آثار نیست و این موضوع به کمبود فضای مناسب ربط دارد تا سیاست. او می گوید تابلو ها در مکانی امن و مطمئن نگه داری می شوند تا برای آیندگان باقی بمانند. آقای صادقی، در حالیکه این آثار را نشان می داد، گفت:« ایران مفتخر است که مالک این آثار با ارزش و منحصر بفرد است. من به همه شان افتخار می کنم. ما وظیفه داریم که بخوبی از این آثار مراقبت کنیم و این کار را نه فقط برای خودمان، بلکه برای بشریت انجام می دهیم. اینکه ما این آثار را در اینجا نگه داری می کنیم معنی اش این نیست که آنها را نمی خواهیم. غربی ها فکر می کنند ما آثار هنری شان را زندانی کرده ایم. نه، اینطور نیست، ما منتظریم تا موزه بزرگ تری برای نمایش دادن آنها بسازیم. ما و دولت در جستجوی مکان مناسب هستیم تا موزه ای بسازیم که وسعت آن 40 یا 50 برابر این موزه باشد.
اما علیرضا سمیع آذر، مدیر پیشین موزه، این توضیح را رد کرد و گفت که موزه فقط دستخوش فضای سیاسی ضد غربی است که بالا گرفتن تنش بین ایران و غرب، درمورد برنامه های اتمی ایران، روی موزه هم اثر گذاشته است. آقای سمیع آذر، که قبل از برکناری در سال 2005، همه آثار را درطول پنج ماه به نمایش گذاشته بود، می گوید:« آنها می توانند این آثار را دست کم یک یا دوبار بر اساس موضوع و با عنوان امپرسیونیسم یا اکسپرسیونیسم، به نمایش بگذارد. این اقدام همه فضای موزه را اشغال نمی کند. آنها این آثار را در این دوسال گذشته نمایش نداده اند، زیرا سیاست های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایجاب می کند که فرهنگ و هنر غربی معرفی نشود. در دوسال گذشته هیچ نمایشگاهی از آثار هنرمندان خارجی، چه هنرمندان غربی و چه هنرمندانی در همسایگی ایران برگزار نشده است. این یک سیاست خود محور است که منجر به انزوا می شود.
انقلاب
این آثار زمانی خریداری شدند که حکومت شاه با ثروت سرشاری که از نفت بدست آورده بود، در اوج بود و آثار هنری در آن زمان با قیمت های ارزان به فروش گذاشته می شد. مجموعه این آثار در مقایسه با امروز بین 1 تا 2.5 میلیارد پوند ارزش دارند.
این مجموعه توسط پسر عموی ملکه، کامران دیبا که خود معمار و اولین مدیر موزه هنرهای معاصر هم بود، برای افتتاح موزه در سال 1997، جمع آوری شد. با وجود اینکه ملکه فرح، مالک این آثار بود اما این آثار در موزه ماند تا انقلابی که به سقوط همسر او منجرشد. همزمان با انقلاب، کارکنان 0وزه این آثار را موزه این آثار قیمتی را به زیرزمین موزه منتقل کردند تا از دست غارتگران و انقلابیون، در امان بماند.
آیدین آغداشلو، نقاش که به عنوان مشاور هنری این آثار کار کرده است می گوید:« بعضی روزها مردم دور موزه سپر انسانی ایجاد می کردند تا در دوران دشوار انقلاب، از این آثار حفاظت کنند. در روزهای اول انقلاب، یکی از مسئولان جدید موزه از من سووال کرد این آشغال ها چیست که در زیر زمین موزه قرار دارد. او به من می گفت که پسرش بهتر نقاشی می کنند. من به او گفتم که این ها آثار گران قیمتی هستند که باید مثل گنجینه از آن مواظبت شود، چون یک روز ارزش آنها خیلی زیاد می شود. کارکنان فعلی موزه به این آثار افتخار می کنند و بشدت از این مجموعه مراقبت می کنند. اما نشان دادن این اثار برایشان اهمیت ندارد. این بخش غم انگیز ماجراست».
دوران احمدی نژاد
- به ده ها هزار زن به دلیل پوشش نا مناسب اسلامی، تذکر داده شد.
- سال گذشته، مجلس بودجه ای را برای طراحی لباس اسلامی اختصاص داد.
- به اساتید دانشگاهی در مورد سفر های خارجی و شرکت در کنفرانس ها هشدار داده شد.
- اساتید دانشگاه ایرانی- آمریکایی به اتهام اقدام علیه امنیت ملی بازداشت شدند.
- کافه کتاب ها بسته شدند که در میان آنها نام کتاب فروشی هایی دیده می شد که محل برگزاری نشست های ادبی بودند.
- هفته گذشته، مقامات امنیتی خبر از برخورد با فروشندگان سی دی های فیلم و موزیک غربی، دادند.
منبع: گاردین 29 اکتبر